آ نچه را که سا لها قبل آ رزو ی آ نرا دا شتیم

                   نتو ا نستیم تا ا ز آ ن حفظ و حرا ست نما ییم

شا ید  بسیا ری ها  متو جه شو ند که آ ن شی مو رد نظر چه بو ده که با ید ا زا ن حرا ست و نگه دا ری به عمل می آ مد ، ا مکا ن دا رد ، که نز د بسیا ری ها ، این پر سش یک معما بو ده با شد ، مگر بعضی  ا نسا ن ها ی متعهد به ا رما ن ها ی ا نسا ن ها ی زحمت کش ، علی ا لعجا له به کنه مسله  پی میبرند ، که آ ن عبا رت ا ز و طن زحمت کشا ن ، و طن خرد مندا ن ، و طن رو شن فکرا ن ، وطن کسبه کا را ن وکا ر گرا ن ووطن وطن دو ستا ن و و طن و طن پر ستا ن ا ست ، و طن کسا نی ا ست که درین آ ب و خا ک تو لد یا فته ا ند و ا ز آ ب و هو ا ی آ ن نو شیده و تنفس کر ده ا ند و درآ ن بزر گ شده ا ند ، درین و طن عز ت دیده ا ند و  میبینند، طر ف ا حترا م بوده ا ند و ا حترا م میشو ند .

با فهم ا ز همین مطلب که ا نسا ن د ر و طن خو د همه کا ره میبا شد ، ا نسا نهای با ا یما ن و با و جدا ن د ر تما م ا دوا ر تا ریخی ا ین کشو ر کو شیده ا ند که و طن آ با د و معمو ر و پیش رفته دا شته با شند و خو ا سته ا ند که د ر رو شنا یی ا نکشا فا ت جا معه ، ا مکا نا ت خو ب تعلیم و تر بیه سالم و مد رن برا ی نسل ها ی با لنده و رشد یا بنده مهیا گر دد ،  در هر دوره ا ز ا نکشا فا ت نسلی مسول  نسل های آ ینده بوده و ا نتقا ل د هند گا ن ، د ست آ و رد علم و تخنیک برا ی ما بعد خود میبو دند ، و لی د ریغا که ا ین ا رما ن ها ی شریفا نه ، همیشه نقش بر آ ب بو ده ا ست ، پد یده ها ی عقب گرا یی ، و شرا یط بد ا قتصا د ضعیف ، نتیجه را به نفع عنا صر و ا بستنه به د شمنا ن سعا د ت و خو شبختی مرد م ا فغانستا ن ، آ ما ده گر دا نیده ا ست  ، و ا ین و ا بستگا ن همیشه خو ا سته ا ند که منا فع شخصی خو درا ، با لا تر ا ز منا فع کشو ر قرا ر د هند و آ ما ده میگر دند ، و طن را د ر بد ل پر کا هی به فرو ش بر سا نند ، به د ربا ر یک سردا ر، به قر آ ن ، قسم خو رده ا ند  و بعد قسم خو رده ا ند که علیه سردا ر دیگر د ست به قیا م بزنند ، متعا بآ جا نب قدرت مند دیگری را گر فته ا ند ، ا ین گیر و گر فت ها ی ، تقر یبآ سه صد سا ل ، هیچ چیزی را برا ی مر دم ا فغا نستا ن به ا رمغا ن نیا و رد ، فقط کشتار د وا م دا ر مرد م علی ا لخصو ص ، قشر آ گاه و رو شن ضمیر ، ا ز خو د هیچ چیزی را به میرا ث نگذا شته ا ند ، ا گر گذا شته ا ند ، آ ن هم ویرا نی مد نیت ها و آ ثا ر گرا ن بها ی با ستا نی ا ست .

یک د ور ه مو قت و گذ را ی که ، به ا صطلا ح به گفته یک عده ا زمر دم ( ا نقلا ب  ثور) با آ نکه چهره سر خ ، ا ز د ید گا ه بعضی ها د ا شت ، را ه را برا ی پیا ده نمو د ن ا ند یشه ها ی ، جها ن نو آ ما ده گردا نیده بو د ، د و لت وقت با تما م د رگیری ها ی د رو نی خو دش ، و سبو تا ژ های بین ا لمللی ، با قبو ل هزا را ن رسک و خطر و تلفا ت ا نسا نی ، ا ز خد مت د ریغ نمی و رزید ند ، و کو شش میکر دند ، پلا ن ها ی کا ری را پیا د ه نما یند . چرا نتو ا نستند ، که ا ز مشکلا ت پیرو ز به د ر آ یند ، طبعآ هر ا رگا ن سیا سی ، پلا ن ها ی درا ز مد ت و کو تا مدت خو درا د ا شته میبا شد ، که میبا یست،  ا صو ل بر نا مه و ا سا سنا مه ، چیزی را که برنا مه د یمو کرا تیک میخو ا ست ، نه آ ن خوا سته و برنا مه جا معه سو سیا لستی را ، د و ستا ن و نزد یکا ن سیا سی را تشخیص نکر دند ، با د و ست و د شمن یک سا ن بر خو رد صو رت گر فت ( طو ری بر خو رد صو رت گر فت که ا و ل به رو یش به قفا ق و یا سلی بزن و بعد ا زش معذ رت بخو ا ه ) . گر چه بعد ها د ر سیا ست تغیرا تی و ا ر د آ مده بو د ، مگر آ ن و قت دیر شده بو د ، و با ید نظا م را ه سقو طی خو درا می پیمو د .

 ا نسا ن گا هی و قت ، به کفن کش قد یم ضر و رت پیدا میکند ، به ا صطلا ح مجا هد ین ، ا ز حا د ثه عبرت نگر فتند  . ا سلا م پنج پا یه ا سا سی دا رد ( کلمه ، نما ز ، رو زه ، ذ کا ت، حج ) و لی بعضی ها ، ا ین را فرا مو ش کر ده بو د ند ، که علما ی د ینی برا ی مر د م ، صله ر حمی، ا خو ت برا دری ، تر حم ، کمک به غر با و مسا کین ، دست د را ز حا جت مندا ن را به د و ستی و صمیمیت فشا ر دا دن ، ا ز عا جزا ن د ر مقا بل ز و رمندا ن حما یه کر دن ، رشو ت نخو ردن ، د زد ی و غا رت نکر دن ، به نا مو س مر دم به چشم بد ندیدن ، ظلم را با لا ی مضلو ما ن، روا ند ید ن، قتل نفس را حرا م د ا نستن ( و لقد کر منی بنی آ د م ) و غیره را تو ضیحا ت میدا د ند .

همه نو ع حر کا ت ضد فرهنگ ا سلا م ( یک چکه رنگ همه آ ب حو ض را رنگی میسا زد)

                                      " آ ن د و کل و کو ری که نیر زند به جو یی"

                                      " کور  که د نبو ره  زند کل  گو ید   غز لی  "

د رین جا مرا د ا ز کل، آ د م ها ی ا ست ، که بی مغز ا ند ، نه بی مو ی ، و کو ر به معنی ، ا نسا ن  ها ی ، بی د رک و بی ا حسا س ، طبعآ آ د م ها ی که کو ر با شند ، برا ی آ ن ها تفا و ت ر ه و چا ه مشکل ا ست ، ا گر ا ین طو ر نمیبو د ملا عمر و شریکا ن آ ن ، کشو ر ما را، هر گز به پرا بلم و منا زعه ملی وبین ا لمللی ، نمی کشا نید . و هکذا آ د م ها ی ، کل ها به نو به خو د با آ نکه حما یه بی چو ن و چرا ی بین ا لمللی را دا رند ، آ ب را به جو یی رو ا ن  نمی کر دند که هما ن آ سیا ب ها ی قد یمی را به گر دش می آ و رد . ، چرا نتوا نستند ، کشو ررا ا زین بحرا ن بیرو ن بکشند ، نه ا ینکه بیرو ن نکشید ند، به پرو بلم ها ی جد ید ا فز و ده رو ا ن ا ند. آ سیا برا ی آ رد کردن ا ست ، هر کس به نو بت ، با ید که غله خو د را آ ر د نما ید ، بعضی ها  مشتکی آ ر د  میکنند ،   بعضی ها       جمله  ا ی ، کسا نی که غله فرا و ا ن دا رد ، آ سیه را ، به هفته ها  مصر و ف نگه میدا رد ، بعضا دیده شده ا ست که آ ب به سر کو ب آ سیا زیا د آ مده ا ست ( آ سیا ب ) آ سیه را آ ب گر فته ا ست ،  آ  ر د و گند م را  آ ب  تر میکند ، آ رد میکر دگی ، بی حا صل ا ز آ سیه بیر و ن می برا ید ، طو ل تا ریخ آ سیا، مشحو ن ا ز حملا ت پی د ر پی بو ده ا ست ، یعنی که آ سیا برا ی همین خلق شده ا ست  ، تا به آ ن حمله شو د ، هر رمه ای که د ریک جا می خو ا بد ، ا ز خو د بقا یا به جا میگذا رد ،  زما نیکه هوا سرد بو د ، رمه خرس ها آ مد ند ، ا ز خو د ویرا نه ما ند ند ، هو ا که گر م شد ، رمه شا دی ها آ مد ند ، ا ز خو د ویرا نه ها ی فرا وا ن ما ند ند ، ا کنو ن ا ز کشو ر ما یعنی مرکز آ سیا جنگلستا ن ، تیا ر شده ا ست ، دربین جنگل ، همه مو جو دا ت زند گی میکنند ، بنآ در جنگل همه کس با ید ا زشیر غرا ن ا طا عت نما ید ، جنگلا ت آ سیا ا ز خو د پا سبا نا ن دا رد ، با چو ب و تبر ، پشت بیل و پلخما ن ، حیوا نا ت را ا ز جنگل خو د بیرو ن میکشد ، و یا بعضی ا ز آ نهاراا هلی می سا زند . بیلتو ن بیچا ره ا ز حنجره طلا یی خو د ا ین بیت را بلند میکر د ، ومیخوا ند

                            "  آ سما ن با لا ی سر دا ر م     زمین   د ر   زیر     پا"

                            "  مثا ل     خو شه     گند م      میا ن  آ سیا ا فتا ده ا م"

د ر ین جا خو شه گند م ، شکل ا فغا نستا ن را به خو د گر فته ا ست ، آ سیا ( آ سیا ب ) مو جو د یت د و قد رت جها نی ( بلا ک ها ی شرق و غر ب ) خو شگگ گند م د ر بین د و پله ا سیا ب سنگ میده میده شد ه ا ست .

ببینید سیا ست ها ی یک با م د و هوا را ، ا گر هد ف مغر ضا نه د ر میا ن نمی بو د، چرا د رآ ن وقت جنبش سوا د و سوا د آ مو زی را بد نا م ، سا ختند ولی کنو ن  جنبش سوا د و سوا د آ مو زی در دستو ر کا ریومیه قرا ردا رد ، در پرو گرا م سو ا د آ مو زی ، چرا ا خلا ل و ا رد میگر  ید ، طبقه ا نا ث را ا ز آ مو زش ، سو ا د محر و م می سا ختند ، و مکا تب د ختر ا ن و پسرا ن ر ا به آ تش می کشا ند ند ، و کسا نیکه به طرف مکتب می رفتند ، با لا ی شا ن حکم کفر را صا د ر میکردند ، و ا گر مما نعت ر ا نمی پذ یر فتند ، تر و ر می شد ند ، همه این ا وا مر و د سا تیر ا ز جا نب سرا ن تنظیم ها ی جها دی بو د که آ نها خو د هدا یت را ا ز جا ی دیگر ا خذ میکر د ند ، ا ین ها ا ین حق را ا ز کجا به خو د محفو ظ نگه دا شتند ، فر زندا ن دیگر ا ن را ا ز مکا تب ما نع شو ند ، و لی فر زندا ن خو دشا ن در کشو ر ها ی ا ر وپا یی ، و ا مر یکا یی تحصیلا ت عا لی خو د را به پا یا ن بر سا نند ، د رین قسمت آ قا ی حکمت یا ر نقش با ر ز دا شته ا ست ، و لی همین ا کنون فرز ند خو دش تحصیلا ت عا لی را درا نگلستا ن به پا یا ن ر سا نیده ا ست  دا رد که بین پد رش و مقا ما ت ا مر یکا یی ، وا سطه و یا میا نجی  شود ،  همین طو ر شخصیت ها ی د ست ا و ل جها دی د رمجموع فر زندا ن شا ن ا زسوا د محروم نما نده ا ند .

زما نیکه طا لبا ن آ مد ند  خو ا ستند که شریعت را به طو ر بنیا دی پیا ده نما یند، هزا ر نو ع دهل و کر نا را به د هن گر فته و به گر دن ا ندا خته و میکو بید  ند ، که طا لبا ن ما نع ر فتن به مکتب میشوند ، و لی بعد ها که طا لبا ن ، ا ز صحنه سیا سی را نده شد ند ، د روا زه به د و ر هما ن لخک قد یمی به گردش ا فتا د .

یعنی که د ولت کنو نی ا فغا نستا ن نتوا نست ، د ر طی مد ت زما ن ، بعد ا ز پرو سه بن ، با آ نکه حما یه بی چو ن و چرا ی جا معه جها نی را با خو د به همرا دا رد ، و پو ل ها ی فرا وا ن برا ی با ز سا زی ا فغا نستا ، ا ز طرف کشو رها ی متعهد ، د ر ا ختیا ر د و لت ا فغا نستا ن و مو سسا ت با ا عتبا ر گذا شته میشود ، به ا ندا زه کا ر شش ما هه ، د ولت متما یل به چپ ، کا ری ا نجا م د هند.

د لیلش چه بو ده ا ست ، که آ نها مر دما ن رشوت خو ر نبو دند ، آ نها متعهد بو دند که کشو ر را ا ز بجرا ن و عقب ما نی بیر ون می آ و رند ، آ نها فا سد نبو دند ، که همد ست ما فیا ی بین ا لمللی ،  شو ند  و د ر تو رید و قا چا ق موا د مخد ر ه د ست بزنند ، چیزی که جا معه جها نی ، با آ ن مشت به گر یبا ن ا ند  و غیر مسو لا نه ، حر یم طبعی کشو ر ما را ، سم پا شی و زهری پا شی مینما یند ، طبعا فضا ی زهری و سمی ، برا ی نسل ها ی آ ینده ما خطر جد ی دا رد ، د و لت مو جو ده کسی نیست کا ری ا ز د ستش برا ید ، و ما نع ا ین نو ع اعما ل شو ند ( نا ن ا ز مه می خو ری مصلحت ا ز کس دیگر میگیری)  ما کشو ر، کا ر دا ریم که عا ری ا ز موا د زهری با شد ، کشو ر ها ی بیگا نه به بها نه ها ی گو نا گو ن ا مد ند ، سوا ره و پیا د ه آ مدند ، به کشو ر ما به بها نه ها ی گو نا گو ن تعر ض کر دند ، ا ز لحا ظ آ ب و هو ا ی پا ک ، کشو ر ما ، د ر جها ن بی نظیر بو د ، حر یم هو ا یی و ا تمو سفیر کشو رما را ا ز کثا فت آ لو د ه سا خته ا ند .

ز با ن سخن و را ن ما گنگه شده ا ست ، نو ک قلم نو یسنده ها ی ما را زنگ زده ا ست ، متفکرین ما ، گیچ شده ا ند ، نمیدا نند که چه بگو یند ، سیا ست با زا ن ما بعضا ر فتند ، تا ا گر سو غا ت بد ست بیا و رند بعد ا ز نتیجه ا نتخا با ت ، پا دا ش خو درا یا فتند ،  د ندا ن ها ی سفید پلنگی ، ا ز کنج لب به نما یش گذا شته شده ا ست ( گفته میشود، نمیری که به جا نت آ مد م ، شما کسا نی بو دید که به ا رما ن خو د خیا نت کر دید ، شما به ا رما ن ها ی دهقا نا ن و کا ر گرا ن خیا نت کر دید، شما ا ز    را ه ، بر گزیده تا ن ، بر گشت کرده ا ید ، مسلما نی که ، زیر شعا ر ا سلا م ، هزا ر و یک نو ع حر کا ت ضد ا  سلا می و ضد ا نسا نی ا نجا م د ا ده ا ست ، برا ی مر دم ا فغا نستا ن قا بل پذیرش نیست ، ا نقلا بی که ، ا ر ما ن ها ی وا لا ی ا نسا نی و ا کثر یت مر دم ا فغا نستا ن را ، بی رنگ و لکه دا ر سا خته ا ند ، کنو ن زیر عنا و ین دیگر خو درا جا زده ا ند ، بگذا ر که مسلما ن حقیقی ، جو هر ذا تی و مسلما ن بو دن خو د را ثا بت بسا زد ، خو ب می بو د که ا نقلا بی نما ها ی سر خ ، به ما نند هزا را ن معلم و ا ستا ذ ، کا ر گر و دهقا ن ، جا م شها دت می نو شید ند ، بعضی ا ز ا  نسا ن های ، طرا ز نو ین ما ، دیروز ا ز ملی گرا یی ننگ دا شتند ، شعا ر ا نتر نا سیو نا لستی را سر میدا د ند، مگر ا مر وز چطو ر شد که حتی ا ز سر حد ملی گرا یی عبو ر کر د ه ا ند ، را ه ملیت پر ستی ، محل پر ستی ، قو م پر ستی را و غیره را د ر پیش گر فته ، مر دم آ ن عد ه ا شخا ص را نمی بخشند که تحت عنوا ن د فا ع ا ز مر دم  همه حقو ق حقه ا نسا نی آ ن  ها را پا ما ل کر ده ا ند ، مر دم آ ن عده ا زپیش و ا یا ن ا سلا می را نخو ا هند بخشید که تحت عنوا ن د فا ع ا ز ا ر ما ن مقد س ا سلا م ، سر نو شت کشو ر سچه پا ک ا سلا می ما را ، د و د سته به کشو ر ها ی ضد ا سلا می تقد یم کر دند ، فر هنگ کا ملا بیگا نه را  ، بر مقدرا ت کشو ر ما مسلط گردا نید ند ، ببینیم که میگفتند که ( د دروا غ مزل لند دی) ( با ر کچ به منزل نمی رسد ) ( ملخک جستی جستی آ خر به د ستی) رنگ ها ی هر یک را  پریده میبینم و لب ها را خشکیده ، این ط رف و آ ن طر ف ، بعضآ چپی ها را میبینم و ا ر خطا سرا سیمه ، را ستی ها را  میبینیم سرا سیمه و ا ر خطا و سرا سیمه ، د ر فکر آ را یش جد ید ا ند تا ا گر بتوا نند ، یک چند  رو ز دیگر ی هم ، برا ی ا دا مه حیا ت سیا سی خو یش و قت کما یی نما یند ( و لی این را هم ندا نسته ا ند که دا کتر دندا ن آ ن د ندا ن را میکشد که ا ز ریشه خرا ب شده با شد )   چها ر سا ل قبل به آ د رس همگا ن ، مر ا جعه کر د ه  بو دیم  که ، فضا ی سیا سی د ر سطح جها نی  عیو ض گر دیده ا ست ، بیا یید که رو ند جا ری بین ا لمللی را تعقیب و د نبا ل نما ییم ، تا ا ز کا ر وا ن عقب نما نیم ما مر دما نی نیستیم که بگو ییم بنده بی د خل ا ست ما خو د را مسو ل ا حسا س کر ده بو دیم و ا کنو ن خو د را با ا حسا س می یا بیم ، ما همیشه ا ز کسا نی د عو ت دا ده ا یم که به ما نند ما می ا ند یشند ، د ر برا بر مر دم و مو قف ا نسا ن صا د ق و وفا دا ر با قی ما نده ا ند ، و ا ین را هم میدا نیم که مو جو د یت نیر وی  و ا قعآ ا نسا نی و ا صو لی ، سمت د هی آ ینده ها را به د و ش خو د میگیر د ( ا گر سا ختا ر سو سیا لیز م د و لتی تهدا بش غلط ما نده شده بو د ، ا ین جر م آ نها ا ست ، و لی ا ند یشه ها ی د فا ع ا ز طبقه کا ر گر د ر دل ا نسا ن ها ی با عقل و با د را یت چنگ می زند ) زما نی که منطق نیرو ی ا صو لی پا را ، پیش می کشد ، نیر و ی غیر ا صو لی ( محا فظه کا را ن ) میخوا هد که ما را ا ز (تپ تپ پا بتر سا ند ا ز تپ تپ پا تر سید ن خصلت نا مر دا ن ا ست) ( مر دم ها ی فر یب کا ر و د ر وغ گو و خا ین به ا ر ما ن ها ی ا نسا نی ، هیچ گا هی فرا مو ش نکنند که ، هزا رها جلا دا ن و آ د م کشا ن  و جبا را ن د ر کشو ر ما سو ا نح خو درا خو د خا نه پر ی کر ده ا ند ، رفته ا ند و لی مر د م ز حمت کش ا ین سر زمین پا بر جا با قی ما ند ه ا ست ، و پو ز هر ا مپرا طو ر و جبا ر را به خا ک ما لیده ا ند). تحو ل پسند ها ی و ا قعی ، حقیقت خو د را د ر مخا لفت جا نب مقا بل یا فته میتو ا نند . هیچ نو ع فشا ر نتوا نست جلو رشد و ا نکشا ف ر ا بگیرد ، جا یکه سبزه و کبل ضعیف و نا توا ن ، قا نو ن مندی تکا مل به ا و ا جا زه مید هد تا شکم ، کا نکر یت و سمنت را پا ره نما ید ، سر را ا ز زیر ز مین بیرن بکشد  وبه ز یبا یی طبعیت به تما بنشیند ، ما ا ز د عو ت دا دن به سا ز ند گی ، هیچ گا ه خسته نمی شو یم ، ا مر و زه رو ز، ر و زی ا ست که شعا رد فا ع ا ز ا ز محر و ما ن د ر مقا بل  ز و رگو یا ن و زو ر مندا ن ، د ر جها ن با لا گردیده ا ست ، و ضعیت پد ید  آ مده د ر فضا ی سیا سی کشو ر ما به با نگ رسا ا علا ن میدا رد که ، کشو رما غر یب ا ست ، مر د م ما غر یب ا ست ، مر د م ما مسلما ن ا ست ، بنآ مسلما ن ها غریب ا ند ، همه کس د ر فلا  کت و بد بختی زند گی مینما یند ،  د رین را ستا برا ی زد ود ن بد بختی ، به یک تشکل سیا سی که بتو ا ند خلا ی بی کفا یتی ها ی مو جو د را  پر نما ید و جا معه جها نی هم ا ز تشو یش ها ی بعد ی د ر مو رد ا فغا نستا ن ، ا حسا س آ سو د ه حا لی نما یند ضر و رت ا حسا س میگر دد .  هیچ زما نی نا وقت نیست ا گر پا ی صدا قت ، د ر میدا ن عمل گذا شته شو د .  

 (ما هی هر وقت د رآ ب تا زه می با شد )