بگیر ش که نگیر د ت
خسرو توده يار
ا ز زد ن کر ده به د وا ند ن نفسش را بکش . غریب را د ر با لا ی شتر ما ر می خو رد . خس د ر گو شت لا غری ، سنگ د ر پا ی لنگ . د رین ر و ز ها موضو ع ا نتخا با ت پا ر لما نی د ر د ستو ر کا ر یو میه قرا ر گر فته ا ست که با ید آ گاه ترین و نخبه تر ین ا فرا د جا معه و وطن پر ست تر ین ا فرا د ا ز سرا سر کشور د ر پا ر لما ن را ه یا بند . طبعآ پا ر لما ن مر جع قا نو ن گذا ری ا ست ( با تأ سف که با د ر نظر دا شت قا نون ا سا سی تصو یب شده ، تو سط لو یه جر گه قا نو ن ا سا سی، همینطو ر یک پا ر لما ن با ا عتبا ر و مستقل را داشته نمیبا شیم که مستقلا نه عمل بکند ، فقط یک پا ر لما ن تشریفا تی خو ا هد بو د. ) و مر جع با صلا حیت کشو ر می با شد . هر گا ه ا ین ا دا ره با صلا حیت و مر جع قا نو ن گذا ر د ر و جو د شخصیت ها ی مد بر و متعقل جا یگا ه خو یش را مییا بد و شخصیت حقو قی خو د را کسب مینما ید ، ا ین ا دا ره با صلاحیت که تحت پروگرا م ملل متحد و جا معه جها نی رسمیت خود را پیدا کر د و بعد خو د ش به خو د حق مید هد که وضعیت جا ری کشو ر را با د ر نظر دا شت سو ا بق تا ریخی ا ش مورد بررسی قرا ر دهد ، قضا یا را نه به قسم کا پی شده ا زجا معه که حتی تحر یک کننده هم میبا شد ، بلکه د ر ریشه یا بی قضا یا ی جا ری کشو ر تو جه به خر چ مید هند تا د ر جهت حل قضا یا ا ند کترین ا شتبا ه رخ ندهد . و نسل ها ی بعدی ما دیگر به سنا ریو ی تکرا ری موا جه نگر دند .
ا و ل : تعین خطو ط سرحدی تحمیلی در زما ن ا میرعبدالرحمن خا ن و بعد اخلا فش ، که ا ز طرف د و لت تزار روس ، و بریتا نیای کبیر اجبارآ قبولا نده شده ا ست ، توسط تا ریخ دا نان و تا ریخ نویسا ن و تحصیل کرده های رشته های حقوق بین ا لد ول ونما ینده گان با صلاحیت ، سازمان ملل متحد ، مورد برسی قرا ر خواهد گر فت . و علت های ا صلی که کشور ما را تقریبآ یشتر ا ز یک قرن در ا نزوای بین المللی قراردا ده بود و همه د روازه علم و تخنیک به روی نسل های با لنده بسته ، بو ده ا ست وچرا ؟ و ا ثرا ت جا نبی آ نرا د ر جهت عقب ما نی کشو ر ما ا ز کا روا ن تمد ن ا ر زیابی نما یند .
د و م : صدور ا ید یولو ژی ها ی ، فرامرزی ا ز جا نب کشو رها آ ن هم به منظور اهدا ف غیر ا نسا نی ، چو ن ا تحا د شو رو ی ، ا یا لا ت متحده ا مر یکا ، جمهو ریت تو ده ای چین ، مصر، عر بستا ن سعو دی و کشو رهای غر بی ، بررسی آ ن ا ز جا نب سیا ست شناسا ن ، دا خلی و خا رجی تحت نظر سا زمان ملل متحد . و تأ ثیرا ت منفی ا یدیولوژی های صاد رشده بالا ی فرهنگ و عا دا ت رسو م مردم کشو رما .
سوم : مداخله آ شکار ا یالات متحده ا مریکا و ا تحا د شوروی سابق د را یا م زما م دا ری ، شا ه سا بق ا فغا نستا ن ، د ر سا ختا ر حکو مت ، ا ین گو نه مد ا خله ها زما نی رنگ خو درا تیره یا فتند ،که سردار محمد دا و د خا ن و برادرش سردا ر محمد نعیم خا ن ، نیات دشمنانه امریکا را پیرامو ن ا وضاع و اطراف ا فغانستا ن یافتند و به طر ف اتحادشو رو ی وقت مراجعه کردند . و تأ ثیرا ت منفی آ نرا شخصیت ها ی با اعتبا ر ملی و بین المللی میتوانند بعد ا ز تحقیق و بررسی لا زم آ شکا ر نمایند .
چها رم : و قو ع د و حا د ثه کو د تا ها ی ( سفید و سرخ ) د ا و ود خا ن و تغیرا ت هفت ثو ر، بعد سپر د ن قدرت ا ز طر ف نظا میا ن به رهبری حزب ، دیمو کرا تیک خلق ا فغا نستا ن ، علت ها ی ا صلی ا ین قضا یا را ( قصر سفید و قصر کر ملن و پیکنگ و ا تحا د یه ا رو پا و همپیما نا ن عر بی آ نها ) که خو د د ر پشت سر ا ین قضا یا د خیل بو دند و ا و ضا ع را، زیرمر ا قبت خو د دا شتند ، تحت نظر کا ر شنا سا ن و محققین ملی و بین ا لمللی و نتا یج فا جعه با ر کشو ر ما را به جا معه جها نی گذا رش خو ا هند دا د .
پنجم : صد و ر مقا د یر خا ر ج ا ز تصو ر ا نسا نی ( ا سلحه ها ی سبک و سنگین) و تر بیت با ند گر وپ ها د ر خا ک پا کستا ن ، و صد و ر آ نها به خا ک ا فغا نستا ن و در گیر سا ختن مر دم بی گنا ه و بی خبر ما را د ر قضا یا ی جنگ دا خلی ، د ر دا د ن مکا تب ، پل و پلچک ، تخر یب شبکه ها ی مخا برا تی ، و همه مو سسا ت عا م ا لمنفعه ، و فلج سا ختن ، کا ر ها ی ا دا ری ، تر و ر و کشتن معلمین و ا ستا ذا ن ، ما مو رین د و لتی ، به غنیمت گر فتن ما ل ا لتجا ره ، تر ور ا ما ما ن تکا یا و مسا جد ، صد و ر را کت ها ی مختلف ا لنو ع سکرکه ا ز پشت کو ه ها به محلا ت مسکو نی و شهر ها فیر میگر دید و مین ها ی ضد و سا یط و ضد پر سو نل سا خت کشو رها ی غر بی ، که ا زین نا حیه ما هزا رها طفل پیر و جوا ن ، زن و د ختر بی د ست و بی پا دا ریم ، و چرا ؟ کشو ر ها ی صا د ر کننده مقا د یر زیا د سلا ح ها ی خو د د ر سا ز ما ند هی جنا یا ت جنگی شا مل ا ند و ا ین ها عملآ جنا یا ت جنگی را د رکشو رما رهبری کر ده ا ند ، ومنظره ها ی د لخرا ش را ا ز کشو ر ما به و جود آ و رده ا ند ، تحت نظر هیأ ت با ا عتبا ر بین ا لمللی تحقیق و سا زما ن دهند گا ن بین ا لمللی جنا یا ت جنگی با ید که تفکیک شو ند .
ا گر ا و صا ف فو ق تحت نظر یک پا ر لما ن قو ی وو طن د و ست د ر جر یا ن بیا فتد ، بنآ پا ی تما م کشو ر ها ی زید خل د ر قضا یا ی ا فغا نستا ن کشا نیده میشو د ، آ نگا ه همین کشو ر ها د ر پیش گا ه مر دما ن ا نسا ن د و ست و خیر خو ا ه کشو ر ها ی شا ن ، ملا مت میشو ند ، بنآ ا ز جا نب کشو ر ها ی مجر مین جنگی د ر قضا یا ی ا فغا نستا ن سعی بعمل می آ ید که با ر ملا متی را به گر دن ا فغا نها بیا ندا زند .
سر و صدا ها ی به ا صطلا ح جنا یا ت جنگی د رین رو زها به خا طری به را ه ا ندا خته میشو د ، که یک پا ر لما ن کا ملآ و ا بسته ( آ قا بلی ) د ر ا فغا نستا ن بو جو د بیا ید ، آ ن طو ری که د ر ا نتخا با ت ریا ست جمهو ری به را ه ا ندا خته شده بو د. تا ا ز و رود ا نسا ن ها ی ملی گرا ها و وطن پر ست ، عنا صر چپ و متما یل به دنیا ی فا رغ ا ز ا ستثما ر فر د ا ز فر د جلو گیر ی به عمل آ ید .
هیچ د و لتی نمیتو ا ند د ر ا مور دا خلی کشو رها مد ا خله نما ید ، تا عنا صر را ا ز قبل برا ی خو د ذخیره ند یده با شند. آ نعده کسا نی که مسو لیت جنا یا ت جنگی را به عهد ه دا شتند و دا رند ، ا صلآ و جو د ندا رند ا گر هم و جو د دا رد ، نا ف ها ، به نا ف ها گره خو رده ا ست ، ا گر د ست زده شو د د ا دو فریا د با لا میگر دد، ا ز حما یه بد و ن چو ن و چرا ی کشو رها ی با ا عتبا ر بین ا لمللی بر خو ردا ر ا ند . ا ین ها همه د ر منا فع ا قتصا دی شر یک ا ند . هیچ کسی نمیتوا ند که ا ین ها را به محا کمه بکشا ند . زیرا همین کشو رها بو دند که به جنا یت کا را ن د ست با لا را دا دند ، پو ل دا دند ملیون ها دا لر دا د ه بو دند . این پو لها را برا ی با ز سا زی کمک نکرده بو د ندا ین پو ل ها برا ی تخر یب بود و برا ی قتل عا م مر دم بو د . همین جنا یت کا ر ها د ربا ند ها ی ما فیا ی بین ا لمللی دا خل ا ند ، ا نسا ن ها را قا چا ق میکنند ا طفا ل و نو جو ا نا ن را قا چا ق مینما یند . و ا قعآ ، یک طفل سیزده سا له ا فغا نی بسیا ر با ا رزش ا ست برا ی یک آ د م نود سا له شیخ ها ی عر ب ، پیر کهن سا ل ا مر یکا یی ّ ا ر و پا یی و غیره ا ین ها بخا طری با ا رزش ا ند که گر ده ها ی آ نها و قلب ها ی شا ن سا لم ا ند ، حیا ت یک طفل را میگیر ند ، طفلی که با ید د ر ا ثر پر و رش و تر بیه ، نا بغه شو د و به د رد بشر یت بخو رد ، برا ی آ د م ها ی ا حمق ،کو د ن و فر سود ه حیا ت می خر ند .
تهیه کنند گا ن گذا رش ، نتو ا نسته ا ند که صو رت ظا هری قضا یا را تر تیب و تنظیم نما یند و هکذا د ر ریشه یا بی حل مسا یل ، حق تحقیق و بر رسی را ندا شتند، تنها آ ن جهت ا ز مسا یل را به نما یش گذا شته ا ند که تحر یک کننده بوده با شد ( سر شکسته کنیزرا همه کس می بیند و لی د ل شکسته بی بی را کسی نمی بیند )
د ر خصو ص ، مطا لب فو ق ا لذ کر ، بر و ید با مر د ما ن ، ا ر ما ن گرا ها و مر دم گرا ها وو طن د و ستا ن ، که با شما چه نو ع را ز د ل ها ی را مینما یند و برا ی تا ن آ د رس خو ا هند دا د که ، بر و ید آ ثا ر ما ر کس و ا نگلس را مطا لعه نما یید که د ربا ره مظا لم ، د نیا ی غر ب ، سیا ست ها ی ا مپر یا لیزم چه پیش بینی ها ی کر ده بو دند و هر یک آ زآ ن ها ا ین طو رخو ا هند گفت که
من هم به نو به خو د خصلت ها ی د نیا ی غر ب را برا ی تا ن معر فی میدا ر م . و ا قعآ د نیا ی غر ب به خصو ص قشر بالا یی جا معه آ نها، ا ز با لا به طرف ا نسا ن ها ی طبقه قشرپا ینی طبقه جا معه می نگر ند و لو ا گر نا بغه و قت هم با شی فقط مو قف با لا یی آ نها ا ز لحا ظ ز ند گی ، گو یا که آ نها د ر مو ا ضع بلند قرا ر دا رند، پیرا مو ن شهر و ندا ن خو د شا ن ّ حیث عنا صر دا را و نا دا ر مینگر ند و د ر با ره خا ر جی ها ی که ا ز لحا ظ جلد ، رنگ و و قیافه ظا هر ی تفا و ت دا رند ا گر پد ر و پد ر کلا ن شا هم د ر کشو رها ی ا ر و پا یی تو لد یا فته با شند ، بیگا نه شمرده میشو ند و به نظر حقا رت به طر ف آ نها می بینند ، آ نچه را که گفته بو دند ، دیگر زما ن بر ده گی سپر ی شده ا ست ، بر د گی نیست ، نه مگر د رو غ ا ست د رو غ محض ا ست . تنها شکل برد گی تغیر کر ده ا ست ، این ها د ر شرا یط معا صر بر ده کا ر دا رند، ا گر ا ز و طن پر ستی حر فی به جا آ و ری خسته میشو ند ، ا گرا ز معا مله د ر دا د و ستد و خیا نت به و طن حر ف بز نی ، برا ی آ د م علا قه میگیر ند ، جشن ها میگیرند ا ز آ د م قهرما ن تیا ر میکنند ، خو ب ا ست که همه گپ ها را بدا نیم، به و طن دا را ن ما ا عتقا د پیدا بکنیم و لو به هر ا ند یشه و سیا ستی که با شند ، ا ز کسا نیکه ا نقلا بیو ن ا ند ، ود ر تغیر و تحو ل کشو ر، نقش را با زی میکنند ، و ما را صا حب کشو ر و وطن آ با د می میسا زند ا ز ا و شا ن رو گر دا ن نبا شیم ، آ ن ها د ر وغ نمی گو یند ، ا نتظا ر آ ن رو زی را دا شته با شید که د نیا ی سر ما یه فعلآ خو د را د ر جها ن و د ر میدا ن نبر د بی ر قیب میدا ند ، مست و مغر ور شده ا ست ، به ما نند گر گ ها ی زمستا نی ، ا ز هر بلندی ، قو له میکشد و گو سفندا ن بیچا ره ، قلب ها ی شا ن ا ز تر س به تپش آ مد ه ا ست ، به ما نند شیر ها ی نر جنگلی چو چه ها ی خو د را خود می کشد ، رفقای خود را کنا ر می زند ، میر و د به طر فی که خو د ، طبق گفته ما ر کس گو ر کن خو د را به و جو د بیا و رد . با ز هم می گو یم و طن دا را ن آ گا ه و خر د مند تا ن را د و ست دا شته با شید که آ نها شما را صا حب و طن می سا ز د، و لو ا گر د شمن شخصی ما هم با شند .