خو شه چین
برا ی نوا مو زا ن
د ا شتن و بود ن
همو طنا ن گر ا می و علا قه مند ا ن محتر م به سیا ست .
در جر یا ن ز ند گی روز مره و د ید و با ز دید ها با و طن دا را ن، یا فتم که بعضی ها ا ز سیا ست ، ا نتباه منفی گر فته ا ند. گو یا که ا ز نظر ا نها ، سیا ست ، یک پد یده منفی بو ده ا ست. روی همین منظو ر ا ست که به طر ف ، سیا ست مدا را ن و حلقا ت سیا سی با دیده شک و تر دید می نگر ند . بنا ضر و ر پند ا شته میشو د ، چطو ریکه سیا ست می خوا هد ، خو د را معر فی کند . تر تیب و تنظیم گر دد .
سلسله نظر یا ت خو یش را، خیلی سا ده تحت عنوا ن دا شتن وبو د ن ، بو د ن و دا شتن ، بر ا ی نو ا مو زا ن و علا قه مند ا ن سیا ست ، تر تیب و به معر ض مطا لعه قرار دا ده ا م . علا قه مند ی و جو د د ارد ، که دا نشمند ا ن محتر م ما ، ا ین هد یه نا چیز را به یک تحفه پر بها ضر یب نما یند . تا و طن دا را ن محترم ما درین صفحه
ا نتر نتی ا ز مطا لعه ا ن ا ستفا ده د ر ست نما یند .
دا شتن و بود ن، بود ن و دا شتن ، کلما تی ا ند، که ا ز ا غا ز پیدا یش ا نسا ن تا د م مرگ همراه میبا شند . وقتی که مر گ فرا میر سد . دا شتن و بود ن هم اهمیت خو یش را از دست میدهد .
ا نسا ن ها از هم فرق دا رند نصوا ری اند، سیا ه و سرخ و زرد میبا شند . چا ق و لا غراند ، بعضی ها کا ر دا ر ند، و عد ه هم بیکار، از بیکا ری وبی روز گا ری گله وشکا یت دا رند.
دا شتن وبود ن، بود ن بعضی ها کو د ن و بی عقل، اکثرا غر یب ونا دار ا ند، عده محد ودی قصرو بنگله د ا رند. در مقا بل در وازه این گو نه مرد ما ن پهره دار در حا ل اجرا ی پهره داری میبا شند. عده مردم کار دارند عده بیکا ر ا ند داشتن وبود ن بو د ن و دا شتن هردو ارتباط میگیرند به سیا ست. هرکس یک انسا ن است، هر ا نسا ن یک چیزی د ارد و یا به شی سرو کار دارد، مگر اکثرا نا دار ا ند ویا به چیزی سرو کار ندارند. در حقیقت هرکس حق دارد که زند گی کند ویا در زند گی خویش تغیرا تی را وا رد نما ید، بنا به سیا ست رو می ا ورند .
انسان ها فطرتا فرق دارند. به اشکال مختلف تولد میشوند، مختلف نمو میکنند. د ر مواقع مختلف و در جا ها ی محتلف در شرا یط مختلف ، طبعا بین ا نها فرق بوجود می اید . عده از لحاظ جثه قوی هیکل بار می ا یند وعده ای دیگر خورد رشد می کنند .
انسا ن ها بخا طرا دا مه حیات، به منا بع اولیه ضر ورت دار ند . تنها و تنها خو ردن و نو شیدن کفا یت نمی کند که به ا دا مه زند گی سر و سا ما ن داد، مگر ا نکه شرا یط محیط وشرا یط ا قلیم مسا عدت کند. اگر ا نسا ن ها بخوا هند که زند گی را با معنی جلوه دهند. خوا ند ن و نوشتن وهنر را فرا گیرند علم ودا نش و دیگر مسایل زندگی را تر ویج و انکشا ف دهند . مگر منا بع ا ولیه زند گی ( پول و وقت) که امکا نات سا ده ز ند گی را ا ما ده میگر دا ند ، خیلی کم ا ست .
( تقسیم و مخلوط ) را نبا ید از نظر دور داشت ، که ضرو رت های اضا فی را طبق قا نو ن مندی مهیا میگرداند . زما نیکه ، عملیه تقسیم ومخلوط صورت پذیرفت . چه میشود ، بنا میگو ییم که این یک حرف سیاسیاست .
منا بع ا ولیه که کمیا ب و نا یا ب اند، تو سط سیا ست تنظیم میشوند . ا ین تقسیما ت همه روزه صورت می پذیرد . معنی دیگری که مردم ازا ن تذ کر می دهند، این است که میگو یند که سیا ست ، یک وظیفه معمولی است .
احتمال دارد ، که همه روزه بدون بکار گیری سیا ست، درکو چه و با زا ر، جنگ ها ی تن به تن جر یا ن دا شته با شد. بنا زور مندا ن ، میدا ن را می بر ند.
اگر سیا ست پا در میا نی نکند، مر دما ن عا دی جا معه، در زند گی روز مره خویش به مشکلا ت سر سخت ، مواجه خوا هند بود . و جنگ های ذا ت ا لبینی ادا مه مییا بد
ا نسا نها ا ز لحا ظ قوه جسما نی مختلف ا ند : بعضی ها نیرو مند اند ، وعده ای ضعیف و نا توا ن. هر گاه سیا ست پا ی خویش را د ر میا ن می کشد . قوه فزیکی رول خود را از دست می دهد . احتما لا ت پیش می اید که ، تصا دمات را نمیتوا ن ، بو سیله زور حل وفصل کرد . مگر در مشوره و همکاری ها ی متقا بل
ا نسا ن ها مختلف ا ند: بعضی ها پولداراند، سرما یه خوب دار ند و منا سبا ت خوب ، ظر فیت وگنجا یش خوب دار ند، ا کثرا فا قد ا ینگو نه چیزها ا ند، بد ین معنی که قد رت ندا رند.
قدرت میتوا ند بدون اداره وجود داشته باشد ( قدرت معنوی) مگر اداره نمیتواند بدون قدرت وجود داشته با شد . ادم ها د ر جا های مختلف ودر زما ن ها ی مختلف، میتوا ند از قدرت های مختلف استفاده کند. عده ا ز قدرت فزیکی استفا ده میکند وعده از قدرت معنوی ورو حی .
قد رت وتوا نمندی در جوا مع ، بین افراد ان غیر مسا وی تقسیم میگردند. بعضی ها ا ز قدرت وتوانمندیهای زیاد بر خور دار اند. ودیگران فا قد این ها اند، قدرت وتوانمندی ها باید که منا بع خویش را پیدا کنند .
مثا ل : پول ، تجربه علمی، منا سبات وسیع وهمه جا نبه و سا زما ن دهی موثر . تا شود در موقع بهتری قرار گیرد .مگر این ها نمیتوانند قنا عت را فراهم نما یند و نیا ز مندی های جا معه را بر اورده بسازد . بنا پای مسا بقه در میا ن می ا ید .
پس سیا ست یک مسا بقه است : بین قدرت واداره ، معمولا توسط اشخا ص و یا گر وپ ها اعما ل میگردد. در مجموع هر یک از طر فین، برای بدست اوردن قدرت ویا حفظ قدرت ، به مبارزه بر می خیزند ( قدرت بدین معنی که تو نمیتوا نی کاری انجام دهی که تو خودت میخوا هی )
قدر ت : عبا رت از روا بط نیک بین انسا ن ها، گرو پ ها ، حلقا ت ، وساز ما ن ها ی سیا سی است ، گا هی او قا ت حا لت اجبا ری را با خود میگرد . اکثرا قدرت ا هنگ نا خوش ایند دارد. قا عد تا افرادی سر بالا میکنند که همه اموررا به اراده خویش به چر خش می اورد . این گو نه بر خوردها خلا ف معیار ها وارزش ها قبول گر دید است و عیب بزرگ تلقی میگردد
در کشور ها ی که قانون مو جو د باشد اگر افراد ان کشور خلاف موا زین قا نونی عمل کنند . بنا قا نو ن وسا یل را در ا ختیار دارد که برا ی قا نون شکن ها ، پا سخ بدهد
اکنو ن قدرت یک چیز خرا ب نیست . هرکس قدر ت دارد ، کسی قدرت جسمی وفزیکی دارد کسی قدرت ما لی و هم اشخا صی اند که قدرت معنوی دارند . هرکس طبق توانمندی خودش ، منا سبات خویش را در اجتما ع بر قرار مینما ید . ما ازا ن مردما نی خوشما ن می اید که در مقابل بی عدا لتی ها،وبی توجویی ها از خود عکسالعمل نشا ن میدهند .
طو ر مثا ل یک سیا ست مدار خوب، پیچیدگی ها ی جا معه خویش را به بر رسی گر فته ، طر ح ها ونظر یا ت سا زنده را ابراز می دارد. در جهت حل این معضله گا م های عملی بر میدارد . پشت سر ا نجا م این تقا ضا ها ، قدرت بما نند تا زیا نه ، عقب در وازه قرار دارد.
قدرت در مجموع یک حرکت انسا نی است :
بعضی ا و قات ضرور ت می افتد که درین راستا خود انسا ن ها معیار ها وارزش ها را تعین کنندد که موا فق با ا نها رفتار صور ت گیرد .مگر متا سفانه دیده شده است که خود انسا ن ها حلا ف ا نچه که خود سا خته اند عمل میکنند .جلو گیر یها از مجموع خلاف رفتاری ها ، ایجا د قوا عد ومقررات توسط ، نخبکا ن وا گا ها ن سیا سی ، بو جود می ا ید . تا بحیث یک قوت ازا ن استفاده شود . این نوع حر کت ها یک نوع از حر کت سیا سی است . پس سیا ست است که امورا ت را طبق اسا سا ت علوم وموا زین حقو قی و قا نو نی تنظیم میکند . دیده میشود چه کسی ا زین حر کت استفاده میکند ؟ چه و قت ؟ چطور ؟ در کجا ؟
اشاره بر ا ن ا ست که زنده گی کرد ن با یکدیگر ، ارام وبدون دردو سر مو قف ا نسا نی را معنی بیشتر میدهد .
بعضی ها ا ز قد رت و زو ر استفا ده نا جا یز مینما یند .در محل به یک شکل ، در سطح کشور به یک شکل و در سطح بین المللی به شکل دیگر، از ین مثا ل ها ما فرا وا ن داریم . چه در دا خل وچه در خا رج از کشور همین اکنون در جر یا ن ا ست می خو ا هند که .ا ختلا فا ت ا یجا د کنند ، تفر قه با ندا زند وحکو مت کنند . درین گونه نظا م ها ، ا فراد و ا شخا ص زند گی می کنند، ا نسا ن ها ی مریض وجو د دارند که بار ها تب و تلا ش کرده اند به شکلی از اشکال خود را به را س ا داره جا بز نند در ین گو نه ا دا را ت مصو نیت وجو د ندا رد. ما ل و متا ع شا ن تا را ج میگردد . ازین قبیل زیا د مسا یل دیگر. در چنین حا لت کو شش ز یا د صو رت میگیرد تا بینظمی در اوضاع حاکم گردد وخود در تطبیق پلا ن ها ی نا پا ک خو یش دست با لا را داشته با شند . مگر ا ر گا ن ها ی فعال سیا سی بارها کوشیده ا ند ومیکو شند تا اوضا ع را تحت کنترول خویش در اورند . تا در جامعه نظم حکم فر ما گردد. روی این دلیل ا ست که بخا طر حفظ ا برو وشرف خویش، در یکی از ار گا ن ها ی سیا سی، فعا لا نه شر کت می ورزند تا ازین طریق حما یه گر دند . هکذا احذ ا ب هم بنو به خویش، طبق پلا ن در صدد ایجاد قدرت وتصلط قدرت ، بنفع مردم وجا معه ، به مبا رزه بی اما ن دست میزنند .
بنا حلقا ت سیا سی میتوا نند ، به قدرت نا یل ایند ،به سوا ل ها و نیا زمندی ها ی مردم وجا معه پا سخ ها ی به موقع ارایه نما یند . سر ا نجا م چا معه با ثبا ت را ، طبق پلا ن قبلا تنظیم شده پا یه گذا ری مینما یند . مسو لیت ها را متقبل میشوند . ومسو لیت ها را به مردم تقدیم میدا ر ند ، اتحا د یه ها ، ا نجمنها وشر کت ها را ، سا زما ندهی مینما یند . در مجموع ، همه امکا نا ت ومنا بع قدرت ا ند ، که ار تباطا ت متقابل انها را ایجاد وروا بط زند گی مشترک مرد م را ، به حیث یک همشهری در داخل یک مملکت تنظیم میکنند ، د ست به د ست هم داده کشورخویش را اباد ومعمور می دار ند .( این یک نوع سیا ست است) که فورم وشکل مملکت خود را توسط افراد ان کشور میسا زند . موقف ومو ضع کشور خویش را معرفی ومعنی میدهند.
در یک کشو ر اقلیت مر دم، در ا غا ز هو شیا را نه و فعا لانه در سیا ست سهم می گیرند . و بعد ها ، اهسته اهسته ، بتد ریج ، اکثر یت مردم بطر ف سیا ست رو می ا ورند. در گرد هما یی ها، میتنگ ها، انتخا با ت ا شترا ک میورزند، در اخبار، مجلا ت، جرا یدو روز نا مه ها شر کت می کنند. به را دیو ها و تلویزیون گوش می کنند.
سیا ست با ید که بدون ملا حظه با شد:
د رین خصوص گفته میتوا نیم که سیا ست جا یگاه خویش را در جر یا ن پر تیک تعین میکند ، در با ره خو بی ها می ا ند یشد ، بدی ها را تشخیص میکند، در باره مرگ و زند گی ، تصا میم خو یش را ا تخا ذ مینما ید . بدو ن ملا حظه بود ن سیا ست ، با درک منفعیت خودی در خود مبا رزه ا شکا ر میگردد.
درین جا دو نوع سیا ست معرفی میگردد.
ا ول – سیا ست ا کتیف و فعا ل
دوم _ سیا ست بی غرضا نه و بی طر فا نه
سیا ست ا کتیف و فعا ل طبق بر نا مه علما تنظیم شده پیش برده میشود. بخا طر تحقق این ا رما ن افراد اگاه یک جا معه، قسم داو طلبا نه در سیا ست قدم به جلو می اندا زند، د ین انسا نی و وجد ا نی خو یش را ادا مینما یند .
سیا ست غیر فعا ل و بی طر فا نه: این گو نه افراد علا قه دا رند که مو ضو عا ت سیا سی را بشنوند، به را دیو ها وتلو یزیو ن گوش مید هند حتی در یگا ن مارش ها وگرد هما یی ها شر کت میور زند ، بعضا دیده شده است که این گو نه افراد ، ما نع سر عت جر یا ن ها ی سیا سی میگر دند . نه ابتکا ری از خود نشا ن مید هند ونه به ابتکا را ت دیگرا ن علا قه میگیرند، فقط در انتظا ر، ا ن روزی مینشینند که موا زنه به نفع کدام گره ویا حلقه سیا سی در چر خش می ا ید . به سر عت ا ز مو قع استفا ده نموده ، در مدا حی وتوصیف ها ی بی حد و حصر موقف ا ول را میگیرد . درین جا ا ست که با ید گفته شود ا ز بروز شخصیت ها ی تصا د فی جلو گیری شود . تجر به به اثبا ت رسا نده است که این گو نه ا فراد همه دست ا ورد ها را نا دیده گرفته ا ند، دهن به بد گو یی و یا وه سر ایی با ز کر ده ا ندهمه کس سیا ست میکند ا گر بخو ا هند و یا نخو ا هند . . سیا ست ز ما ن معین ندا رد، همه روزه سیا ست در جر یا ن ا ست، مطا لعه و خوا ند ن ا خبا ر، جرا ید و روز نا مه ها، گو ش داد ن به را دیو وتما شا ی ، تلو یز یو ن، وغیره و سا یل اطلا عا ت جمعی، این ها همه نمو نه ا شتر ا ک در سیا ست ا ند
گر وپ ها ی چپ سیا سی :
گر وپ های چپ سیا سی مرد ما ن فعا ل و با ا یما ن اند انچه را که در کتا ب ها میخوا نند ما نند ا ن عمل میکنند ، دروغ نمی گو یند مادب وبا حیا ا ند . در انجمن ها وا تحا دیه ها و کلوپ ها ی ورزشی اشتراک میورز ند ، ار امی شهر و ند ان خویش را می خوا هند، از گرو پ ها ی ا و باش و دهشت افگن تنفر دا ر ند . این ها مر دما نی اند که در جر یا ن پر تیک ارزش و کیفیت خویش را در بین مردم معر فی میکنند . مغلقیت ها وپیچید گی ها ی سیا سی را بخا طر نفع مردم و جا معه ، در تما س با شخصیت ها ی مد بر و گر و پ ها ی سیا سی رو در رو حل و فصل مینما یند . از استعما ل ادبیا ت نامو زو ن که شا یسته ، جوا ن مردا ن ، عیا را ن، کا که ها نبوده ، پر هیز میکنند . این ها مرد ما ن ، قدر شنا س و نا موس پرست ووطن پرست میبا شند . ازین خا طر است که نظر یا ت و ا ندیشه ا نها ، همیش مورد قبو ل عا م مر دم وا قع گر دیده ا ست.
فعا لا ن سیا سی ا نسا ن ها ی عا دی جا معه ا ند:
معمو لا نه بهتر ا ند ونه بد تر از یکدیگر، مگر در منا سبا ت و بر خورد شخصی با ا فراد وا شخا ص در یک ا جتما ع فر قی بو جو د می ا ید . عده متود وطر ز کا ر حویش را طوری عیار میکنند ، که تشو یق کننده بوده و رول تر بیتی را داشته با شد . ا ن پهلو ی از سیا ست را انتخا ب میکنند که به منا فع مرد م وملت بوده با شد . در هر دوره در کشور ها ، نا رضا یتی ها بیداد کرده ا ست . مگر این سیا ست مدار ها بوده اند که زمینه سا ز تغیر وتحو ل بوده ا ند در فر جا م راه را به یک انقلا ب ا ما ده گردا نیده اند .
طبعا در کشور ها یکه سیا ست ها ی سا لم وهد فمند جریا ن داشته است . ا نکشور ا ز ثبا ت بر خوردار بوده است مرد م ان کشور در فضای ارام و بد و ن تشویش به زنده گی خو یش ادا مه داده ا ست .
سیا ست ها ی متزلز ل ونا پا یدار به ما نند یک مریض عمل میکنند . ثبا ت سیا سی در یک کشور به شکل تصا دفی از ا سما ن نازل نمیشود . که شهر وند ان و با شند گا ن ا ن کشو ر در زیر سا یه ا ن به ر ا حتی ز ند گی نما یند . مگر سیا ست تحمل و بر ده با ری، در یک سیستم هد فمند ، ضما نت ا جرا ییوی دا رد .
ا زا دی یک هد یه خدا وند ی ا ست که ا نسا ن ها با ید نصیب ا ن گرد ند
این فعا لا ن سیا سی ا ند که، روح وروا ن مر دم را برا ی ا زا دی خوا هی اما ده گر دا نیده ا ند و میگر د ا نند ، طو ر مثا ل ازا دی بیا ن، بر پا یی تظا هر ا ت و میتنگ ها، اتنتخا ب شغل و مسکن و غیره .
حق ارا یه سوا ل ها را می ا مو زا نند و می امو زا نند که چطو ر به سوا لا ت پا سخ ا را یه گردد . و یا چطو ر ا ند یشه ها ی خو یش را نما یند .
سیا ست مدا ر ها ی کشور ما خو ا سته ا ند که به طور مستقل در ا با دی و عمرا ن کشو ر نقش ا سا سی با زی گردد ، ولی بد بختا نه ، کشور های ذینفع ، کشور ما را تحت شعا ع خویش قرا ر د ا ده ا ند . سیا ست مدا ر ها ی ما نتوا نسته ا ند که مستقلانه عمل کنند .ا گر خوا سته ا ند ، به گونه ای از صحنه سیا سی ، کنار ز ده شده ا ند ویا به اعدام سوق داده شده ا ند .
ا حزا ب و سا ز ما ن ها ی سیا سی میتو ا نند ، بخا طر بوجود ا ورد ن ثبا ت سیا سی در کشور، در یک اتحا د وسیع سیا سی ، ارا ده خو یش را ا زا دا نه تمثیل نما یند، خقوق وا زا دی ها ی فر دی را که حق طبعی هر ا نسا ن ا ست رو شن نما یند و هر ا نسا ن حق ا نرا پیدا کند که ا ز خو د د فا ع نما ید .
سیا ست ها عمو ما مسا یل را بطو ر عا م مورد بحث قرا رمی دهند. د ر خصو صیا ت علا قه به مدا خلا ت ندا ر ند . ا ز جمله سیا ست ها در وجود پا را لما ن ها و مر اجع تقنینی، حقو قی و قضا یی، طبق ا وضا ع وا حوا ل ونیاز عصر و ز ما ن، بر ای فر و کش کر د ن صد ا ها و اعترا ضا ت ، جا معه ومر دم ، یک سلسله قوا نین و مقررا ت را وضع مید ا رند . این صلا حیت ها ی قا نو نی را، احزا ب و گر و پ ها ی سیا سی، در جر یا ن مبا رزه از ا ن خو د می سا ز ند ودو لت ها مکلف می گر د ند که تا به ا نتقا دا ت و پیشنها دات ا نها پا سخ ارایه بدا رند . در غیر ا ن صور ت ، ا را ده وخوا ست بر حق مر د م، علیه بی عدا لتی ها و بی تفا و تی ها در یک حرکت وسیع گسترده سیا سی ،گره خورده، ز مینه تغیر ا ت وتحولا ت وا نقلا با ت اما ده می گردد.
د ر هر ا جتماع، د ر ا فر یقا ، د ر ا سیا ، د ر ا مر یکا ، د ر ا رو پا، کا ر گر و کا ر فر ما ، ا مر و ما د و ن ، رییس و ما مور وجود دا رد . د ر همه جا کا ر فر ما ا مر ا ست . ولی در اقلیت قرا ر ا ر د ا ر د. فر ما ن بر دا ر و ما دو ن همیشه در ا کثر یت قرار میداشته باشند ِ اولی ها با لا ی د ومی ها تا ثیر د ا رند ،د یده شو د که ا یا د ومی ها هم با لا ی ا ولی ها تا ثیر گذا شته میتوا نند یا نه .
این وا بسته به ا ن است . اشخا صیکه در رد یف دومی ها قر ا ر د ا رند . ا ز لحا ظ قد ر ت چقد ر تا ثیر گذ ا شته میتو ا نند ، منا بع که ا نها ر ا بر ا ی ا جر ا ی سیا ست ، ا ما ده بگر د ا ند د ر ا ختیا ر د ا رند ویا خیر ( از قبیل ، پو ل ، ا شنا یی ، کا ر ا گا هی ،د و ستا ن، منا سبا ت در جا معه، شا یستگی و رفقا ی همپا رتی) این ها میتو ا نند بر ا ی ا نها منا بع اولی سیا ست با شند . بنا سلسله مر ا تب و سلسله مر ا حل منا بع ضر ور ا ست . وبا ید که د ر یا فت شو ند . هر شخص حق د ا رد که ا ستعد اد و انر جی خو یش را، بر ای اجر ا ی سیا ست د ر یک حلقه و یا سا ز ما ن سیا سی و یا ا نجمن، بکا ر گیرد ، ر فقا ی سیا سی پید ا نما ید اشنا یا ن خو ب و همکا ر ا ن لا یق و ور ز یده میتو ا ند بر ا ی با لا بر د ن اعتبا ر وحیثیت ا و شا ن مفید و ا قع گردد.
در یک کشو ر دو منبع سیا ست میتو ا ند ، یک سیستم سیا سی را بوجو د ا و رد .
ا ول – ا نتخا ب کننده ها
د وم – ا نتخا ب شو نده ها
انتخا ب کننده ها یا کسا نی که صلا حیت ر ا ی د هی ر ا دا ر ند ، این را با ید بدا نند شخصی که ا نها بر ا ی ا و میخو ا هند ر ای بد هند . ا یا نو رم ها ومعیا ر های که یک کا ند ید با ید د ا شته با شد د ا را ا ست ویا خیر .
ا نتخا ب شو نده ها( کا ند ید ها) با ید خو ب ا گاه با شند تا مشکلا ت وپر و بلم ها ی مر دم خو د و نیا ز مند ی ها ی جا معه خو یش ر ا انطو ر یکه شا ید و با ید ایجا ب میکند بد ا ند ، رو حا و ذ هنا اما ده با شد که ا و بر ا ی خد مت کر د ن ، ا نتخا ب شده ا ست ، نه بر ای با د ار شد ن ، کنو ن شر ایط عیو ض گر د یده ا ست . د یگر با دار ا نتخا بی را کسی نمی پذ یرد . ا نتخا ب شده ها ، با ید که گو ش شنوا دا شته با شند وچشما ن بینا داشته با شند . بعضا ا تفا قا ت ، پیش می ا ید که مو جو دیت ، ا ند یشه ها ی متفا وت ، خوا ست عمو می جا معه را ، به پر وبلم ها ی علا ج نا پذیر میکشا ند . مگر ا نکه اشخا ص مد بر و کار ا گا ها ن سیا سی ، پا در میا نی نکنند .
خیلی کس ها ا ست که نمی خو ا هند سیا ست بکنند . مگر سیا ست د ر ا نها رسو خ میکند . این سیا ست ا ست که ا نسا ن ها را و جو ا مع ا نسا نی را تحت کنتر ول خود قر ا ر مید هد .
در گذ شته معمول برا ن بو ده ا ست که همه حر ف ها لفظا پذ یر فته شو د ولی د ر عمل اجر ای ا ن بد وش دیگر ا ن سپر ده میشد ، مگر سهم بیشتر طلب میگر دید . اما ما مجبو ر هستیم همه قوا عد و مقر ر ا تی ر ا که خو د میخوا هیم ایجا د کنیم مکلف به ر عا یت ا ن با شیم در غیر ا ن صورت فرق بین ما و گذشته ها نیست .
بعضی ها فکر میکنند که حا دثه ها غیر طبعی و غیر حقیقی بوجود می ا یند، بدین صو ر ت علا قه نمیگیر ند که سیا ست کنند. مگر هستند عده ای که اکا ها نه غرض انجا م عمل خا ینا نه در سیا ست رو می ا ورند ، تا او ضا ع به نفع دشمن تغیر د هند .
در مجمو ع همه رهبری ها ی سا لم علا قه میگیرند ، که بطو ر مستقلا نه فعا لیت خو یش را ا دا مه دهند، تا ا عضا ی سا ز ما ن به یک ز ند گی ، منا سب د ست یا بند بی علا قه بود ن در سیا ست کا ر خو ب نیست ، عد م شر کت در فعا لیت ها ی سیا سی ، ا نسا ن به بیراهه ها کشا نیده میشود ، ا نتخا ب ر اه خوب و بد فقط ، در جر یا ن فعا لیت ها ی اجتما عی و سیا سی سراغ شده میتوا ند و بس . تجا رب به اثبا ت رسا نیده ا ست ا ان عده از جوا نا نیکه در فعا لیت ها ی سیاسی سیم گرفته اند ، در فر جا م به حیث شخصیت ها ی طر ا ز ا ول کشور عرض ا ندام کرده ا ند .
در بعضی کشو رها ، طبق قو ا نین کشو ر ی خو یش عمل میکنند ، در حا لا ت فو ق ا لعا ده ویا برا ی بیرو ن رفت ، از یک بحر ا ن اجتما عی به نفع کشو ر و جا معه ، با در نظر دا شت منا فع گر و پی و سا ز ما نی و تفا وت ها ی کمیت عددی به سا زش رو می ا ور ند . ولی گر وپ های چپ ا فر ا طی و ر است ا فرا طی ا زین قاعده استثنا ا ند .
دیمو کر ا سی به ز ند گی ارزش و معنی مید هد .
ما حضور نظا م ها ی دیکتا ری را در افغا نستا ن در موجو دیت نظام ها ی ، سلطنطی، جمهو ری قلا بی، دو را ن حا کمیت تک حز بی به تجربه گر فته ایم ، زخم ها ی نا سور ا ن هنوز سو زش د ارد ، خشک نشده است ،در د و را ن حکو مت ها ی اسلا می ، علا وه به ایجا د خطوط ا شتی نا پذ یر ی ، استخو ا ن بر ی ها هم ر وا ج پیدا کرد. فسا د پیشه ها ی ملی و بین المللی در ایجا د فسا د د ست با لا را گر فته ا ند، کشور ما را به ما تم سر ا و جهنم روی ز مین مبد ل کر ده ا ند . اینده ها ی کشو ر ما هنوز مبهم ا ست فهمیده نمیشو د که این با زیگر ا ن اصلی ، قضا ی ا فغا نستا ن تا به چه وقت ، به بی ثبا تی کشور ما ا دا مه میدهند ، مر دم ما هنو ز هم در ا تش نفا ق میسو زند .پلا ن بن تا بر لین بر ای قشر ا گاه ورو شن ضمیر ، جا ده نا هموا ر وپر خم وپیچ ا ست ، فقط تهدید است و شا نتا زِ، اصطلا ح جا معه مد نی وا فغا نستا ن نو ین وایجا د حکو مت بر پا یه قا نو ن ، به یک ا ر ما ن ا نسا نی مبدل گشته ا ست ( میگو یند که گناه د رسقو ط نیست بلکه گناه در ا وج قد رت است) اکنو ن مردم ا فغا نستا ن دگر ا ن مر دما ن نیستند ، که د ر سا ل ها ی ما قبل از تحولا ت همه در وا زه ها ی بیر ونی بر وی ا نها بسته بو د ند، فعلا این مر دم د ر سر ا سر دنیا حضور دا ر ند، با کلتور ها ی مختلف جها ن ا شنا یی پید ا کرده ا ند، همه ا نچه را که د ر کتا ب ها خوا نده بود ند ، خو بتر د ر جر یا ن ز ند گی ، مشا هده می کنند ، ما هیت ز ند گی کر د ن را می دا نندِ به معنی زند گی دلبستگی پیدا کر ده ا ند . وا نرا حق طبعی خو یش میدا نند، بنا بر ای بد ست ا وردن حق حود به یک مر جع با ا عتبا ر سیا سی و با صلا حیت مر اجعه میکنند .
ا ن مر جع با ا عتبار سیا سی کجا خوا هد بود . ا ن مر جع عبا رت ا ز یک طیف وسیع سیا سی است که خود وطن دو ستا ن و وطن پز ستا ن در ا یجا د ا ن نقش با ز ی میکنند .
حق : یعنی چیز یکه ا نسا ن ا صلا بر ای اجر ای ا ن از ا غا ز پیدا یش الی دم مرگ مکلف بر اجر ای ا ن بو ده ا ست ، ا دا مه ، زندگی در فضا ی ا نسا نی، ا ستفا ده ا ز خور د ن ، نو شید ن،خوا بید ن یعنی د ا شتن سر پنا ه ، ا ندیشیدن ، ابر از عقیده و غیره .
هر کس حق د ا رد که ز ند گی خو یش را سر و سا ما ن دهد ، چه د ر ا ختیا ر د ا رد چه ند ا رد .ا ر زو می کند کا ر ی را ا نجا م د هد د ر بد ل ا ن مز د اخذ نما ید ، ودر جا یی ز ند گی کند تا ما ل و نا مو س ا ن مسو ن بما ند. خصا ر ات که بر ایش ا ز جا نب کسی ر سیده ا ست ، همین قسم ا گر ا ز ا فت ها ی طبعی متضر ر شده ا ست . ویا د ر اثر حملا ت وتجا وز ات کشو ر ها ی بیگا نه ما ل ودارا یی ها یش متضر ر گر دیده با شد . حق جبر ان خسا ره را دا را میبا شد .
کنون بر می گر دیم به وضعیت مو جود ا فغا نستا ن ، کی است که خسا ره ندیده با شد، با ا لا خره این مر دم ا فغا نستا ن این مجموع خسا ره ها ی خو یش را از کی طلب نما ید ، یک مر جع با شد که صدا ی ملت ا فغا ن را بگو ش وجد ا ن ها ی اگاه ملی وبین ا لمللی بتوا ند بر سا ند . این مرجع را باید که پیدا کرد این مر جع عبا رت از، ا تحا د وسیع کلیه نیرو ها ی وطن پر ست در زیر یک سقف .
سیا ست کر دن کا ر ا نسا نی ا ست:
همه طر ف های حلقا ت سیا سی ، انسا ن ها ا ند، ا نها به میل خو دشا ن، دید ها های خو یش را د ر خطوط کا ری خو یش با ز تا ب می د هند ، طبق شیو ه اصو ل و مر ام خو د می خوا هند عمل بکنند . مو قعیت ها ی با زی سیا سیِ همیشه در حا ل تغیر وتحو ل میبا شد. با گذ شت ز ما ن همه قو ا نین تغ یر میکند، سیستم ا مو ز ش تغیر می یا بد . نیا ز ها ی او لی طبق تحو لا ت وا نکشا ف ت علوم در حا ل تغیر میبا شد ، شخصیت ها ی خقو قیو قا نو نی در مجمو ع قا نو ن گذا را ن ، با در ک اه میت مو ضو ع ذ هنا و رو حا در حا ل تفیر میبا شند .ز ما ن به مر حله به مر حله، قا نو ن کهنه جا یگا ه خویش را به قوا نین نو وا گذار میشود . طبعا قا نو ن ها ی کهنه با اشخا ص کهنه سر و کا ر دا رد و نو ها با نو ها در معا مله قر ار میگیرند . بین نو و کهنه تضا د ومنا قشا ت بوجو د می ا ید ( اگردر چهار اطر اف این تغیر و تحول قشر رو شن فکر قرار داشته با شد) به نفع کهنه خواهد بود که داو طلبا نه موا ضع را رها نما یند . ( تغیر ا ت سریع و نا گها نی رخ مید هد) .
سر انجا م اگر جها ت قا نو نی و منطقی مسیر حر کت به سوی ا ینده، در ست به بر رسی گر فته نشو د . چا نس ا دا مه سیا ست و زند گی سیا سی از د ست میر ود . معا مله دا را ن و تیکه دا ران سیا سی که با ر ها به طر ف فا جعه گا م نها ده ا ند ، او ضا ع را یکبا ر دیگربه محور خود در گر دش می ا ور ند . د رمجمو ع در تما م جوا مع، در بین روشن فکر ا ن، گر و پ ها وحلقا ت سیا سی، گفت و شنو د ها ی لفظی، مشا جرات ، جر و بحث ها ی سیا سی، در مکا تب ومدا رس، در فا بریکه ها ومو سسا ت تو لید ی، صو ر ت میگیرد . دست به اعتصا با ت می ز نند و مظا هرا ت را سا زما ن دهی میکنند . بعضا تصا دما ت سیا سی بو قو ع می پیوندد .
تصا دما ت سیا سی همیشه روی اهدا ف سیا سی صو ر ت میگیر د ، هر کس حق دا رد که خو درا بر حق جلوه بدهد . هر کس کو شش می کند که ا ن پهلو ی سیا ست را ا نتخا ب نما ید که جوا ب گوی نیازمندی های اهدا ف سیاسی خو د شا ن با شد .
هر کس میتو اند عضویت یکی از سا زما ن ها ی سیا سی واجتما عی را کما یی کند ویا در ا ن شا مل شود . اخبار بخوا ند در جریده و رو ز نامه اشتر ا ک نما ید و یا در اخبار وجرا ید مضون بنویسد . هر کس میتوا ند اعلا میه وابلاغیه ویا شب نا مه ها بنو یسد، پلا کا رت ها، کا ریکا تور ها وفیره را سا زما ن دهد، هر کس میتوا ند در همه جا سخن را نی کند ، این همه کا ر ها یی ا ست که به تنها یی ا نجا م دا ده می شو د ولی یک ا ند ا زه محدود ا ست، ز ود ثمر نمی دهد ، اگر کسی میخوا هد که د وا م دا ر سیا ست کند با ید که در یکی ا ز سا ز ما ن ها ی سیا سی با اعتبا ر شر کت نما ید واز ین طر یق برا ی بالا بر دن مورال سیا سی خو یش استفا ده کرده میتوا ند .
بخا طر یکه در خلقا ت سیا سی منا بع سیاسی فرا وا ن مو جو دا ست، تجا رب غنی و روا بط وسیع با مردم مو جو دا ست . در احز اب سیاسی همیشه امو رات ، طبق اصول وبر نا مه پیش بر ده میشو د و حتی به منزله یک ( مکتب ) ویا ( مدرسه) ز مینه ها ی پر ور ش و تر بیه نسل جو ا ن را به حیث یک وطن پر ست ، بر ای ا ینده اما ده میگر دا ند ، بخا طر یکه احز ا ب سیا سی همیشه با اخبا ر و روز نا مه ها سر و کا ر دا رند . کا در ها ی مسلکی ومتخصصین در رشته ها ی مخت لف عضویت این سا زما ن ها ی سیا سی را دارا میبا شند . در درو ن این سا زما ن ها ی سیا سی هر کس میتوا ند، از خود کفا یت وبرا زند گی نشا ن بدهد و استعداد خویش را به نمایش بگذا رد .
سیا ست فعا ل اسا سا بر بنیا د سا زما ن دهی به پیش را نده میشود . طور مثا ل ، احز ا ب سیا سی و اتحا دیه ها ی سیا سی ( اتحا دیه صنفی، اتحا دیه کار گر ی، اتحا د یه محصلین) وغیره ا نها کو شش میکنند، تا در مجموع هر یک منا فع گرو پی خو یش را از نظر دور ندا شته با شند . ا نها بر نا مه خو یش را کا ملا در اختا ر مر دم قرا ر میدهند . تا هر کس منا فع خو یش را به شکل مکمل درین بر نا مه یا فته بتوا نند .
دیمو کر اسی فضا ی ا زا د میخوا هد و سیا ست ا زا د. شهر وند ا ن یک کشور حق دا ر ند که هر نو ع فعا لیت سیاسی که قا نون اجا زه د ا ده است ا نجا م دهند .
مبا رزه سیا سی سر انجا م بخا طر رفاه وسعا دت مردم یک کشور صور ت میگیرد . به سر رسا ند ن این دین ملی به بی میلی وکم علا قگی ، ممکن نیست . هما نطو ریکه مسا بقا ت هیجا نی بین دو تیم وظیفه با زیگر ا ن ضعیف نیست ، همینطو ر با زی سیا سی را در میدا ن سیا ست سیا ست مدا رها ی ا گاه مجر ب و ور زیده وبا ا یما ن میتوا نند به جلو بر ا نند .
قا نو ن مند ی ها خیلی مغلق و پیچیده ا ست. بعضی ا و قا ت مو ضو عا ت سیا سی ا عتقا دا ت و ز ند گی ا فرا د را تحت تا ثیر خو د قرا ر می دهد . اهد ا ف سیا سی در بین انبوه را بطه ها وظا بطه ها کمتر ثمر مید هد . اگر بخوا هیم ویا نخوا هیم ، تصا دما ت سیا سی به استقبا ل ما ایند . مگر در درا ز مد ت ، تغیر وتحو ل در پیش است
احز ا ب که در گیر مبا رزه مبا رز ه سیا سی ا ند ، با ید که بین ا نها در ک متقا بل وجو د دا شته با شد . تا بتو انند هرد و طر ف در حا لت یک نظم و موا ز نه قر ا ر گیر ند ِ قا نو ن ایجا د کنند که طر فین از تعرض مسون ود ر ا من با شند . در غیر ا نصو ر ت ، جا معه به طر ف بی نظمی چد ی و خطر نا ک کشا نیده میشود .
اگر احتیاط صو ر ت نگیرد ، انکشا فا ت وتغیر ات که بوقوع خوا هد افتا د ، شیو ه مبا رزه را هم در مسیر تغیر قرا رمید هد . ضر ور نیست که رو ش و میتود مبا رزه ا نطو ریکه بو ده تغیر نا پذیر با قی بما ند .
بعضی و قت ها پیش می اید که ، فشا ر ها ی د وا م دار دستگاه ها ی حا کمه ف زمینه ها ی هر گونه اعترا ضا ت مشرو ع را محدود میسا زد ، ولی تغیر ا ت وتحو لا ت خود به خود به شکل تدریجی و بد ون صدا ، ما را به همکاری و مشوره دعو ت مید هد که نبا ید ، تدا وم مبارزه تر قی خوا هانه را ا ز یا د ببر یم .
سیا ست ا ر ا م میتو ا ند جز ا ب و فر یبنده با شد .
در کشو ر ها ی که نظا م دیکتا تو ر ی حکم فر ما ا ست ، حا لا ت نظا می ا و ضا ع را تحت کنترول خویش قر ا ر مید هد ، سیا سشت ا را م و بد و ن سر و صد ا در ا نجا حکم فر ما میبا شد . مر د ما ن عا دی اینطور فکر می کنند که گو یا ا ز دیکتا تو ری در جامعه اثری نیست > این به این معنی است که مر دم اجبا را مکلف به رعا یت ، ا ز مقر را ت گر دیده اند ، دها ن مر دم بسته ا ست، ا زا د ی و ا زا د ا ند یشید ن بطور کلی منع ا ست، تفا وت بین جرم سیا سی و جرم جنا یی ، قطعا وجو د ند ار د ، در ین نوع کشور ها مجر م با ید که لت بخورد ، به برق داده شود، شکنجه جسمی و روحی شوند ، وحتی معیوب هم میشوند .نمو نه ومثا ل این گو نه ا دا ره ها را ما در کشور خو یش بسیا ر دیده ا یم .
در نظا م ها ی د یمو کر ا سی، جنبش ها ی سیا سی مو جو د میبا شد و گر و پ ها ی جد ید سیا سی ، با ا ند یشه ها ی جد ید سیا سی، عر ض و جو د میکنند، درخصو ص این مطلب ، گفته میتوا نم بگو یم ا ینکه . در مید ا ن ر قا بت ها ی سیا سی کسا نی بر ند ه ا ند که تو ا ن تغیر در مسیر جر یا ن را دا شته با شند .
هر ا ند یشه متحول و متغیر یک سر ما یه ا ست، یک ا مکا ن و یک قو ت ا ست . بنا این کا ر ا گا ها ن ا ست ، که ا ند یشه خلق میکنند . ( هو شیا ری را کسی نمیتوا ند به کر ا یه بگیرد) ( میگو یند که عقل سا لم در وجود سا لم ا ست) بنا عقل سا لم ا ست که هو شیا ری را به با ر می ا ور د . بعضی ها ما در زا د هو شیا ر ا ند بعضی ها هو شیا ری را کسب میکنند .
ا گا ها ن سیا سی تنها نمیخو ا هند که مسا یل را بفهمند بلکه میخوا هند که مسا یل را در ک کنند . همیشه در جست و جو ی ، ا ن قو ا عد و مقر را ت می با شند که مفید و ثمر بخش با شند . ا نسا ن ها ی ا گاه و متفکر ، مشکلات و پر و بلم ها را د ا و طلبا نه ، پذ یرا میبا شند ، د ر تپ و تلا ش منا فع عا مه میبا شند . ( ا گا ها ن و خرد مندا ن به ما نند گل ها ی ر نگا ر نگ جا معه ا ند که به جا معه ز یبا یی می بخشند ) ا ین طفلا ن ا ند که در با غ هجو م می بر ند، شا خه ها ی گل ها را می شکنا نند و در خت ها را بی گل می سا ز ند) مگر با غبا ن بیچا ره همین قدر خوا هد گفت که ا ین کا ر طفلا ن ا ست و بس .
تفیر وتحو ل در مد ت طو لا نی صو رت میگیرد . کشفیا ت علو م و مو قعیت اجتما عی جد ید ، وقت ز یا د ی را به ا ختیا ر ا گا ها ن قر ار مید هد، تا اعتقا د ا ت ا نها از وضع تغیر یا بد . بد ین خا طر ا ست ، که قا نو ن مطا بق نیا ز ز ما ن دتغیر می یا بد .( ز ما نیکه قوا نین کهنه شو ند جلو ا نکشا فا ت را میگیرد ) به این خا طر ا ست که تعلیم وتر بیه سیا سی طبق شرایط جد ید عیا ر میگر دد . تا در ا یند ه بنیا د خقو قی همه مسا یل تضمین کننده با شد .
طرح یک نقشه: دو لت هاو حکو مت ها نتوا نستند چیز ی را به مر دم بد هند ، به جز فقر، بیچا ر گی، در بدری
بی خا نگی ، بی سوا دی، مر گ، اند ام معیو ب و نا قص، این ا هنگ جد یدی ا ست که ما را به مشو ره
دعو ت مید هد.
کی میخوا هد که خود را به مشکلا ت موا جه بسا زد . انتقا دا ت صر یح را ، از وضع بیا ن نما ید ، کی میتوا ند
بخا طر انجا م کا ر ها ی بهتر یکجا با دیگر ا ن فکر نما ید.( در با ره وضعیت اقتصا دی، سیا سی ، فر هنگی ) .
طبعا این کا ر به سا د گی حل نمیشود، نمیتوانیم همه کا رها را خود به تنها یی حل و فصل نما ییم ، ضرور پندا شته میشو د که ا ز دو ستا ن وهم فکر ا ن خویش طلب کمک نماییم . بخا طر تطبیق هدف با ید که در جستجو ی منا بع ر فت ، طبعا منا بع تو سط سا ز ما ندهی در یا فت می گر دد. تجمع ، سا ز ما ن ها ا حز ا ب ، و شخصیت ها ی مستقل ، بدور یک بر نا مه مشتر ک سیا سی ، یک ا مکا ن ویک قدر ت ا ست . با ید که مبا رز ه در مقا بل اندیشه ها ی کهنه که با عث عقب ما نی گر دیده ا ست تشدید یا بد . از مجمو ع پلا ن ها یک پلا ن اما ده گردد . وبا ید دا نسته شود که ما از مر دم چه تقا ضا دا ریم وبر ای مردم چه میدهیم . تجا رب و کا رد انی را نبا ید که فرا موش کرد . بر ای تغیرات ز ند گی اجتما عی، هد ف و خوا ست مشتر ک، شنا سا یی ، شنا سا یی وا گا هی و معر فت اهمیت حیا تی دا رد .
یک پلا ن مگر چطو ر : احز ا ب و سا ز ما ن های سیا سی میتوا نند ، اهدا ف وخوا ست مر دمی خویش را، پلا ن وتجا رب کا ری خیش را اما ده دا شته با شند. که به طر ف یک سا ختار سیا سی انکشا ف یا فته ومدرن وبا اعتبار قا بل قبول عوا م ا لنا س وا قع گردد . حر کت ها به پیش می روند وبا ید روی مسا یل از مد افتا ده مصروف نشویم . بر ویم به سوی اتحا د ها، تشخیص دهیم مر ز ها ی اختلا ف را . جها ت عمده وغیر عمده را از هم تفریق کرد. وبا ید با هم کنار بیا ییم تا مواضع ر ا از حریف اصلی تصا حب شویم.
بعضی ا و قا ت ، سا زش ها بلا های اسما نی می ا فریند، تجا رب گذ شته سیا سی کشور ما ، بیا ن این حقیقت است ، اتحا د ها ی میکا نیکی و زود گذر جا ن هزا را ن ا نسا ن اگاه ما را گر فت . ( تقا بل انتقا دا ت خود را دارد) یک اصل عمده که با ید روی ان تکیه شود این ا ست که . ا گر قوت وقدر ت در اختیار با شد. بنا مسو لیت هم بوجود می اید و جو اب گوی بسیا ری مسایل خوا هیم بود . ا ما این را نا گفته نبا ید گذا شت که ما مسولیت در برابر وطن دا ریم در هر حا لت ما خودرا مسول میدا نیم .
بعضی ها فکر می کنند که سیا ست د روغ ا ست :
سیا ست مد ا ر ها ، قد رت ا بتکا ر را دا ر ند، پلا ن ها ی بز ر گ ر وی د ست میگیر ند، ا ند یشه ها ی جد ید می ا فر ینند، کو شش می کنند که در جر یا ن مبا رزه اشتباه نکنند، هنر عبو ر ا ز مو انع ر ا بکا ر میگیر ند . سر ا نجا م انتقا ل د هنده ا ید یه ها ی خو ب برا ی ا یند ه می با شند .
سیا ست کر د ن یک وظیفه رو ز مر ه ا ست :
سیا ست در همه ا جر ا ا ت ا مور سر و کا ر دارد، ز با ن گو یا دا رد ، چشم بینا و گوش شنوا دا رد . شنیده ها را تحقیق می کند، دیده ها را مو رد ارز یا بی قرار مید هد . تا علت وا نگیزه ها ی ا ن در یا فت گر دد . بی رحما نه زبا ن انتقا د را به دو ر ا ن می ا ند ازد .و می خو ا هد که از همه قو ا نین اگا هی دا شته با شد. در تعلیم و تر بیه نسل ا ما ده به سیا ست ، نقش خو بی را می خو ا هد که به عهده بگیرد . همیشه روی مسا یل امرو ز وفر دا تما س می گیرد . از گذ شته ها بحیث و قا یع تا ریخی استفا ده میکند . بر ای اینده ها پند و اندرز تهیه مید ا رد .و تو جه مینما ید که ، اینده ها را از خطرا ت عمومی نجا ت د هد ، به تکنا لوجی مدر ن مد رن و معا صر علا قه میگیرد ،تو ضیح مید هد که همه پد یده ها ی نو، خو شبختی ها ی ا یند ه را فر ا هم می گر دا ند .
چقد ر زیبا خوا هد بود که خا نوا ده جنبش چپ سیا سی افغانستا ن ، متو جه نوا قص و کمبو دی ها ی گذ شته شو ند ، و د رجهت اصلا ح ا ن تنوجه نما یند ، قو انین جد ید بیا فر ینند . تا به بی نظمی ها ی مو جود ا فغا نستا ن خا تمه دا ده شود .
هنر بکار گیر ی سیا ست حا لا ت فو ق العا ده ا ست. که قوا نین را بو جود می ا ورد و هکذا سیا ست هنر امکا نا ت ا ست . همه تصا میم یک سا زما ن سیا سی بدین معنی ا ست ، که رفاه و ا سا یش یک جا معه بر ای ا ینده ا ز همین ا کنو ن پیش بینی میگر دد .