(استاد صباح) گزارش از کار لویه جرگه
--------------------------------------------------------------------------
لویه جرگه و قانون اساسی جدید افغانستان
جاده یی بسوی
دکتاتوری در قرن بیست یک!
کسی کز شدت ظلمش دمادم
چراغ عیش مظلومان بمیرد
نمی ترسنداز آن روزکه خداوند
اگر چه د یر گیرد سخت گیرد
لویه جرگه
(لویه جرگه )
مرکب از دو کلمه است : لوی یا لویه که از زبان پشتو گرفته شده و معنای بزرگ یا
بزرگان را میدهد و "جرگه" یک واژه ترکی و فارسی بوده و مفهوم مجلس و
اجتماع بکار میرود.منظور از لویه جرگه در افغانستان اجتماعی است مرکب از سران ا
قوام و قبایل وا رکان دو لت که
از طر ف قد رت د اران دعوت می شو دوزما مد اران به شکل از اشکال خواست مشروع یانامشروع خویش
را تحت نام لویه جرگه به کرسی مینشانند .
لویه جرگه هویت
قبایلی داشته ویک روشی غیر مر د می است- بنابر ان لویه جرگه یک پدیده سنتی و قبایلی بوده و هیچ ربطی
به مجلس موسسان ندارد. لویه جرگه مربوط به اقوام برادر پشتون بوده و در میان سایراقوام
افغانستان مثال آن دیده نشده است.
نکته
مهم این است که در لویه جرگه ها تعیین نماینده گان هیچگاه به انتخاب مردم نبوده
است چون در انتخابات – شرط اول این است که رای گیری با روش آزاد مستقیم و سری بعمل
می آید و همه واجد ین شرایط شرکت کننده حق شرکت در آنرا پیدا مینمایند. و متاسفانه
تا اکنون چنین روشی درافغانستان سابقه ندارد. بشکل انتصابی و یا در ظاهر انتخابی مورد نظر دولت و زمامدار بشکل بسیار
عامیانه و با اجتماع تعداد حداکثر یکصد نفر در یک شهر انتخاب می گردیدند و یا می
گردد.
در گذشته ها حتی
اگر برای لویا جرگه ها صلاحیت وضح قانون اساسی وجود میداشت – باز هم در قوانین
اساسی مذکور – شیوه وضع بد ین منوال نبوده که اختیار عام و تام از آن لویه جرگه باشد و تصویب نهایی قانون اساسی توسط آن صورت بگیرد بلکه تصویب نها یی در اختیار شاه یا ریس جمهور بوده است بگونه ای که از سوی آنان
توشیح نمی گردد نا فذ هم شده نمیتواند.
قانون:
تاریخ تکامل
جوامه بشری نشان میدهد که افراد بشر بغرض رفع
نیازمندی و زندگی صلح آمیز و تامین احتیاجات مادی و معنوی خویش دست به
تشکیلات و تهیه قوانین زدند – تا در پرتو
آن بتوانند پروسه تکامل اجتماعی را هر چه بیشتر سرعت بخشند – که این مامول در قدم
نخست ایجاب سازمان های سیاسی و اجتماعی را مینمود تا تشکیلات سیاسی را به وجود
آورند. بدین منظور ایشان در صدد بر آمد ند برای استقرار امن و اساسی زیست – موسسات
اجتماعی را ایجاد نماید تا هد ف عالی و مقدس یکجا زیستن را تامین کنند .
با در نظر داشت
این اصل یکتعداد د ساتیر معیار اجتماعی به منظور نظم عامه و محیط زیست اجتماعی عرض
وجود نمود ند- این دساتیریا قواعد اجتماعی که در اثر احتیاجات بوجود آمده بود رفته
رفته تکامل نمود. اگر تاریخ طولانی سیر قانونگذاری و نقش شورا ها
را منحیث یک موسسه تقنینی و ساحه فعالیت آنرا مورد برسی قرار بدهیم واضح میگردد که
این موسسات از طریق تدوین قانون اساسی و سایر قوانین دیگر به منظورحفظ نظم عامه و
جلو گیری از انار شیزم موثریت خویشرا در اجتماع بشری ثابت ساخته است.
باید متذکر شد
که جميع قوانین و مویداتکه در جهت بقای عدالت
و تنظیم امور اجتماعی بکار برده شده است .
ولی با تکامل
انکشاف و توسعه حیات مدنی وزیست با همی – روابط و مناسبات بین افراد شکل پیچیده تری
را بخود اختیار نمود و همدوش آن مفکوره قانون نیز انکشاف کرد – نظام های حقوقی
مطابق انکشا ف اجتماعی و نیازمندی های جامعه تکامل نمود . این پروسه در کشور ما نیز
سابقه طولانی دارد – زیر باشندگان آن از همان آغاز تنظیم اجتماعی دارای معیار و عرف
و عادت اصیل بودند که بر اساس روابط ذات البیتی جامعه تنظیم می گردید.
اولین قانون
اساسی چس از حصول استقلال سیاسی افغانستان تحت زعامت شاه امان الله خان غازی نافذ و وارد
حیات سیاسی و اجتماعی مردم ما میگردد.
لویه
جرگه و قانون اساسی جدید جدی 1382 :
لویه جرگه تصویب
قانون اساسی جدید با پیام ظاهر شاه "بابای ملت" و سخنرانی کرزی ریس
اداره انتقالی آغاز گردید در این لویه جرگه به تعداد 400 نفر شرکت کننده و 52 نفر
از جانب کرزی به صورت انتصابی معرفی گردید که عبارت بود ند از سران تفنگداران :
- برهان الد ین
"ربانی" ریس حکومت قبلی و ریس تنظیم جمعیت. - صبغت الله" مجد دی " ریس
دولت قبلی و ریس تنظیم نجات اسلامی که
کرزی نیز به این تنظیم تعلق دارد .
- شیخ آصف
"محسنی" ریس تنظیم حرکت اسلامی متحد دیروز "ربانی" .
- محمد اکبری ریس شاخه حزب وحدت اسلامی متحد
"ربانی". - احمد
ولی" مسعود" برادر احمد شاه "مسعود.
- محمد
کریم" خلیلی " ریس بخش اصلی حزب وحدت اسلامی و معاون کرزی .
- احمد
نبی" محمدی" پسرمولوی محمد نبی "محمدی" حرکت انقلاب اسلامی و
متحد دیروز طالبان .
- عبدالرشید"
دوستم " ریس جنبش ملی اسلامی متحد" ربانی " و مشاور کرزی
– سید احمد" گیلانی " ریس تنظیم محاذ
ملی .
- سید شاه ناصر "نادری" برادر سید منصور "نادری" متحد دیروز جنبش و جمعیت – حاکمیت قبلی در ولایت
بغلان و فعلآ متحدظاهر شاه که هیچگونه پست
دولتی در حاکمیت فعلی ندارد.
- سردارعبدالولی
داماد ظاهر شاه در ظاهر متحد کرزی.
کنترول
کننده گان و نمایندگان آقای کرزی در جریان لویه جر گه تمام وزیران کابینه فعلی و
متحدین سیاسی.
افراد خاص بخاطر کار با وکیلان – وزیر مالیه –
ریس بانک مرکزی – وزیر اطلاعات و فرهنگ – عبدالحمید "مبارز" معین وزارت
اطلاعات و قرهنگ – زلمی خلیل زاد سفیر و نماینده دولت آمریکا – جلالی وزیر داخله –
جنرال دوستم – ریس دفتر و سکرتران اداره انتقالی – سفارت انگستان – رحیم ورد ک ...
طرفداران
نظام ریاستی: حامد کرزی –
امین ارسالا – صبغت الله مجددی – وزیر مالیه – ریس بانک مرکزی - زلمی خلیل
زاد – وزیر داخله – سید احمد گیلانی –ظاهر شاه – سردار عبدالولی – سید اسحاق
گیلانی – جنرال دوستم – وزیر اطلاعات و فرهنگ – جنرال گل آفا وزیر شهر سازی – وکیلان
قندهار- هلمند – ذابل – غزنی- لغمان-
پکتیا – پکتیکا – خوست - وردک – لوگر ...و
بوجی های " پ"...
طرفداران نظام پارلمانی:
برهان "ر با نی" – مارشال"فهیم " وزیر دفاع _ وکیلان ولایت
. کا بل _پر وان_کاپیسا_ننگرهار_بغلان_بلخ_کندذ_تالقان_بدخشان_هرات_غورو بادغیس_سیاف_محسنی...
بیطر
فان-
روشنفکران - وکیلا ن ولایات - سمنگان –جوزجان – سرپل - میمنه - -بامیان – کابل
و...که بعد تروکیلا ن شمال به جناح طرفداران ریا ستی پیوستند.
دراولین
گام انتخاب مجددی بریاست لویه جرگه بازیهای پشت پرده را عیان نمود.
دخالت دولت در تد
وین مسو ده قانو ن اسا سی ودر نفو ذ گزاری روی نمایند گان مردم - لویه جرگه را بشد ت سیاسی نمود که فضا را نه بر ای بحث روی قا نو ن اساسی و حقو ق
مردم بلکه بر ای کشتن وقت تد ا رک دیده بودند.
کرزی وطر فد ار ن ان دراولین دقایق کنفرانس
بیشتر روی این موضوع تاکید داشتند که ملت برشد اگاهی سیاسی نرسیده اند ولذا ایجاد
یک حکومت مقتدر میتواند جامعه را از هرج و مرج وبحران برهاند – ولی این منطقی نیست
که عده ای با وا رانه جلوه دادن همه چیزوبا استفاده از جنگ گذ شته باز بپا ی ملت
زنجیر به اند ازند- قا نون به عنو ا ن تنها عامل محدودکننده قدرت مطلقه که میبا ید
دست دراز وخو نین ا ستبداد گلوی مردم را با ریسمان قانون ببندند اماگویا نو شداروی
دردها هیچگاه ودر هیچ دوران در زندگی سیاسی
مردم افغا نستان حضور واقعی نداشته است وباز برویای دست نیا فتنی بدل گردید . دولت
اقای کرزی خواها ن ایجاد جامعه مدنی و مردم
سالا ری نبو دند ونیستند انچه را که میخو اهند اسا سا مشروعیت بخشیدن به وا قعیت قدرت انحصا رگری که در پشت کلما ت
همچو ن دمو کراسی و مردم سالا ری
وقانونمندی در کمین است تا بار دیگر استبدادها طغیان کنند. سندی را که امروز به
تصویب رساندند با تطمیع ملت وشگرد های سیاسی لکه
ننگ خواهد بود بر رخسار انان . اگر دموکراسی مشارکت مردم در تعیین سر
نو شت خود بود ورشد نهاد های مدنی و ازادی
ها ی سیا سی وعمو می-ایا- مظهر ان شو رای ملی نبود ؟ که نما یند گان از هرقوم وقبیله گرد
هم می امد ندواز منافع مردم نما یندگی میکردند . ( نویسنده با ر ها ازطر یق روزنا
مه ها و جراید داخلی و خار جی و با گفتگو از
طر یق صد ای امر یکا و سایت ا ریا یی
موضوع شورای ملی را مطرح کرد ولی
کو گو ش شنو ا .)ا
هر د ل که نیست در غم ملت
شکسته با د
عهد ی که نیست ضا من وحدت
گسسته با د
هر درکه گشت لا نه
سو دا گر ان خو ن
بر ا بر وی خو ن شهید ان که بسته
با د
بیا
نیه کر زی در لو یه جر گه
من ا ز
شمانمایند گان محتر م تقا ضا دا رم هر چه زود ترکارتصو یب قانون اساسی را تکمیل
نما ید- باید قا نون اساسی به همین طرح ارایه شد ه تکمیل گردد –در حکو مت ا یند ه صدر ا عظم ضرور نیست کشور به سر نوشت سر یلا نکا
وحکومت مجا هد ین دچارمیشود بنااز شما تقا
ضا دارم که از سیستم حکو مت پا رلما نی و پیشبینی درقانو ن ا یند ه
در مورد صدراعظم صرف نظرنما ید- اگربه این
نظرم تو جه صورت نگیرد من کاند ید پست ایند ه ریاست جمهوری در بها ر1383 نخو اهم بود.
کرزی دو سا ل
حکو مت خو یش را تحو لی عظیمی در تاریخ
افغا نستان دا نسته افزود- سطح بیکا ری در کشور به میز ا ن زیادی کا هش یا فته و
جای مسرت ا ست که حتی خا ر جی ها غر ض کار
به ا فغا نستا ن می ا یند...
منظورکرزی از
انتخا ب نکردن چه است ...وتا اکنون نیز تو سط مر دم انتخاب نشد ه وکسی این حق را به مر دم نمید هند تا فرد مو رد
نظرخویش را برگزیند . کرزی در لو یه جر گه اضطراری بوسیله تفنگدا
ران انتصاب گر دید.
همچنان این قسمت
از بیانیه کر زی قا بل دقت است که میگو ید سطح بیکاری در کشور کا هش یافته و
خارجیا ن غرض کا ربه افغا نستان می ایند-
دوسال ا زحکومت کرزی سپری میشودو تا هنوزمیلو نهاافغا
ن در سراسردنیااواره و بی خا نه اند وکار نیزبه اهل کار سپرده نشده وبصورت خاص دعو تی
نیز از روشنفکرا ن نشده است که
انان به کشو ر بر گر دند حرف کرزی ا
گرخارجیهاغرض کا ر به افغا نستان امده اند- موسسات خار جی با شد دو لت حا
ضراست به یک خا رجی ما ها نه 3 تا 4 هزار دالرمعاش بد هد وبه متخصصی افغا ن و ما
مورین دو هزار معاش ماهوارش را نمیپردازد . جای بسیار تا سف است که درباز سازی جاده کابل قند هار- از انجینر ان هندی- پاکستا نی وتر کی
مدد گر فتند درصور تیکه صدهاانجینر ودا کتر ما در پا کستا ن مزدورکاری مینمایند- چرادولت و نمایند گی های سیا سی کشو ر در خا رج ازا نها دعو ت
بعمل نمی اورد؟جالب اینجا بو د
که بشکل ا ز اشکا ل تد و یر لویه جر گه سه
روز به تعو یق اند اخته شد وکیلا ن
گفتند که:
مستقیمادرامو رلو یه جرگه دولت مداخله مینما ید و انها حق نداردبه وکیلان
تعیین تکلیف نما یند.
جالبترا زهمه
این بودکه 90 در صدا زنمایندگا ن بر ای
یکبارهم پیشنو یس قا نو ن
ا سا سی را مطا لعه نکرده وبدسترس شان قر ا رنگر فته بود.در جر یا ن مبا
حثا ت روی پیش نو یس قا نو ن اسا سی اکثرا
بحث ها خا رج از چو کات بو د. از جا نب دیگربه وز یرا ن کا بینه وظیفه داده شده
بودکه با نمایند گا ن به نفع نظا م ریا ستی کار نما یند.
قبل از تدویر لو
یه جر گه از طر یق رسا نه ها ی خبری ا ز
جا نب ریا ست اداره انتقا لی گفته شده بود که تفنگد ا را ن و رهبرا ن احزاب واعضای
کابینه حق شرکت درلو یه جر گه راندا رند ا
ما همه ا نها وسیله شخصی کر زی به تالا ردعوت وانتصا بی ا جا زه یا فتند که وسروصدای
ز یادی را به باراوردو یگبار دیگراعتبار دو لت و شخص کر زی زیر سوال برده شد. وکیلا
ن زمزمه میکر د ند که دولت فعلی استعداد کا ری
و صدا قت شخصی ندارد وانچه که میگو ید به ان عمل نمیکند. ملاقا تهای
خصوصی کر زی با حنرال دو ستم تو افق قبلی با کر یم خلیلی
صحبت ها ی قبلی با مردم ولا یا
ت جنوب وجنو ب غر بی همه وهمه به دروغ با
فی و دورنگی دولت مهر تائيد می گذا شت .
ولی وکیلا ن
ومخا لفین دو لت کر زی و سیستم پا رلما نی
را یکنو ع نا گز یری مجبور می گر دا نید که با ید مطا بق به خو است شرا یط
تن بد هند وراه دو می وجو د ندا رد.
مصا حبه های کر زی وزلمی خلیل زاد چه در تالا رو چه
دردفتر ها ی کا ریشا ن و پشتيبانی ا زنظام ریا ستی وصلا حیتها ی بی حد و حصر ریس جمهور وفشار ها ی غیر مستقیم یکبا ردیگرزنگ خطر
را به صدادر اورده وهمه را نا گز یر گر دا نید تا به هر گو نه معا مله اما ده شو
ند.
الا(جو یا) که ناز هایت سیا سی
به لویه جرگه مگوحرف ا سا سی
نشسته رهبر ان در صد ر مجلس
مقر با ن ازی دمو کر ا سی
در روزچها رم هیت
ریسه لویه جر گه پنجصد نفر از نما یند گان را در ده سکشن تقسیم بندی کرد که در هر
سکشن یکی ا زرهبر ا ن مجا هد را توظیف کر
دند. ا ز تا لا رزمزمه بگو ش میر سید وهر کس صدای گنگی «
شما جنا یت کا
را ن وکسانیکه دستهای شا ن بخو ن ملت الوده است درتمام کمیته ها جای دا ده ا ید-
همه انها رادر یکجا جمع کنید تا ببنیم با ر دیگر بسر نو شت مر د م چه میکنند.
ازموده را ا
زمود ن خطا است.»
هنوز سخنان خا
نم جویا به پا یان نر سیده بود جها دی ها وا کنش سر یع نشان دادند، در کا ر لویه جر گه صد مه واردنموده ود وصدنفرا
ز نمایند گا ن مجا هد ین علیه خا نم جو یا
قر ا رگرفتند و به تشنج گری روی اوردند – تا لا ر به دو قسمت تقسیم شد طر فد ا را
ن ومخا لفین جو یا- نما یند گا ن زنا ن و
روشنفکرا ن اگرنمیبود رهبر ا ن ا زاخر ین فشا ربرجو یاا ستفا ده میکرد ند.
هنوز تشنج ادا
مه دا شت که صبغت الله مجد دی ریس لو یه جر گه خطا ب به نما یند گا ن مجاهد و نیر
وها ی امنیتی که دا خل تا لا ر گر دید ه بو دگفت :
این (جو یا) کمو
نست و فا سد را ا ز تا لار خا رج نما هید تا به دیگر کمونستا ن و منا فقین درس عبر
ت با شد...
به سخنا ن وی تو
جه صو رت نگرفت زیرا خو ن گر می و تکلیف روا نی اوبه همه ثا بت بود که یکساعت بعد ا ز ا نچه گفته است پشیما ن خوا هد شد. روز بعد مجد دی در مصا حبه با خبرنگا را ن گفت حرفها یم به ادرس جو یا در یقیین حما یت ا
ز وی بود تا مجا هد ین به ا و ضر ری نر
سانند.
سیاف در عقب
مایک قرا ر گرفته به حمد و ثنای مجا هد ین
پر دا خته گفت که بر ا ی ماشر م است – امنیت وسیله خا رجیها تامین میگر د د
من ارزو مند م که مجاهد ین سر نوشت کشو ر را بد ست بگیر ند و رسالت دینی واسلا می
خویشرا د ر قبال وطن و مر د م ا نجا م بد هند...( ده به کجا و درختها به
کجا). شب بعد ی ا فرا دجمعیت و سیا ف ...د ر مقا بل اسایشگاه ملا لی جو
یادست به تظاهرا ت زده حرفها ی زشت ورکیکی
به ا درس ا ین خا نم ودیگرا ن فر ستا دند.در روز ششم لو یه جرگه ریا ست عمو می ا
منیت ملی که در دست شو را ی نظار است طی
صد ور بیا نیه خا نم جویا را مر بوط به شو
رای ا نقلا بی ز نا ن افغا نستا ن که در
را س ا ن خا نم سیما (سمر) ریس مستقل حقو ق بشر افغانستان است دا نسته- خو ا هان
گر فتا ری ومحاکمه وی شد ند.یکی دو روز بعدجو یا گفت من عضوسا زما ن انقلا بی زنا
ن نیستم و دختر ی مجاهدی هستم که پد رم در راه جها د یک پا ی خویشرا ا زدست دا ده است . در یکی ا زمو
سسا ت خارجی د ر بخش تعلیم و تر بیه وصحت وظیفه دا رم و بامردم خو یش روا بطه دا
یمی دا رم...من روزا نه با ده هایتم وبیوه
ا ی وطن سر میخو رم که ا ین تفنگدا را ن
چه مصیبت را به ا رمغا ن اورده اند وهمه این بد بختیهاسبب میشو د تا سکوتهارا
بشکنیم...
دفترسازمان ملل
متحد – ایسا ف – قو ا ی نا تو- وزا رت امو ردا خله- ادا رات حقو قی بین ا لمللی –
حقو ق بشر افغا نستا ن...تا انجایکه امکا ن دا شت از ا ین خا نم حما یت وا منیت فز
یکی ا ش را بعد ه گرفتند- آ یند ه د یده شود په می شود.
چمن پو شیده فرش ما تم اینجا
شبیخو ن میز ند شام غم اینجا
نما نده شهر آ با د خا نه آ باد
قیا مت بگذ ر د برآ د م اینجا
چالشها و کشمکشها در پایا ن کا ر لویه حر گه :
کر زی د ر روز
ها ی آ خر ین کا ر لو یه جر گه طو ریکه قبلا اعلا م نمو ده بود یکبا ر دیگر رد کرد
فقط در صور تی حاضر به نا مزد شد ن در
انتخابات آیند ه ریا ست جمهو ری خو اهم بو د که نظام ریا ستی د ر لو یه جرگه تصو
یب شو د. کرزی حتی پیشنها د تشکیل نظام مختلط ریا ستی و پا رلما نی را نیز رد کرد- ریس ا دا ره ا نتقا
لی تا کید دا شت که به هیچوجه با طرح تشکیل نظا میکه در آ ن قد رت به بیش ا ز
یکنفر تعلق دا شته با شد موافق نیست. کرزی
گفت – اگر نظام مختلط میخوا ستیم تشکیل نظام ریا ستی را پیشنهاد نمی کر دیم – ما
برای اینکه نظا م مختلط تشکیل نشود وافغا نستان دو با ره بطرف هرج و مرج نرود نظا
م ریا ستی را تا کید دار یم. کرزی با صرا حت بیا ن دا شت :
نظام مختلط را
نمی پذ یریم اگر ا ز جانب همه تا ئید شود- حر ف من اینست راه دوم وجود ند ا رد و نظام پا رلما نی مورد قبول
وا قع نمیشو د. .
کر زی با این
اخطار همه راه هارابروی نما یند گا ن مسدود نمود.
نما یند گا ن مجاهد ین گفتند:
بحث برسر نو عیت
نظا م سیا سی ا فغانستان منجر به ایجا د دو نوع نگرش وجر یا ن د ر افغا نستا ن شد
ه که با ختم لو یه جر گه نیز این کشمکش ادامه یابد.
از طرف دیگر
هردو جانب (کرزی و مجاهدین ) همدیگر را به اقدامات غیر دمکراتیک متهم میکردند –
طرفداران نظام پارلمانی می گفتند:
و زیران کابینه
شبهانمایندگان را دعوت کرده و خواست های شان را دیکته و فرمایش میدهند . کرزی از
هر وسیله ممکن تاثیر گذاشتن بالای نمایند گان
استفاده میکند.
طرفداران نظام ریاستی
(جانب کرزی) اظهار میداشت :
برخی از رهبران
جهادی و احزاب و گروهای معینی که طرفدار نظام پارلمانی استند به فعالیت های سازمان
یافته ای برای به کرسی نشاندن طرح شان دست زده اند و اینها قبل از کار لویه جرگه
در ولایات و مرکزبا افراد و نمایندگان دیدو باز دید محرمانه داشتند که نظام پارلمانی
را در لویه جرگه فیصله نمایند.
جانب مجاهدین به این اصل معتقد شدند که:
آهسته آهسته
قدرت را از دست میدهند دیر یا زود اسلحه
راکه به دست دارند آنرا نیز تحویل خواهند داد و باید اداره ای برای حمایت فردای
خویش داشته باشند. اداره ریاست جمهوری از کرزی است – صدر اعظم در حکومت های آینده وجود
ندارد- وزارت دفاع نیز از دست میرود و باید در موجودیت پارلمان قوی که در آن
مجاهدین اکثریت داشته باشد فشار وارد نماید و آخرین خواست آنها را نیز با قاطعیت از
جانب اداره انتقالی رد میگردد.دیده شود که از کدام روش دیگر استفاده خواهند کرد یا
نا خواسته همه چیز را بپذیرند و منتظرفردا باشند که با چه نوع سرنوشت مواجه خواهند
شد و چه پاداش مثبت یا منفی را دریافت خواهند کرد.
جانب کرزی نه
نظام پارلمانی را- نه ترکیب ملی و نه حکومت ائتلافی رامی پذیرند – اگر تقسیمات ملی
در نظرگرفته میشد پست صدارت به ملیت تاجک – وزارت داخله به هزاره ها و وزارت خارجه
باید با اقوام ازبک و ترکمن تعلق میگرفت تا حق به حق دار میرسید و منتظر آرامی و فظای
صلح آمیزدر کشور میبودیم .این که چرا همه چیز نا دیده گرفته میشودسوالی است که همه
راههای حل به آن را نه میشود بی پرده بیان
کرد .
کرسی ریاست
جمهوری از من – پست صدارت وجود ندارد – وپارلمان قوی را نیز قبول نداریم . این را
میگویند عدالت اجتماعی و تامین حقوق ملیت های با هم برادر و برابر کشور .
به کشور قیمت هر شی گران است
بجز انسان که خونش رایگان است
به این بی بندوباری ها بنازم
که قانون در ره جنگل روان است.
جناح دولت در
جریان کار لویه جرگه به نیرنگ های متعدی مبادرت وزید!
کرزی در آغاز
کار لویه جرگه گفت که از شما نمایندگان تقاضا دارم تا کار تصویب پیش نویس قانون
اساسی را هرچه سریعتر تکمیل نمایند .
بعد از روز
ششم گفته شد که : تصویب پیش نویس هرمدت را به طول انجامد فرقی ندارد ما
اماده شنیدن نظریات نمایندگان استیم به روز هشتم بر عکس دولت اظهار داشت :
مصارفات لویه
جرگه روزانه 50000 دالر آمریکایی است با ید زود تر تکمیل گردد.
جلالی وزیر
داخله طی کنفرانس مطبوعاتی اعلام نمود :
ما اطلاعاتی در
دست داریم که تروریستان می خواهند در کار لویه جرگه با شلیک راکت و انفجار ماین واعمال
ترور و غیره اخلال وارد نماید...
این صحبت ها در
حقیقت فشاری بود بر نمایندگان و اخطاری در پی داشت تا کارتصویب قانون اساسی بدون
دقت به پایان برسد ...
در نشست عمومی
لویه جرگه روز شنبه 6 جدی 1382 مسعوده جلال نماینده کابل و کاندید ریاست اداره
انتقالی در لویه جرگه اضطراری گفت:
دولت مطابق
توفقنامه (بن) و ظایف خود را انجام نداده و در همه امور سهلنگاری و روز گذرانی دیده
میشود . تاخیر و کندی در تشکیل اردو و پلیس ملی – ادامه فساد اداری و مسامحه درریشه
یا بی آن – وقن گزرانی و بی میلی در جمع آوری سلاح و نمایشی بودن آن در آستانه
لویه جرگه – نبود راهبردملی و برخی مشکلات دیگر – بدگمانی نسبت بدولت در نزد مردم
را افزایش داده است .
مقامی نیز سر
تعظیم بمردم فرود نمی آورد تا جواب این همه پرسش ها را به هموطنان بدهند – نمی
دانم این وضع تا چه وقت ادامه پیدا میکندو
وطن از این منجلاب نجات پیدا میکند.؟
وطن لب تشنه ای یک مهربانست
حریفان در غم کاغذ پرانست
به هر جا بیرق هر کس بلند است
حکومت پیش شان لولک دوا نست.
در قانون اساسی
تغیرات چندانی آورده نخواهد شد و ما شاهد یک نظام دکتاتوری در کشور خواهیم بود.
با عرض حرمت
(استاد صباح)
Ustad_sabah@hotmail.com ustadsabah@yahoo.com