گفت و شنود فضل الرحیم رحیم خبرنگار آزاد ، با آقای عزیز جُـرأت گرداننده ، مدیر مسوول و صاحب امتیاز سايت آریائی
سایت آريايی در تحکيم بيشتر روابطش با نيروهای وطنپرست کوشش کرده است وبه افراد استفاده جو دشمن ترقی ،عدالت و مغرض، مجال آنرا نداده تا بصورت محيلانه از دريچهً آريايی بسوی فرزندان صديق و خدمتگزاران مردم سنگ پرتاب کنند و دشنام صادر نمايند. البته انتقادهای اصولی ، طرحهای پیشنهادی، نظرات سازنده ، توضیحات ضروری وپژوهشهای علمی همکاران قلمی دوستان، موافقا ن و مخالفان روشن بین ، سرچشمهء الهام ونبرد روشنگرانه وفکری سایت آریایی میباشد .
رحیم - ممنونم از اینکه به درخواستم مبنی بر یک گفت و شنود اختصاصی پاسخ مثبت دادید . در این جای شک نیست که به عنوان گردانندهء سائت وزین آریائی عدهء زیادی از هموطنان ما در داخل و خارج از کشور با نام شما آشنا هستند چی بهتر قبل از رفتن به پرسش و پاسخ ، خواننده گان عزیز ما بیشتر با شما آشنا شوند پس اگر ممکن باشد خود را معرفی نماید .
جُـرأت - باابراز امتنان ازشما بخاطر انجام این گفت و شنود، بعرض میرسدکه :
نام من عزيزجُـرأت است ومتولد سال 1329 شمسی که برابر است با 1948 ميلادی هستم. پس از فراغت از مکتب ابتدائيۀ استالف، به تدريج شامل مکتب متوسطه ابن سينا ، تخنيک عالی و فاکولته انجنيری کابل شدم. در سال 1973 در رياست سرکهای وزارت فوايدعامه بحيث انجنير شامل کار شده و درسال 1974با استفاده ازبورس تحصیلی «کولمبوپلان»جهت تحصیلات عالی به کشور آسترالیارفتم ،ودرسال 1976 پس ازبازگشت به وطن دوباره در ریاست عمومی سرکها، ایفای وظیفه نمودم. اما ، درسال 1985 ازکاردولتی استعفا داده و مصروف کارهای شخصی شدم.
در سال 1994 نسبت خرابی اوضاع امنییتی ، بسان هزاران هموطن دیگر ، ترک وطن نموده، یکجا با فامیل تحمل مشقات فراوان خودرا به سویدن رسانیدیم .اکنون با همسر، دوازده فرزند ( دختر، پسر ، عروس و داماد) وپنج نواسه ام، دراین کشور زندگی میکنیم .
رحیم – روی آوردن به هر کاری دلایل و انگیزه های بخصوص خود را دارد . شما روی کدام دلیل و انگیزه و چی وقت اقدام به ایجاد و نشر سائت آریائی نمودید ؟
جُـرأت - در سال 94 19ميلادی هنگاميگه به کشور سويدن مهاجر شدم و پس از آموزش زبان ، کورس های کمپيوتری ، از جمله ويب ديزاين ، نشر کتب ، روزنامه ها و مجلات از طريق کمپيوتر و آموزش
چون در اواخر دهه چهل خورشيدی ، زمانيکه محصل دانشکدهً انجنيری کابل بودم ، مطالب زيادی را به روزنامه های انيس ، هيواد ، جمهوريت و تعدادی مجلات ترجمه ميکردم و علاقهً زيادی به مطالعه و ترجمه ءنشرات خارجی داشتم ، درسال 2002 تصميم گرفتم تا يک سايت خبری را راه اندازی نمايم، وبه فعالیتهای گذشتۀ مطبوعاتی خود ادامه دهم .
رحیم – آیا این اقدام شما یک اقدام شخصی بود و یا اینکه در همکاری و همیاری با کسان دیگر به ایجاد و نشر آریائی پرداحتید ؟
جُـرأت - اين اقدام در اثر يک انگيزه شخصی صورت گرفت. در پایان سال 2001 م تصمیمم را در بارهً نشر این سایت با یکی از دوستان خویش مطرح کردم او ظاهراً سکوت کرد ولی در زمینه ء موفقیت این نشریهً انترنیتی چندان اطمینانی نداشت. چند ماهی سپری شد این دوستم با شگفتی از نشر اخبار ورویدادهای مهم در سایت آریایی ابراز خرسندی کرد، و برای نشر نوشته هایش تمایل نشان داد . من باجبین گشاده نه تنها پیشنهاد اورا پذیرفتم بل برای نشر مقالات بیشتری آمادگی گرفتم .
دران زمان فونت زبان دری دربسیاری پروگرامهای کمپیوتری شامل نبود وغالباً اکثرهمکاران قلمی مطالب خویش را برایم پـست میکردند ومن ناگزیر روزها مضامین وارده را تایپ ،اصلاح ونشر میکردم. پس از چند ماهی باز متوجه این ضرورت زمان شدم که درمیان تمام هفته نامه ها ونشریه های بیرون مرزی جای هفته نامه ای که آخرین اخبار وتازه ترین اطلاعات ،رویداد ها ووقايع مهم سياسی و اجتماعی جهان را به خواننده وبیننده برساند، خالی است. با شناخت این نیاز روزمره ونوبه نو، مجله اطلاعات هفتگی درسايت آريايی گنجانيده شد. ، و اکنون سایت آریایی ، بدون شک یکی از پرطرفدارترین نشرات درون مرزی وبیرون مرزی کشور است وبا افتخاروسر افرازی میتوانم به عرض برسانم که این روزنه درحال حاضر جایگاه بسیار شایسته وقابل اعتباری نزد روشنفکران، ترقیخواهان ونسل جوان کشور کسب نموده است.
رحیم – آیا از ابتدای کارنشراتی آرزو داشتید تا آریائی مانند امروز تربیون آزاد برای بیان اندیشه ها و ناگفته ها باشد ویا اینکه دامنه آنرا در محدودهء های چوکات گونه پیش بینی نموده بودید ؟
جُـرأت - در ابتدا من در نظر داشتم تا يک سايت کوچک خبری داشته باشم ولی همکاری و تشويق دوستان مرا به پیشبرد چنين کار بزرگی کشانيد که اکنون مجبور هستم تا آنزمانيکه توان دارم اين سايت را با همین پالیسی یی ( منبر همه ترقیخواهان، عدالت طلبان ودموکراتان وطندوست وبی تعصب) به پيش ببرم.
رحیم – از نخستین شماره آریائی که روی صفحه انترنت رفت بگوید که مطالب آن در برگیرنده کدام موارد بود ، کی ها در تهیه آن با شما همکاری نموده بودنند و آیا این همکاری ها تا امروز ادامه دارد ؟
جُـرأت - شروع هر کار در مرحله نخست دشوار است . ولی اکنون در اثر آن زحمات ،سايت آريايی بحيث يک سايت با اعتبار، مقام خود را در بين مطبوعات درون مرزی و برون مرزی افغانستان احراز کرد و اکنون مطالب متنوع دوستان وهمکاران قلمی ، توسط ای ميل برايم فرستاده ميشوند .من شخصاً صرف درمورد آنعده دوستانی که کتب و آثارچاپی خويش را برايم ميفرستند ، چيزی مينويسم و بس .
اکنون ، در هر هفته بيشتر از شصت مطلب دريافت ميکنم که از جمله در حدود سی مطلب در روز های دوشنبه در سايت به نشر ميرسد.
رحیم – کارنشراتی از طریق انترنت یک مقدار آموزش فنی و مسلکی می خواهد در این عرصه شما چقدر در ابتدا اندوخته و آموخته داشتید ویا اینکه به کومک کسی این نیاز مندی را مرفوع می ساخیتد ؟
جُـرأت - طوريکه قبلا خدمت شما بعرض رسانيده شد ، من کورسهای ويب ديزاين را که شامل (کود های اچ تی ام ال ، فرنت پيج و فوتوشاپ ) میباشد آموخته بودم. همچنين کورسهای سيستم فعاليت کمپيوتر و نشر مجلات و اخبار توسط کمپيوتر را آموختم. دراين زمينه به کمک کسی ضرورت ندارم
رحیم – آریائی چگونه رابطه خود را با همکاران قلمی و خواننده گانش ایجاد نمود و ادامه داد ؟
جُـرأت - در هنگام آغاز نشرات آريايی ، تعداد سايت های افغانی و ايرانی محدود بود ، ازينرو کسانيکه به کمپيوتر و انتر نت دسترسی داشتند ، جهت نشر مطالب شان با من تماس ميگرفتند.
رحیم – از نخستین همکاران قلمی آریائی کی ها بودند و بیشتر محتوای نشراتی آریائی بر چی چیز متمرکز بود ؟
جُـرأت - در آن هنگام همکاران زيادی نبودند. از نخستين همکاران قلمی ميتوانم در قدم نخست از جناب شما ، محترم بشيربغلانی ، محترم آکادميسين دستگير پنجشيری ، محترم خالق بقايی ، محترم سيستانی ، محترم خوشه چين ، محترم انصاری و تعدادی ديگر ياد آوری کرد.
رحیم – بی تردید می توانم بگویم که کار نشراتی کار آسان و ساده ، فارغ از جنجال ها و مشکلات نیست . شما از مشکلات و جنجالهای که در سر راه تان که طی چندین سال پیموده اید و هر هفته با تجدید مطالب گوناگون به سلسله منظم نشراتی پرداخته اید ، بگوئید ؟
جُـرأت - سایت آریا یی ندای وجدان، خرد وتعهد میهنی گرداننده وهمکاران قلمی وخامه بدستان فرهیختهء تمامی گروههای سیاسی، قومی وزبانهای ملی ی گوشه گوشه ء میهن است. بهمین دلیل عقول وقلوب بیشترین بیننده گان درون مرزی وبیرون مرزی مارا تسخیر کرده است. بنا برین این موفقیت را برای تمامی همکاران قلمی آریایی صمیمانه تبریک میگویم.
همچنین سایت آریایی به مرکز با اعتبار ومستقل پخش آگاهی ،پیام رسانی ،معرفت وگسترش اندیشه های متفکران و آزاد اندیشان کشور مبدل گردیده است.
سایت آریایی هیچگاه در خدمت دولت یا این وآن نیروی تجاوزکارجهانی ودر خدمت این یا آن ایدولوژی نامردمی قرار نداشته ودر آینده نیز درمقام شجاعانه ی دفاع ازتفکر، آرمانها و آزادیهای دموکراتیک ، آثار ومقالات ارزش مند را بدون تبعیض نشر میکند.
سایت آریایی با رعایت موازین نامه نگاری وکمال عفت قلم به کار روشنگرانهً خود ادامه میدهد وزیر هیچ با ری به بیراهه نمیرود.
سایت آریایی در راه روشن آزادی ،دموکراسی ، ترقی ، صلح ، تساوی حقوق همه گروههای قومی واقلیتهای ملی ومذهبی کشور به یویژه در راه برابری حقوق زنان با مردان باز هم بدون ترس ولرز وپس نگری ،( دل واپسی)گام می نهد وازافشاگری فرهنگ تزویر وتقلب ومردابهای پرورش آن تا جاییکه توان داشته باشد دریغ نخواهدکرد.
پيشبرد چنين سايتی به تنهايی برای يک جوان " ديروزی" کاريست بس مشکل و طاقت فرسا. ولی اين کار اکنون برای من بحيث يک وظيفه تبديل شده است که بايد برای مردم وطنم انجام دهم.
رحیم – قریب یک دهه از نشرات آریائی می گذرد در این مدت یقیناً بر اندوخته ها و تجربه شما به عنوان گراننده سائت پُر بیننده ء آریائی بی تاثیر نبوده. اگر نخستین روز های کار نشراتی تانرا با کار نشراتی امروزی تان مقایسه نماید در یک نظر گزرا نتیجه گیری شما چی خواهد بود ؟
جُـرأت - هرمرحله مشکلات و سرگردانی های خود را دارد. در روزهای نخست تعداد مطالب وارده کمتر بود ولی مشکل تايپ مقالات وارده بود ، اکنون که نوشته های غیر تایپ شده بسيار کم است ، تعداد مطالب وارده بسيار زياد است. مرور تمام مطالب رسيده ، تهيه اخبار تحليلی و تهيه ء مطالب برای صفحه ی اطلاعات هفتگی ، کار روزمره و دوامدار را ايجاب ميکند.
رحیم - عامل تداوام منظم نشراتی سائت آریائی را بیشتر شما در چی میدانید ؟
جُـرأت - موفقيت يک سايت جز با تلاش صادقانه و عشق به کار و خدمت نصیب نخواهد شد. من به اين عقيده هستم که دوام موفقيت از دستيابی اوليه به آن ،به مراتب مشکل تر است و شايد به همين دليل است که هر روزيکه از فعاليت سايت ميگذرد ، حفظ وضع موجود که پس از ده سال تلاش شباروزی مستمر و صرف هزاران ساعت کار بدست آمده است ، يکی از بزرگترين چلنج در مقابلم قرار دارد.
رحیم - زمانیکه مطالب رسیده را مرور می کنید چی معیار های نزد شما برای تقدم نشر مطالب رسیده وجود دارد ؟
جُـرأت - نگرش فرا قومی، فرا تنظيمی و فراسازمانی يکی ازویژه گیهای برجسته اين سايت شمرده می شود. و اين در حاليست که بسياری سايت ها و رسانه های افغانی از درون تنگناهای آيديالوژيک، قومی، مذهبی ، سازمانی و گروهی خود بيرون شده نتوانسته است و از تعصبات گو ناگون رنج می برند. بناً تصادفی نبوده است که تعقيب اصول و مشی پايدار نشراتی واقع بينانه وسالم اجتماعی وملی سایت آریایی درين مدت ده سال تعداد دوستان و خوانندگان آنرا بگونه بی سابقه بلند برده است و اين سايت را به تريبون ملی همه مبارزان میهن مبدل ساخته است.
مادراين سايت اجازه نخواهم داد تا افراد متعصب و تنگ نظر ، در دفاع از بنيادگرايی ، تحجر، شئونيزم وبرتری نژادی زهر تبليغاتی شانرا از طريق صفحات سايت آريايی در ذهن و روان مردمان ما تزريق نمايند و باعث خدشه دار شدن مقام و جايگاه اين نشريه در بين مردم عدالت خواه و روشنفکران متعهد و طرفدار آزادی دموکراسی ترقی و تساوی حقوقی ملل ومردمان شود.
سایت آريايی در تحکيم بيشتر روابطش با نيروهای وطنپرست کوشش کرده است وبه افراد استفاده جو دشمن ترقی ،عدالت و مغرض، مجال آنرا نداده تا بصورت محيلانه از دريچهً آريايی بسوی فرزندان صديق و خدمتگزاران مردم سنگ پرتاب کنند و دشنام صادر نمايند. البته انتقادهای اصولی طرحهای پیشنهادی نظرات سازنده ء وتوضیحات ضروری وپژوهشهای علمی همکاران قلمی دوستان، موافقا ن و مخالفان روشن بین ، سرچشمهء الهام ونبرد روشنگرانه وفکری سایت آریایی میباشد .
سایت آریاتی، منبر وستیژ همه قلم بدستان،تحول طلبان ومبارزین وطنپرست ودموکرات است مطالب مذهبی و دينی و مطالبی که قبلن در ديگر سايت ها به نشر رسيده باشد در آريايی به نشر نمی رسد. از نشر مطالبی که باعث اختلافات زبانی ، قومی و مذهبی ميشود خودداری ميگردد . سعی به عمل می آيد تا مضامين سياسی ، اجتماعی ، فرهنگی ، تاريخی ، طنز ، گزارشات وقايع حاد داخلی و خارجی در نشرات سايت گنجانيده شود.
رحیم – شما چگونه به مرور و مطالعه این همه مطالب وارده در طول یک هفته برای شماره هفته آینده می پردازید ، آیا همه ء مطالب وارده را به تنهائی شما می خوانید و یا اینکه کسانی دیگری در زمینه شما را یاری می رسانند ؟
جُـرأت - من روزانه بطور اوسط ده ساعت کار ميکنم و تمام مطالب سايت را خودم به تنهايی تنظيم ميکنم. کارمستمرمطبوعاتی واطلاعات در زمينه های مختلف اوضاع سياسی ، اجتماعی ، فرهنگی و خبری کشور کاريست بس سخت و طاقت فرسا ، چراکه هيچگاه در تاريخ بشريت توليد و عرضه اطلاعات چنين سرعتی نداشته است.
من به این باورم که ، هرکس به اندازهً توان خود بايد سهمی در سيرارتقا و پيشرفت جامعه و کشور خود داشته باشد ، زیراانکشاف همه جانبه يک کشور به تلاش مستمر و هدفمند تمام افراد آن جامعه ضرورت دارد با اعتقاد به این اصل ، کارما تلاشی است علمی در جهت پاسخ به اين پرسش مشخص که : " شما برای کشور تان چه کاری را ميتوانيد انجام دهيد؟"
با توجه به دريافت نقاط نظر بينند گان ، رشد و افزايش تعداد بينندگان و همکاران قلمی سایت آریایی فکر ميکنم که به این اهداف زندگی پر تحرک نزديک شده باشيم . به هر حال من به این باورم که ايجاد ، توسعه و حفظ يک سايت اطلاعاتی و نشر مضامين و مطالب دلچسپ برای هموطنان بدون عشق و علاقه بوطن و مردم وطن پيش برده نميشود.
روزی يکی از دوستان برايم " نصيحت" کرد که پيشبرد چنين سايتی به تنهايی کاريست بس مشکل ، بايد يک همکار برای تان جستجو کنيد. من در پاسخ به اين دوست گفتم اگر دونفر شديم ممکن اين سايت در دو ماه ، اگر سه نفر شديم در پانزده روز و اگر چهار نفر شديم در يک هفته اين سايت مسدود شود. البته تعدادی از دوستان هميشه من را رهنمايی و کمک ميکنند و برای بهبود هر چه بيشتر نشرات نظريات مفيدی ارائه ميکنند که هميشه مرهون ايشان هستم.
رحیم - از شما ما کمتر می خوانیم یعنی دست نبشته های شما کمتر به چشم می خورد، علت مصروفیت نشراتی است و یا اینکه خود سانسوری دخیل این حالت است ؟
جُـرأت - طوريکه شما می بينيد اصلا وقتی برای کارهای اضافی باقی نمی ماند.
رحیم – از دیدگاه شما سانسوریعنی چی ؟
جُـرأت - سانسور يعنی بمباردمان اطلاعات، مانع پخش اطلاعات شدن.
رحیم - در حال حاضر در داخل و خارج از کشورما رسانه های مختلف با یک کمیت چشم گیر حضور نشراتی دارند ، عدهء آنرا آزادی بیان میدانند ولی عدهء هستند که در کنار آزادی بیان کمبود و یا نبود آزادی بیان اندیشه را در این رسانه ها آزادی ناممکل تلقی می نمایند . نظرشما در زمینه چیست ؟
جُـرأت - با کمال تاسف بايد عرض کنم که اکثر نشرات سمعی ، بصری ، انترنتی و چاپی درون مرزی و برون مرزی کشورما اکنون شکل دکانداری را بخود گرفته است. تعدادی ازين نشرات از طرف کشورهای همسايه کمک مالی و فنی ميشوند که در خدمت اين کشورها قرار دارند. تعدادی رسانه های انجويی است که منابع تمويل کننده آنها امريکا و کشورهای اروپايی هستند که اين رسانه ها نيز در خدمت منافع و اهداف اين کشور ها قرار دارند. در رسانه های برون مرزی نيز ، تعدادی بخصوص در اروپا دست به تشکیل " انجمن های فرهنگی " و اتحاديه های مختلف زده اند. تعدادی ازموسسين و رهبری اين انجمن ها با براه اندازی سايتی و يا نشريۀ چاپی از دولت مطبوع پول دريافت ميکنند و طبعا آنها در خدمت دستگاها جاسوسی و جهنمی اين کشورها قرار دارند.
رحیم - از دیدگاه شما جایگاه سايت آریائی درجمع خانواده نشراتی روی صفحه انترنت در کجا قراردارد ؟
جُـرأت - اگر اين نشريه وجود نمی داشت ، زمينه نشر انديشه ها و گفتنی های تعداد زيادی ازعزيزانی که در تبعيد هستند به اين پيمانه مساعد نمی شد و در اختيار ديگران قرار نمی گرفت. و به اعتبار اين جويبار است که چشمه های فراوان از گوشه و کنار دنيا قطره قطره بهم پيوسته و در حد خود به غنای اين جويبار کمک کرده است. اگر قرار باشد از محتويات سايت آريايی که تا کنون منتشر شده کتابهايی فراهم شود، به غنامندی کتابخانه زبان و فرهنگ ما افزوده خواهد شد.
آريايی در راهی که انتخاب کرده بود ، بصورت متين، استوار و پايدار به پيش رفت و با استفاده از پديده های جديد و بکر در عرصه های سياسی ، فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی قدم های مثبتی به پيش می گذارد که از ديد هموطنان ما پوشيده نيست و من آنرا گام مهمی در جهت ارتقای رشد فرهنگی سرزمين بلاکشيده ما ارزيابی ميکنم.
آريايی پيوسته مدافع منافع کشور بوده از دموکراسی ، آزادی ، حقوق بشر ، استقلال و تماميت ارضی کشور حمايت کرده ، از جامعه مدنی ، دفاع از حقوق زنان ، دفاع از آزادی انديشه و در مغايرت با تحجر فکری و بنيادگرايی اقدام نموده است. به تاسی از دفاع آزادی انديشه توانسته ايم در انعکاس نظريات هموطنان خود بدون تعصب و گرايش های قومی ، مذهبی ، گروهی وغيره انعکاس داده و وظايف تاريخی خود را انجام دهيم. بنابران ميتوانيم جايگاه شایستۀ چنين سايتی را در حال و آينده پيش بينی کرد.
رحیم - بسیاری از صاحب نظران به این باور اند که اگر پشتیبانی مادی کشورها و سازمانهای بین المللی با رسانه های موجود نباشد ما فردا این همه رسانه ها رانخواهیم داشت . اگر باور این صاحب نظران درست باشد پس ما به این نتیجه میرسیم که رسانه خود کفا و مستقل نداریم . در این زمینه تبصره شما چیست ؟
جُـرأت - من فکرميکنيم که تمام رسانه های ما وابستگی ندارند. تعدادی توسط سازمانهای حزبی ، گروههای اجتماعی ، اعلانات و دوستان کمک ميشوند.
رحیم - آیا سائت آریائی از نظر مصارف مادی خود کفا و مستقل است . مصارف آن چگونه تمویل می شود ؟
جُـرأت - آريايی يک نشريه حرفه ای بمعنی رايج کلمه نيست ، زيرا بودجه ، پشتيبان مالی و اعلانات ندارد ، دارای هيئات تحرير نمی باشد زيرا همه داوطلبانه برای آريايی کار ميکنند. اينجانب نه تنها مشکل اقتصادی ندارم بلکه از نگاه مادی زندگی کاملا مرفه دارم. مصارف راجستری و پخش نشرات آريايی سالانه درحدود دوصد دالربالغ ميگردد. ولی اين نيروی کار است که من و دوستان رايگان در خدمت آريايی قرار داده ايم.
رحیم – در اوضاع و احوال پیچیده و متشنج فعلی کشور ما از نظر شما مبرمیت ، اولیت ، نیاز و ضرورت چی خط نشراتی در برابر رسانه های کشور ما قرار داده شود که تا برای استقامت دادن درست رسیدن این کشتی شکسته به ساحل مقصود به عنوان رهنما باشد ؟
جُـرأت - به نظر من رسانه های "غيروابسته" و " غيرانجويی" بايد به مسايل ذيل توجه بيشتر داشته باشند :
ـ مسايل مربوط به حقوق بشر ، حقوق زنان ، افشای جنگسالاران زن ستيز و بنياد گرا.
ـ در باره وضع نابسامان اقتصادی ، بيکاری ، اختلاس ، فقر روز افزون مردم.
ـ به مسايل مربوط به تروريزم .
جُـرأت گرامی از شما تک دنیا تشکر که به پرسشهایم با حوصله مندی و صمیمانه پاسخ گفتید .
فضل الرحیم رحیم خبرنگار آزاد
20 /04/2012
بالا
بازگشت