مهار ناپذیری بحران!
توریالی رزاقیار
نگارنده طی دو مقاله اخیر خویش مشخصاً از (( افغانستان در آستانهٔ یک تحول دیگر)) و (( بحران ادامه دارد)) سخن رانده بودم و اینک در فاصلهٔ نزدیک به چهار ماه از نوشته های پیشین، دوباره خاطر نشان میسازم که آن ((تحول و بحران نه فقط نزدیکتر گردیده بلکه در بسا ابعاد وارد مرحله غیر قابل پیشبینی و مهار ناپذیری شده است.
حمله های پی هم سازمان یافته اخیر به مقر وزارت دفاع، مهمانخانه های سازمان ملل مرکز فرهنگی بریتانیا، هوتل انترکانتیننتال، سفارت امریکا، قرارگاه نیرو های ناتو و مراکز مهم سیاسی- نظامی و دیپلوماتیک دیگر در شهر کابل و قتل های پی هم زنجیره یی مرموز از جمله ترور جان محمد خان مشاور ریاست جمهوری، انجنیر محمد عمر والی ولایت کندز، جنرال خان محمد قوماندان امنیه ولایت قندهار، داکتر عبدالله لغمانی معاون ریاست عمومی امینت ملی، جنرال عبدالرحمن سید خیلی قوماندان امنیه ولایت کندز، جنرال داود داود قوماندان 303 پامیر زون شمال، احمد ولی کرزی رئیس شورای ولایتی ولایت قندهار و برادر رئیس جمهور افغانستان، برخی سران اقوام در ولایت جنوبی و به تازه گی ترور پروفیسور برهان الدین ربانی رهبر تنظیم جمعیت اسلامی افغانستان، رئیس جمهور پیشین و رئیس شورای عالی صلح افغانستان همه و همه دال بر آنست که افغانستان و مردم آن پس از تحمل مصایب سه دهه جنگ، یکبار دیگر قربانی تصادم منافع و بازی های سازمان های استخباراتی منطقه و جهان و گروه های قانون گریز و دولت ستیز میگردند و باز هم مخوف ترین و دشوارترین روزها را تجربه میکنند. روزها و دشواری هائیکه همچنان استقلال و تمامیت ارضی افغانستان و سرنوشت مردم آنرا نشانه گرفته است و روزنه های دست یابی به وفاق ملی و صلح سراسری را یکی پی دیگری درین سرزمین جنگ زده مسدود میگرداند.
ترور مرموز پروفیسور برهان الدین ربانی درست در زمان و اوضاع ملتهب و بغرنج کنونی پرسش های زیادی را خلق کرده است.
کی ها، چگونه و چرا رئیس شورای عالی صلح افغانستان را به قتل رسانیدند؟
رئیس جمهور حامد کرزی حاضر به ارایه پاسخ به این پرسش ها نیست. او با طفره رفتن از کنار همهٔ حوادث و دشواری های بر شمرده شده همچنان از مصالحه و آشتی با گروه طالبان سخن میگوید و بر دوستی و برادری با ایران و پاکستان تأکید میورزد.
ایالات متحدهٔ امریکا روی خروج نظامی از افغانستان الی پایان سال 2014 میلادی پافشاری دارد و طرح امضای پیمان همکاری درازمدت استراتژیک را با افغانستان ارائه مینماید. پاکستان و ایران متفقاً در خصوص انعقاد پیمان همکاری های دراز مدت استراتژیک و قانونمند شدن حضور نیروهای امریکا در افغانستان هوشدار میدهند و آنرا خلاف منافع کشور های منطقه عنوان میدارند.
پرویز مشرف حاکم نظامی مخلوع پاکستان در تازه ترین اظهاراتش از بازگشت به پاکستان، ناتوانی های دولت حامد کرزی و مشروعیت و توانمندی گروه طالبان سخن میراند. رسانه های جهانی اخبار گشایش دفتر سیاسی گروه طالبان را در قطر پی گیری میکنند. عربستان سعودی پس از تهدید پروفیسور برهان الدین ربانی مبنی بر انصراف از شرکت در کنفرانس بیداری اسلامی منعقده تهران سفارتش را در کابل بگونه غیر مترقبه مسدود، اسناد و مدارک سفارت را حریق و دیپلومات هایش را فرا میخواند. گروه طالبان با مردود شمردن هرگونه مذاکره و مصالحه با دولت آقای کرزی با صراحت تمام لهجه از بازگشت بقدرت سخن میگویند و دامنهٔ جنگ تقریباً در کلیه ولایات افغانستان گسترش حاصل کرده است.
پروفیسور برهان الدین ربانی با کم بها دادن به تهدید وارده از جانب عربستان سعودی راهی ایران میشود و عمل انتحاری و تروریزم را غیر شرعی و خلاف دساتیر و تعلیمات قرآنی اعلام میدارد.
رئیس جمهور حامد کرزی غرض شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویارک بسرمیبرد و آقای برهان الدین ربانی پس از اشتراک در کنفرانس بیداری اسلامی، از تهران نزد خانواده اش به دوبی میرود.
شهر کابل و شهروندان آن از چند روزی به اینسو نوعی آرامش قبل از توفان را تجربه میکنند. تنظیم ها، ادارات ملکی و نظامی و برخی نهاد های دیگر سرگرم بزرگداشت از هفته شهید و ساگرد شهادت احمدشاه مسعود هستند، پارلمان افغانستان از روزجهانی صلح زیر عنوان دموکراسی تجلیل بعمل میآورد. آقای حامد کرزی از نیویارک به دوبی با آقای پروفیسور برهان الدین ربانی تماس تیلفونی برقرار میدارد و از موصوف میخواهد غرض دیدار و ملاقات با هیات ویژه اعزامی شورای کویته گروه طالبان به کابل برگردد. رئیس شورای عالی صلح افغانستان وارد کابل میشود و در منزل مسکونی اش واقع محلهٔ امن وزیر محمد اکبرخان حسب تقاضای رئیس جمهور حامد کرزی و سفرای برخی کشور ها و برنامه از پیش تدارک شده بوسیله آقایان معصوم استانکزی و رحمت الله واحدیار اعضای هیات رهبری شورای عالی صلح افغانستان آمادهٔ دیدار و ملاقات با هیات ویژه اعزامی شورای کویته میگردد. در بعد از ظهر روز سه شنبه بیست و نهم ماه سنبله هیات دو نفری شورای کویته به همراهی آقایان استانکزی و واحدیار بدون هرگونه باز جویی و تلاشی امنیتی وارد منزل آقای برهان الدین ربانی میگردند و بر رسم عنعنه مراسم تعارف و مصافحه آغاز میشود.
عصمت الله یکی از اعضای هیات ویژه اعزامی شورای کویته در برابر آقای ربانی قرار گرفته و سرخود را به سبیل (( ظاهراً )) احترام فرود میآورد و درین هنگام بلا درنگ بمب جابجا شده در دستارش را منفجر میکند و پروفیسور برهان الدین ربانی رئیس شورای عالی صلح افغانستان را در روز جهانی صلح در حالی به شهادت میرساند که ریاست امنیت ملی افغانستان از ورود و حضور افراد متذکره در کابل و برنامهٔ تنظیم شده اوشان برای دیدار و ملاقات با آقای پروفیسور برهان الدین ربانی اظهار بی اطلاعی میکند.
بهر حال، ناگفته پیداست که ترور مورموز رئیس شورای عالی صلح افغانستان دیر یا زود عامل تشدید صف بندی ها و موضع گیری ها میان حامیان و مخالفان موصوف گردیده و بالنتیجه تشنج و وخامت بیشتر اوضاع سیاسی – نظامی در افغانستان و پی آمد های سنگینی بر معادله جنگ و صلح در افغانستان و منطقه، روابط و مناسبات افغانستان با کشور های همسایه و عربستان سعودی و مسلهٔ حضور و یا خروج نیروهای ائتلاف جهانی در رأس ایالات متحده امریکا از افغانستان را در قبال خواهد داشت.
نویسنده : توریالی رزاقیار
تمپا- فلوریدا