رحمت اله روان
هما سلطانی جزئیات دیدارش را با ملامحمدعمر توضیح می دهد
چندی پیش، هما سلطانی یك عضو پارلمان در جلسه علنی پارلمان ادعا كرد كه وی با ملاعمر رهبر گروه طالبان در حومه شهر كابل ملاقات كرده است ،براساس ادعاهای وی رهبر طالبان حاضر به مذاکره با دولت افغانستان است ،در اوایل هفته جاری بار دیگر این عضو پارلمان افغانستان ادعا كرد كه ملاعمر در منزل وی میهمان است و اگر حفظ جان وی تضمین شود، میتواند وی را به پارلمان بیاورد ،هما سلطانى، نماينده مردم ولايت غزنی در پارلمان که این روزها درباره او زیاد خوانده اید و ادعای دیدار با ملا عمر را کرده است این روزها سوژه خبرگزاریها شده است ،هما سلطانى می گوید که در هنگام مقابل شدن با ملا محمد عمر و همراهان 12 نفرى اش، کوچکترين هراسى به دل نداشت و با مراعات حجاب، بدون برقه و يا چادرى با او ديدار و به لسان پشتو صحبت نموده است ،خانم سلطانى افزود: باراول سال گذشته در هلمند در دوران کمپاينم که درست 5 روز به رمضان مانده بود، از صبح الى شام منزل زديم ، بالاخره به جايى رسيديم که محل ملاقات بود. يک خانۀ کوچک روستايى که دوشک هاى کمرنگ داشت، ملا صاحب پيراهن و تنبان، واسکت و پتوى يشمى از تکه آرش به تن و لنگى سياه به سر داشت ،وی ملا محمد عمر را داراى چهرۀ نورانى، با قامت افراشته و ريش ماش و برنج، از چشم راست نابينا و سن وى را حدود ٥٦ و ٥٧ سال تخمین نمود ،خانم سلطانی ادعا مي کند که بار دوم رهبر طالبان را بين ساعات دوى شب در ١٥٠ کيلومترى شهر کابل در يک تعمير يک منزل درحالي که که صحن اتاق با دوشک هاى سرخ آراسته شده بود، ملاقات نمود ،وی گفت که او با ملاعمر که با پنج و يا شش نفر بود، بيش از ٤٠ دقيقه صحبت نمود واز جريان صحبت هايش دريافت که وى شخص صلح خواه است.
اين وکيل مدعى است که آنها يکسال قبل، يک طرح ٢٢ ماده را به منظور تامين صلح در افغانستان بعد از تحقيقات زياد ترتيب و به رهبر تحريک طالبان ارايه کرده اند ،وى علاوه ميکند که رهبر طالبان اين طرح را پذيرفت و تقاضا نمود که با ميانجيگرى آنها ميخواهد در مورد صلح با رئيس جمهور حامد کرزى؛ صحبت نمايد.
خانم سلطانى بدون ارايۀ جزئيات اين طرح ميگويد که زمينه ملاقات ها با ملا محمد عمر توسط يکى از دوستان نزديک وى بنام مولوى بصير يکى از متنفذين ولايت قندوز، برايش مهيا گرديد .
به گفتۀ اين وکيل،مولوى بصير ارتباطات خيلى قوى و نزديک با ملامحمد عمر و ساير سران طالبان دارد،مولوى عبدالبصير در کنفرانس مشترک خبرى ماه گذشته در کابل گفته بود که در طرح ياد شده ، بر حاکميت ملى، وحدت ملى، حاکميت قانون، حقوق زنان، مشارکت عادلانه در دولت و ايجاد حکومت به دست افغان ها تاکيد شده و برخى مواد ديگر نيز، شامل آن است ،وى که يکى از قوماندان سابق جهادى است در اين مورد که با ملا عمر چگونه آشنايى دارد مي گويد در زمان جهاد و قبل از آن و هنگامي که پادشاه افغانستان بود، من با او معرفت داشتم
اين قوماندان جهادى ادعا نمود که ملاعمر، هميشه براى صلح آماده است، اما دولت افغانستان صلح را نمى خواهد
اين درحالي است که دولت افغانستان، از سال گذشته بدينسو شوراى عالى صلح ٧٠ عضوى شامل متنفذين، رهبران جهادى و بزرگان را ايجاد نموده و حامد کرزى بارها از مخالفين مسلح دعوت کرده که با روند صلح يکجا شوندهما سلطانى درمورد اينکه چطور ملا عمر را شناخت، ميگويد ملا صاحب بصير با وى آشنايى داشت؛ من از طريق وى او را شناختم و عکس هاى او را در تلويزيون و رسانه هاى ديگر ديده بودم،وى ادعا ميکند من چادر خود را براى ملا محمد عمرهموار کردم و برايش گفتم که به صفت يک مادر و خواهر ؛ از شما صلح در افغانستان ميخواهم! وى و همه ما خيلى گريه کرديم و ملا محمد عمر وعده کرد که آماده صلح است ،اين وکيل، علاوه نمود که ملا محمد عمر، طرح آنها را پذيرفته و تقاضا نمود که با ميانجيگرى آنها ميخواهد در مورد صلح با رئيس جمهور حامد کرزى صحبت نمايد ،خانم سلطانی پیرامون رد شدن ادعای وی از سوی سخنگوی طالبان نیز در حالیکه چهره اش رنگ سرخ به خود گرفته، گفت: توجه کنيد بعد ازآنکه خبر ملاقات ما با ملا محمد عمر در رسانه ها نشر شد ، دو روز نماينده طالبان سکوت را اختيار نمود وبعد از دو روز، گفته هاى ما در مورد ملاقات با ملا عمر رد کرد ،خانم سلطانی افزود که سیاست وپالیسی ها را کسی فهمیده نمی تواند خیلی پروسه مغلق است ،وى ادعا مى کند که به هدف تطبيق پروسه صلح و فراهم سازى زمينه ملاقات رئيس جمهور و ملامحمد عمر، 11 بار با حامد کرزى در طول دو ماه گذشته نيز ملاقات نموده است ،اين وکيل مدعى است که بعد از ملاقات هاى چندين ساعته و دوامدار، بالاخره در يافته که حامد کرزى قلباً خواستار صلح و مذاکره با طالبان و آمدن رهبر طالبان نيست،خانم سلطانى از شيوه برخورد رئيس جمهور در برابر خودش شاکى است که چرا وى را منحيث يک زن جسور و صلح خواه افغانستانی! کوچکترين تشويق و تمجيد نکرده است ،اين درحالي است رييس جمهور حامد کرزى همواره در سخنرانى هايش و حتى در وقت خاک سپارى برادرش احمد ولى کرزىدر قندهار، طالبان را برادر خطاب نموده و از آنها خواست که از جنگ دست بکشند و به پروسۀ صلح بپيوندند ،سلطانى در کنفرانس خبرى ماه گذشته گفته بود که آنها پيام رهبر طالبان را به رئيس جمهور حامد کرزى رسانده و کرزى ، نامۀ به ملا محمد عمر نيز نوشته بود
در نامه، سلام حامد کرزى به ملا عمر به حيث رهبر تحريک طالبان افغانستان تقديم شده است و در پاسخ به اين نامه، ملا محمد عمر يک نامه را به متن درى بعد از ذکر محترم عاليقدر رئيس صاحب دولت افغانستان، نوشته بود
در هر دو نامه، سلطانى و مولوى بصير به حيث اشخاص مصلح خوانده شده و طرفين رهبر طالبان و رييس جمهور براى مذاکرات صلح ابراز آمادگى نموده اند.درپايان نامه امضاى به نام ملا محمد عمر نيز درج شده است
خانم سلطانى ميگويد که اين نامه را به کرزى رساند؛ اما وى آنرا قبول نکرد ،وحيد عمر سخنگوى رئيس جمهور، اين را تائيد نمود که هما سلطانى و عبدالبصير با حامد کرزى گفتگو و خود را نماينده هاى ملاعمر معرفى نمودند،رئيس جمهور از آنها تقاضاى کتبى نمود تا يک نامه را از ملاعمر براى رييس جمهور بياورند. اين دو شخص رفتند و يک نامه را آوردند، اما بعد از تحقيقات معلوم شد که نامه جعلى بود
گفتنی است در برخی خبرگزاریهای دیگر نیز امده است که هما سلطانی این موضوع را با جامعه جهانی و سفارت امریکا هم در میان گذاشته اید؟ وی در این راستا چنین است:بله؛ به سفارت امریکا خودم تماس گرفتم، حتی پیش از آن که موضوع را با آقای کرزی در میان بگذارم. نمایندۀ سفیر امریکا به خانه ام آمد که من نمایندۀ ملا عمر را هم خواستم و هر دو در همین خانه رو در رو نشسته بودند و با هم دیگر گفتگو کردند ،وی در مورداین که چه کسی از سوی سفارت امریکا برای مذاکره با نمایندۀ ملاعمر آمده بود گفت :کسی به نام "زک" مسؤل گفتگوهای صلح آمده بود و من به نمایندۀ آمریکا گفتم اگر دنبال صلح هستید می توانید با نمایندۀ ملا عمر حرف بزنید. زک، گفت؛ شما از طریق شورای عالی صلح وارد شوید، ما به تنهایی با کسی مذاکره نمی کنیم. حتی او مدرکی هم از ما نخواست. نمایندۀ ملاعمر در جواب زک گفت، ما شورای عالی صلح را قبول نداریم، او در جواب گفت این مربوط به شما است و رفت؟!!
خانم هما سلطانی در نهایت در مورد اينکه چه انگيزه باعث شد که به حيث يگانه وکيل زن با ملا عمر ديدار کند تصريح کرد: يگانه آرزوى ديرينۀ من حل منازعه افغانستان و آوردن صلح است و لو اين آرزو به قيمت جانم هم باشد. به همين خاطر خواستم که منازعه افغانستان را به کمک دولت و برادران طالب حل و فصل نمايم ،در هر صورت این که سرانجام حکومت چه تصمیمی پیرامون این اظهارات خانم سلطانی می گیرد هنوز معلوم نیست اما این که این گفته ها از کجا ناشی می شود برخی بر این باورند که عملکرد غیر شفاف شورای عالی صلح و حکومت در طرح مصالحه با طالبان منجر به چنین رویدادهایی می شود. اگر حکومت در این راستا موضع مشخص و روشنی داشت وبا برنامه ریزی پیش می رفت بدون شک شاهد چنین اظهاراتی نبودیم ،
اما ذبیح الله مجاهد سخنگوى طالبان گفته هاى این وکیل را یک ادعاى بى اساس خواند و خبرگزاری پژواک گفته بود که سران آنها در این مورد نه با کسى دیدار ونه صحبت کرده و نه هم کسى را به این نام ها میشناسند.
همچنان در سایت انترنتى طالبان به نقل از قارى یوسف احمدى سخنگوى دیگر طالبان گفته شده که برخى اشخاص و حلقه ها از موضوع مهم صلح و ثبات سوء استفاده میکنند و با چنین حرفهاى بى اساسی، براى اهداف شخصى خود و منافع نیروهاى خارجى در افغانستان کار میگیرند که ادعاهاى هما سلطانى و عبدالبصیر را هم میتوان از جمله همین اهداف خواند ،منبع تذکر داده است که تعدادى از فریبکاران در کابل، براى شهرت و امتیاز مالى شان بعضى اوقات دست به چنین حرکات طفلانه میزنند و خود را در مقابل مردم تمسخر مینمایند ،در حالى که چهره سفید این وکیل با شنیدن گفته هاى سخنگوى طالبان، رنگ سرخ به خود گرفته، گفت: توجه کنید بعد ازآنکه خبر ملاقات ما با ملا محمد عمر در رسانه ها نشر شد، دو روز نماینده طالبان سکوت را اختیار نمود و بعد از دو روز، گفتههاى ما در مورد ملاقات با ملا عمر رد کرد ،
در عین حال لطف الله مشعل، سخنگوی ریاست عمومی امنیت ملی این ادعا ها را نادرست می داند و می گوید که ملا عمر درشهرکویته پاکستان بسر می برد و هیچ گاه نمی تواند این گونه علنی داخل خاک افغانستان شود،آقای مشعل در این راستا چنین گفت: باور واقعی داریم که ملاعمر اگر زنده باشد یا در قید استخبارات پاکستان است و اگر دستگیر نشده باشد وی را مقامات استخباراتی پاکستان مخفی ساخته تا از کشتن وی توسط هواپیماهای بی پیلوت امریکایی و یا عملیات کماندویی امریکایی ها جلوگیری کنند تا به سرنوشت اسامه بن لادن مواجه نشود
در این اواخربرخی از كارمندان وزارت خارجه پاكستان در مصاحبه با آجنیوز اظهار داشتند: ملاعمر پذیرفته است كه به طور مستقیم با آمریكاییها مذاكره كند اما این مذاكره پس از اجرائی شدن درخواستهای طالبان انجام خواهد شد،به بنیاد گزارش خبرگزاری آج نیوز پاکستان، شرایط ملاعمر برای مذاكره مستقیم با آمریكا، پذیرفتن نقش سیاسی طالبان، مشروعیت این گروه و خروج نیروهای خارجی از افغانستان بیان شده است ،از دیگر شرطهای ملا عمر برای مذاكره مستقیم با آمریكا، آزادی زندانیان طالبان از زندانهای افغانستان و آمریكا است
شرایط مطرح شده در این خبر، همانند سابق است كه برخی از آنها مانند خروج نظامیان خارجی از افغانستان بحث برانگیز و از لحاظ آمریكاییها غیرممكن است.
احمد رشید ژورنالیست پاکستانی در مقالهای که در روزنامه فینانشل تایمز منتشر شده، می نویسد: از ماه مارچ سال جاری تا اکنون هفت مقام ارشد افغان به شمول سه تن در ولایت قندهار کشته شدند. احمد ولی کرزی برادر حامد کرزی رییس جمهور افغانستان و شاروال قندهار غلام حیدر حمیدی که یکی از صادق ترین مقامات افغان محسوب می شد، در ماه جولای کشته شدند ،حاکمیت دولت در خارج از کابل ضعیف بوده، مقامات در داخل دفاتر شان سنگر بندی کرده اند. رییس جمهور حامد کرزی با بحران در ولسی جرگه مقابل بوده، اپوزسیون به استیضاح کابینه که با وصف شش ماه تاخیرهنوز هم تکمیل نشده است، تهدید می کنند ،احمد رشید چنین ادامه می دهد: کشور افغانستان با دشواری اقتصادی نیز مواجه است. به خاطر فساد و افتضاح در کابل بانک که رییس جمهور کرزی نتوانست آن را حل کند، دوماه می شود که مساعدت های بین المللی و قرضه به بانک مرکزی آن کشور از جانب صندوق وجهی بین المللی و سایر نهاد های کمک کننده، ارسال نشده است ، با در نظرداشت وضعیت موجود، تسریع مذاکرات ناتو و امریکا با رهبران طالبان لازم تر می شود. مذاکرات سریع، مستلزم اتخاذ تدابیر در زمینه تامین اعتماد می باشد. وعده خوداری از عملیات شبانه توسط امریکا در مقابل متوقف ساختن قتل مقامات افغان توسط طالبان، می تواند شامل این تدابیر باشد. اقدامات بعدی سطح خشونت ها را به تدریج پایین آورده، پروسه انتقال را ساده تر خواهد ساخت ، نظربه اظهارات احمد رشید طالبان می گویند، در صورتیکه آن ها هدف حمله امریکایی ها قرار نگیرند، از خروج امریکایی ها از مناطق مشخص شده، مانع نخواهند شد
در حالیکه حکومت افغانستان و جامعهی جهانی از حضور رهبران القاعده، حقانی و طالبان در پاکستان خبر میدهند. در این اواخر آوازههایی از سوی خانم هما سلطانی مبنی بر حضور ملا عمر در خانهی وی بلند شده است. این نوع ادعاها برای هر افغانی نمیتواند قابل باور باشد ومردم افغانستان در مورد تلاش های صلح در شک وتر دید قرارداده شده است. پیام اصلی این نوع ادعا این است که ملاعمر نه در پاکستان بلکه در افغانستان به سر میبرد. حکومت پاکستان در طول سالهای گذشته تلاش کرد تا این گفتهها را از کانالهای مختلف بیان نماید. سوال اساسی این است که چرا حکومت افغانستان گفتههای یک وکیل در پارلمان را جدی نمیگیرد؟ اگر واقعا این نماینده پارلمان راست میگوید چرا شورای امنیت ملی افغانستان و ریاست عمومی امنیت ملی آن را به بررسی نمیگیرد. مردم انتظار دارند تا بدانند که این گفتهها تا چه میزانی از واقعیت برخوردار میباشد. اگر این ادعا کذب است چرا چنین اجازه داده میشود تا هرکسی به فریب سیاسی و کلاهبرداری دست زند و حیثیت پارلمان و افغانستان را در بازار دلالی به معامله گیرد. هرچند که گفتههای هما و دلایل وی برای ما حداقل قابل قبول نمیباشد اما خوب است که راستگویی و دروغگویی هما سلطانی نیز به بررسی گرفته شود تا حقایق به خوبی آشکار شود که چه کسی راست میگوید .
پای
رحمت اله روان