اکا د میسین دستگیر پنجشیری

 

خاری که  خلد  به پای خلق وطنم                                         

 دا می  که فتد   برای خلق  وطنم 

از   بی خبری  سازمان ملل است

یا کر شده  از  صدای خلق  وطنم ؟

"فروع هستی "

 

دست آوردها ی  سوم عقرب  1344 خورشیدی

وروز جوانان افغانستان

   

درباره عوامل اجتماعی  اقتصادی ملی وبین المللی روزسوم عقرب 1344  خورشیدی قبلا معلومات  موجزی از طریق روزنه ء  آریایی دردسترس خواننده وبیننده ء گرامی قرارگرفت  اینک حقایق تاریخی دیگری در زمینه ء  سازمان - دهنده گان  ، ترکیب اجتماعی ، علت سرکوب خونین جوانان    عامل اصلی سرکوب   پیامدها  ودست آوردهای ا ین  جنبش  و تظاهر خیابانی شهریان کابل  به ایجاز کامل  نوشته واز طریق تارنما ی آریایی  وسایت "کاتب هزاره " دردسترس  خواننده ء گرامی قرارمیگیرد

همانگونه که در مقاله های گذشته ، بیان شد ؛  در سالهای  (  1946-1963 ) وجنگ دوم جهانی ، پایه های  اقتصادی –اجتماعی  ونظامات  قبیله سالاری وزمینداری -اربابی روبه سایش وفرسایش نهاد . اشرافیت فیودالی  دریک دوراهه تاریخ قرار گرفت .  سردار محمد  داوءود  صدراعظم  پسر کاکای شاه مجبور به استعفا شد

دکتر محمد یوسف  وزیر معادن وصنایع  حکومت سردار محمد داوءود صدر اعظم  بتاریخ  19حوت  1341 خورشیدی به فرمان شاه مأمور   تشکیل حکومت  انتقالی گردید  . لویه  جرگه ء تصویب قانون اساسی  در 18سنبله  1343  خورشیدی  دایر گردید   قانون اساسی تصویب  و در  9میزان  1343 توشیح وپس از نشر درجریدهء رسمی نافذ شد   مبارزات پر سر وصدای  انتخاباتی نامزدان  وکالت  ولسی  جرگه  درشهر کابل ود یگر ولایات  آغازگردید  شورای ملی دوره ء دوازدهم  در22میزان  1344  خورشیدی  رسما توسط ظاهر شاه گشایش یا فت  ولی  دکتر  یوسف  درپایان دوره  ء انتقالی  باردیگر  مامور تشکیل کابینه شد   دکتر محمد یوسف  دولتمرد تحصیلکرده  با تجربه وکار آگاه  بود

درحکومت سردار محمد داوءود  از وزیران شایسته  روشن بین  وبا کفایت به شمار میرفت  به تقویت  بخش دولتی  مختلط  وبخش خصوصی اقتصا د  ملی وهمکاری  اقتصادی وتخنکی با کشورهای جامعه سوسیالستی ، امریکا  اروپای سرمایه داری و به اصول همزیستی مسالمت آمیز ،عدم الحاق به دسته بندیهای  نظامی،   بیطرفی مثبت وفعال وقضاوت آزاد  درحل مسایل بین المللی از جمله به  حل وفصل صلح آمیز مسأله دیورند  باور مند بود    برای  اجرای این سیاست  دموکراتیک   به همکاری   ا  ستاد خلیل لله  خلیلی   وشماری از تکنوکراتان  بلند پایه ء دولت ا ، زمینه ء تشکیل حزبی را  مساعد کرد

در حوزه های  انتخاباتی شهر کابل  و شماری ازولسوالیها وولا یات  کشور  مبارزات  پر سروصدای انتخاباتی برای  شورای ملی  آغاز یا فت .وبه اساس مداخله آشکار وپنهان  اعضای خا ندان سلطنتی اداره های محلی حکومت انتقالی وسفرشنامه های استاد خلیلی ،  نزدیک به هفتاد تن  از کاندیدان  (نامزدان ) وفادار به شاه و حکومت مشروطه  شاهی ازدرون  صندوق های  انتخاباتی سربلند کرد . واعتبارنامه های  وکالت را به دست آوردند    این مبارزات صلح آمیز مردم استبداد  کو فته و  دردرجه اول نسل جوان کشور را   بیدار کرد وبه جنبش آورد .وبه کشف  وافشای  ماهیت  " دموکراسی تاجدار "  وصحنه سازیهای انتخاباتی توفیق بخشید  .

شایسته گفتن است که دران برهه مبارزه اجتماعی  خاندان سلطنتی ونماینده گان اگاه زمینداری  - اربابی  به  فرایند  انتقال قدرت سیاسی ازخاندان سلطنتی  به طبقات واقشار دموکراتیک جامعه  بی باور  وسخت مشوش  بودند به همین دلیل از همان  آغاز  دربرابر فرایند  دموکراسی وپارلمان آزاد   به نقب گذاری  وسنگ اندازی آشکار وپنهان آغازکردند  و قبل  از   جلسهء  رأی  اعتماد   در  برابر   حکومت  دکتر یوسف  عملا دو  گرایش  ونیروی  متخاصم اجتماعی  وسیاسی  صف  آرایی کرد وسنگر گرفت .

1 ) :  - فرکسیونهای پارلمانی   سازمانهای سیاسی  علنی و مخفی چپی  راستی وملیگرا ی متشکل  ازجمله فرکسیون پارلمانی  جبههء ملی به رهبری  استاد خلیلی  از  افغان ملت به رهبری  پاپا  غلام محمد  فرهاد    وفرکسیون  پارلمانی "جمعیت دموکراتیک خلق  برهبری ببرک کارمل  وحلقه  های  پراگنده  دموکراتیک –ملی  طرفدار  تأمین  حقوق و آزادیهای دموکراتیک  مصرحه درقانون اساسی  ،   فرکسیون  پارلمانی  محمد صدیق فرهنگ  و دیگر نیروهای  سیکولاروهوادار  جدایی "دین ازدولت  " .

2) : حلقه  های  پراگنده دارای گرایشهای اخوان ا لمسلمین  مصر وطرفذاران  تنظیمهای  تندرو و کندرو   پاکستان  و وارثان سردار  عبدالقدوس خان اعتمادی که مشروطیت  جدایی دین ازدولت  و مردمسالاری را بدعت   قلمداد وتبیلغ میکرده اند .  به هرحال وکیلان به  "ظاهر "  منتخب ولسی جرگه  ، هریکی  در پشت این  مقاصد واهداف  سیاسی متفاوت  ومتضاد  سنگر گرفته و  بسوی  حاکمیت می خزید ند  .

درچنین  احوال واوضاع  سیاسی  ، تشنه گان  و  هواداران آزادی  دموکراسی وعدالت  در روز دوم عقرب 1344 خورشیدی وارد تالار شورای ملی شدند

تعداد طرفداران  پارلمان آزاد و دموکراتیک  بیشتر از ظرفیت تالار ولسی جرگه بود  .قریب هزار تن از شهریان کابل  ،درمحوطه شورای ملی  منتظر  شنیدن  جروبحثها  وجریان جلسه ء رأی اعتماد به حکومت دکتر یوسف بود ند  .ولی پولیس مانع اهالی شهر  وعلاقه مند  ان  اشتراک  درجلسه ء رأی اعتماد شد

درهما ن روززنده یاد  کاکا  محمد حکیم  یکی ازسپید مویان و  کارگران پرسا بقه وصاحبان ترانسپورت موتری پنجشیر ،  بردیوار محوطه  شورای ملی بالاشد  وبه فساد دستگاه حکومت انتقالی بویژه  به افشای  سو  ء ا  ستفاده های مالی  سید قاسم رشتیا وزیر مالیه  ء حکومت  انتقالی  پرداخت  به یک کلام  در روز دوم  عقرب جلسه رأی  اعتماد ولسی جرگه   گشایش نیافت   وفیصله رأی اعتماد   ولسی جرگه به حکومت دکتر یوسف به روز سوم عقرب  به تأخیر افتاد

ولی در روز  سوم  عقرب  1344خورشیدی  نزدیک به  پنجهزار  از شهریان کابل  پیرامون  شورای ملی  اجتماع کرد .  جلسهء رأی  اعتماد باز به تعویق افتاد  اجتماع  کننده گان  به  بهانه افشای توطیه محافل حاکمه  ودفاع از دموکراسی به تظاهر خیابانی اغاز نهادند  .درنزدیکی  لیسه ء حبیبیه پولیس  مانع  حرکت  مظاهره  گردید  و به امرسرمامور پولیس فیرها ی هوایی صورت گرفت

شماری از شاگردان معارف  ازسوی پولیس  بازداشت شد  برخورد پولیس  نسل برافروخته ء جوان  را برافروخته تر  کرد   درین  تظاهر خیابانی  بطورعمده محصلان وبخشی از استادان  دانشگاه کابل  شاگردان لیسه های دارلمعلمین ابن سینا   رحمان بابا   وخوشحال خان  لیسه ء زراعت ودیگر  لیسه های معارف    علاقه مندان  فرکسیونهای پارلمانی و  سازمانها جمعیتهای سیاسی  فرهنگیان وروشنفکران  ضد استبداد سلطنتی  وزمینداری -  اربابی اشتراک فعال داشتند

جنبش  نخست به شکل  خود به خودی  آغازشد  ولی پس از برخوررد  با پولیس   زنده نام  محمد طاهر بدخشی و سلطان علی کشتمند این دوعضو کمیته ء مرکزی  وفعالان جمعیت نو بنیاد دموکراتیک خلق ، ابتکار رهبری این جتبش را به دست گرفت   " جمعیت دموکراتیک خلق"    دران هنگام به نام جریان دموکراتیک خلق یاد میشد  . نورمحمد تره کی  منشی عمومی  وببرک کارمل  منشی کمیته ء مرکزی درمنزل   دکتر اناهیتا  درمقابل  دیپوی کارته 4 جلسه داشتند. زنده یاد شهرالله شهپر عضو کمیتهء مرکزی واینجانب درامتداد  جاده عمومی دهمزنگ وچهار راهی دارلمعلمین کابل  جریان حرکت مظاهره را ازدور ترصد  میکردیم .رهبری جمعیت  از توطیه نیروها  و جناح   سکون پرست  وواپسگرای هیا ت حاکمه مشوش بود  ومیدانست  که   دشمنان آشکار وپنهان دموکراسی وآزادی برای سرکوب  جنبش دموکراتیک جوانان  چنگ ودندان  خود را تیز کرده اند

رهبری جمعیت  دموکراتیک خلق درروشنایی درسهای  تاریخی جنبش محصلان ووکیلان  دوره ء هفتم  و آغاز مبارزات  انتخاباتی  دوره ء هشتم   وسرکوب رهبران فقید احزاب  خلق وطن  وجوانان بیدار (ویش زلمیان )  مسوءولانه تلاش میکرد  تا جنبش دموکراتیک جوانان  پیش از وقت  مورد حملهء وحشیانه عوامل استبداد وواپسگرایا ن   قرار نگیرد   وبهانه ء به دست دشمنان دموکراسی وترقی نیفتد

شا یسته ء یاد آوریست  که  درزمینه ء  توطیه های پشت پرده ء حلقه های   حاکم افغا نستان ،  درچهار راهی  مقابل  زندان  دهمزنگ  ،  به مقصد  جلوگیری  از تصا دم بیشتر با  پولیس ونیروهای مسلح دولت  ؛   توسط  زنده نام  طاهر بدخشی ورفیق سلطان علی کشتمند ودیگر فعالان جمعیت دموکراتیک خلق   درین مظاهره  ء خیابانی سخنرانیهای  افشاگرانه  وبیداری  بخشی صورت گرفت    وصفوف  جنبش  به پیشهاد  رهبری مظاهره  به سوی  دا نشگاه کابل  سمت وسویافت  و گردهما یی  درمیدان سید جمال  الدین ،  با نظم وانضباط  آگاهانه به کار خود ادامه  داد   نسل  جوان واقعا  تشنه ء آزادی  ودموکراسی بود  و پس از  سالیان  طولانی سلطه  ء استبداد وحشی  برای نخستین بار  امکان یافته بود  تا رنجهای بیکران مردم  ستمدیده  وزحمتکشان  وطن را  با شور وهیجان  انقلابی  وصدای   رسا   بیان  کنند  ولی  برضد  جنبش مسالمت آمیز  جوانان لشکر کشی  آغاز شد   صفوف مظاهره ازسوی نیروهای زرهی  اردو محاصره گردید  دران هنگام  سردار ولی داماد شاه   قوماندان قوای مرکز بود   .   رهبران  جنبش  با  الهام  از  ین مثل   خردمندانه  توده ها که  " کوهها   هم  بالای خودراه  دارد " چون پلنگان خشماگین  بر لاش کوه سخی بالاشدند   وموج پیشاهنگ  جنبش جوانان  وتظاهر خیابانی باشعارهای " زنده باد آزادی  دموکراسی  ومرگ براستبداد  وارتجاع "  تا پل باغ عمومی  به شیوه مسالمت آمیز  به  پیش  شتافت   وطبق پالیسی رهبرا ن  جمعیت  دموکراتیک خلق  در عصر روز  سوم  عقرب 1344  ختم  مظاهره  توسط  زنده یا د  محمد طاهر بدخشی  در مقابل  سینمای پامیر  اعلان گردید

ولی نیروهای آتشین مزاج  وشعله  خویی نیز درترکیب  جنبش  ومظاهره ء خیابانی سوم عقرب  حضور ونفوذ  معینی داشتند  که  شعار رهایی  زندانیان ودوام  مظاهره   را    بسوی کارته  چهار مطرح  کردند   درشام همانروز  با بهره برداری ازخشم وخروش بخشی ازین جوانان ،   بسوی   اداره  ء پولیس  مارش نمودند . کارگران  دانش آموزان   محصلا ن  واستادان  معارف  ودانشگاه کابل  وفرهنگییان  با خشونت پولیس  وتهدید  خشن   دشمنان جنبش جوانان  مقابل شدند

پولیس از گاز اشک  آور استفاده کرد   ولی اراده  نسل جوان وشور مقاومت موج پیشا هنگ  جنبش   را شکسته نه  توانست   جنبش با دستان  خالی  جوانان  به پیش شتافت سرانجام    سینه  های  زنده یاد  حسن  خیاط وشکرالله  دانش آموز  لیسهء زراعت  نشانه  ء گلوله های  گرم نیروهای زرهی   اردوی شاهانه  قرارگرفت و  شماری  از جوانان  بیشرو ، ازجمله   عدالرب پنجشیری  محصل  دانشکده ء انجنیری دانشگاه  کابل  زخمی شدند  وجنبش جوانان کشور بویژه  مردم  دره های پنجشیر وغزنه  درهمان  نخستین شامگاه  مشق دمکراسی،حسن خیاط  وشکرالله  دانش آموزاین  دوتن از  فرزندان بیباک  وجسور خودرا قربان  کرد .

درین  جنبش دموکراتیک  وتظاهر  خیابانی  شهریان کابل  زنده نام   محمد طاهر بدخشی  زنده یاد  انجنیر محمد عثمان  استاد دانشکده ء ساینس  رفیق  سلطان  علی کشتمند   زنده یاد محمود بریا لی و بصیر رنجبر ، این  دو محصل  دانشگاه  کابل   وفعالان  جوان  " جمعیت  دموکراتیک خلق "   بازداشت وزندانی  شدند 

هرچند  دکتر یوسف  در روز سوم  عقرب  رأی اعتماد ولسی جرگه را  بدست آورد  ولی درنتیجه ء مبارزه ء جناحهای درون خاندان سلطنتی و احتمالا  زیر فشار نیروهای سرمایه  سالاری جهانی  طرفداران عبدالمجید  زابلی و  بقایای جنبش  "جوانان بیدار"   (ویش زلمیان ) ، مجبور  به استعفا شد   و  محمد  هاشم میوند وال  مامور  تشکیل کابینه ء جد ید گردید

دست آوردهای  سوم عقرب 1344وروز جوانان

رویداد  خونین سوم عقرب  1344  خورشیدی  ازهمان  آغا ز ماهیت ضدملی و  ضد دموکراتیک  " دموکراسی تاجدار " را  عریان ساخت  . امید وباور  مردم را  به به جنبش  نوخاسته ء  نسل جوان کشور   تقویت  بخشید  . محافل حاکمه  بزیر فشار صفوف همبسته ء   جنبش جوانان  به پسرفت  آشکار مجبورشد . جریان جلسه ء رأی  اعتماد ولسی جرگه  به حکومت علنی  گردید   سخنرانیهای  نماینده گان  ولسی جرگه به وسیلهء رادیو افغانستان مستیقما  وبدون سانسور وتفتیش قبلی نشرشد  . فرکسیون پارلمانی جمعیت دموکراتیک خلق  مجال ابراز نظر، بیان  ونشر خطوط اساسی  برنامه سیاسی اقتصادی  اجتماعی فرهنگی وسیاست ملی وبین المللی خود را  یافت .

جنبش سوم عقرب   استادان  ومحصلان دانشکده ساینس دانشگاه کابل را  به مبارزه علیه نفوذ فرهنگی المان  غربی الهام بخشید

  محمد هاشم میوندوال با لباس  سیاه  درمراسم  عزای  شهیدان سوم عقرب 1344 دراجتماع محصلان دانشگاه کابل  مستقیما اشتراک کرد و حق  تشکیل  اتحادیه محصلان دانشگاه کابل را به رسمیت  شناخت  فرمان رهایی زندانیان مظاهره ء سوم عقرب 1344 خورشیدیرا صادر  کرد  .  هیأتی برای  دریافت  مسوءولان فیر وآتش کشودن  علیه تظاهر  مسا لمت  آمیز سوم عقرب  تعیین گردید 

خلاصه  جنبش دموکراتیک  جوانان   و رویداد خونین سوم عقرب 1344 خورشیدی   "زنگ بیداری "  توده های مردم  وزوال فرایند  استبداد ، واپسگرایی ورویداد  سیاسی دارای  اهمیت  عظیم تاریخی برای  نسل جوان کشور بوده است  تصاد فی نبود ه است که  پس از قیام هفتم ثور 1357   خورشیدی   روزسوم  عقرب  بنام  " روز جوانان "   به رسمیت شناخته شد  وهرسال این  روز ازسوی سازما ن  جوا نا ن   با شکوهمندی  ویژه ای تجلیل میشد

ولی  همه  موء رخان  مبلغان  وخاطره  نویسان  دههء  اخیر قرن بیستم  به شمول  موألف " واقعات سیاسی ... "  درزمینه  حادثه  سوم عقرب  به درجات متفاوتی دوچار اشتباهات تاریخی وتحلیلهای  ذهنیگرانه  شده اند   . به گونه  مثال آقای عبدالحمید مبارز در صفحه  (275 )  کتاب " تحلیل واقعات سیاسی "  نوشته اند که دلجان  دلیجان یا دل آغا  یکی از شهیدان سوم عقرب ،  پرچمی بود  .    میر محمد صدیق  فرهنگ  وسید قاسم رشتیا  حادثهء   سوم عقرب 1344 خورشیدی را درتاریخ پنج قرن اخیر   و خاطر ات  خویش  توطیهء پشت پرده  ء  سردار محمد داوءود  و " جمعیت دموکراتیک خلق " را   به خطا  واشتباها  محرک این رویداد خونین قلمداد میکنند .

پیرامون روایات  این  تحلیلگران  خاطره نویسان  و موء رخان  دههء پایان  قرن بیستم باید گفت   که ؛   کمیته ء مرکزی  " جمعیت دموکراتیک خلق " درشب دوم عقرب 1344  جلسه ء فوق العاده ء  خودرا دایر کرد ه بود   .در ان جلسه وضع  آشفته ء شورای ملی وتوطیه های مخالفان دموکراسی  ومشروطیت را ارزیابی نمود ودر روشنی وضع پر تنش ولسی جرگه وپیرامون آن  چنین تصمیم  کرفته شد که:

" دشمنان آشکار وپنهان این  دموکراسی خام ونیم بند  و استقرار حکومت شاهی مشروطه ، برای سرکوب  جنبش جوانان  چنگ ودندان تیز کرده اند  باید جدا مترصد ومراقب  اوضاع بود  که محصلان دانشگاه  جوانان مکاتب شبانه ء کابل واعضای  جمعیت نوبنیا د ما  قربانی این  توطیه ها نشوند  وجنبش جوانان  درنطفه مورد حملهء وحشیانه  عوامل استبداد وواپسگرایی (ارتجاع)  قرار نگیرد

دران جلسه  همچنین  تصویب شد که جمعیت دموکراتیک خلق مخالف  آغاز  هرگونه گردهمایی  ویا مظاهره ء خیابانی درروز سوم عقرب 1344میباشد  ولی درصورتیکه  حلقه ها ی  بسته  به دربار و جناحهای کندرو و سکون پرست   دولت  تظاهراتی راسازماندهی کنند  اعضای ج.د.خ. باید  دران اشتراک فعال  وافشاگرانه کند  و به نسل جوان هوشدار وآگاهی بخشند  تا شکار  دشمنان آشکار وپنهان خلق افغانستان نشوند . . وو"

درزمینه ء ارتباط وپیوند سازمانی  دلیجان یا د لآ غای شهید سوم عقرب باید گفت که دل آغا  خلاف نوشته ء آقای مبارز   ،نه پرچمی بود  ونه به کدام سازمان دیگری  پیوند سیاسی وسازمانی داشته است  آقای مبارز  خود آگاهی دارند که به هنگام  مظاهره ء سوم عقرب  1344  نه جریدهء خلق ونه جریده پرچم  هیچیکی ازین اورگانها ی  جمعیت دموکراتیک خلق  هنوز طبع ونشر نشده بود ومظاهره سوم  عقرب بدون ترس از اشتباه از سوی سازمان واحد جمعیت دموکراتیک خلق  رهبری میشد  گذشته ازین  تا  14ثور  1346  درجمعیت دموکراتیک حلق  انشعابی روی نداده بود  بنابرین دلایل  تاریخی انتساب دل آغای شهید  به سازما ن پرچم  کاملا ذهنیگرانه ودوراز حقیقت است .

موجز اینکه  جمعیت دموکراتیک خلق از آغاز تا انجام  تظاهر  سوم عقرب1344  بادرک پیچیده گی وضع سیاسی کشور ازهر گونه  ماجراجویی  وبرخورد قهرآمیز باقوای مسلح  آگاها نه  جلوگیری به عمل  آورد   در روشنی  گزارش رهبری و  فعالان سیاسی  روز سوم  عقرب  جمعیت د .خ  این حقیقت  آشکار بود  که : تظاهر سوم عقرب 1344 خورشیدی  ازسوی حلقه ء دکتر یوسف  وبه ابتکار  حمیدالله  آدینه  رییس دانشکدهء حقوق آغاز شده بود نه به ابتکار فعالان جمعیت .د.خ.  زیرا جمعیت نوبنیاد  .د.خ. دران  هنگام  به طور قطع ، توانایی  رویارویی سیاسی  ومقابلهء نظامی با دولت وقوای مسلح را نداشته  .و با تطبیق ارزشهای دموکراتیک قانون اساسی  وموازین  دموکراسی نیز  اصولا  مخالف نه بوده است

به استناد این حقایق تاریخی  به روشنی میتوان  نوشت که  روایات  ونوشته های  سید قاسم رشتیا  ،  محمد صدیق  فرهنگ   آقای  عبدالحمید مبارز برهان الدین کشککی  و.ا.هارون   همه وهمه   جوانب مختلف  رویداد  سوم عقرب 1344 خورشیدی را  به درستی   در بر نه میگیرد  ودر فضای مسلط جنگ سرد  وگرایشهای  متفاوت و آگنده  از غرض ومرض سیاسی  نگارش یافته است

زنده گینامه دل آغا

 با بیان این  حقایق  تاریخی   وشناخت  نزدیکی  که از دل آغای شهید  داشته ام   اینک به ایجاز کامل  میتوانم  بنویسم که :   نام  اصلی  دل آغا   یا " دلیجان   محمد حسن  و  زاد گاه او پنجشیر و جوان آزاده  بیدار دل وبلند قامت  بود   پیشه ء خیاطی داشت   با فرید شایان  نطاق رادیو افغانستان غالبا گشت وگذار میکرد  . دردوران  حکومت انتقا لی   شعب هنری  ادبی  پرورشی اداره  اعلانات  مجله ء پشتون ژغ  وتدقیق نشرات  رادیو  افغانستان ازسوی سلیمان لایق  بارق شفیعی سید عبدالحکیم  شرعی  واینجانب اداره میشد  حسن خیاط  نیز  گهگاه با   فرید  شایان ، به رادیو افغانستان آمد وشد  داشت  فرید شایان  درجنبش محصلان  دانشگاه کابل اشتراک فعال میکرد  خوش میدرخشید  فرید شایان  فرزند  زنده یاد  نعیم شایا ن  یکی  از همرزمان دکتر عبد لرحمان  محمودی   فقید بود  . او  پس از آزادی از زندان دربخش نشرات خارجی " رادیو افغانستان  "  کار میکرد  درباره ء  جنبش دموکراتیک دوره  ء هفتم شورا ی ملی  ،جنبش محصلان دانشگاه کابل  ونقش  دکتر محمودی میرغلام محمد غبار رهبران فقید  خلق   و وطن  ویش زلمیان  وزنده گی دوران زندان  ونقش شخصیت هریکی ازین  مبارزه  با شور واحساس وطنپرستانه  قصه وداوری  میکرد شایسته یاد آوریست  که پس ازتأسیس  کنگره ء اول  جمعیت دموکراتیک خلق  در اول جنوری 1965 برابر به  11جدی 1343 زنده یاد  نعیم شایان  پنج  کلکسیون  فارسی سالهای 1960 -1965  مسایل  بین المللی   احزاب کارگری  جهان  را  بوسیله  ء من  به کمیته ء مرکزی ج.د.خ  اهدا کرد  این مجله به حروف بسیار ریز در چکوسلواکیا  طبع ونشر میشد   وبا   ا ین  خدمت فرهنگی در ارتقای سطح تیوریک  رهبران وفعالان جوان  جمعیت  .د.خ . نقش بیداری بخش ایفا  کرد  و تاپایا ن حاکمیت دموکراتیک خلق  رهبرا ن حزبی ودولتی به ایشان  احترام  ویژه قایل بوده ا ند  یاد این مبارزه ضد استبداد سلطنتی افغانستان به خیرباد ازین  قصه های  تلخ وشیرین که بگذریم     جان سخن این بوده است  که  زنده نام  حسن خیاط  در  تظاهر  سوم عقرب 1344  خورشیدی از سوی  فرید شایان فرزند  زنده یاد   نعیم شابان به این تظاهر تاریخی تا قربانی  جان شیرین کشانیده شد وبه جاود انه گی  پیوست .

شا د  با د روان   شهیدان  سوم   عقرب   344 1   خورشیدی و  همه شهیدان راه آزادی ودموکراسی ترقی  صلح  ودوستی وبرابری حقوقی مردم  افغانستان   پیروز باد  ارمانهای  نا  تمام  ،زنده نام   وکیل سید   مصطفی  کاظمی  منشی جبهه ء متحد  ملی  و دیگر شهیدان  وقربانیان  تراژیدی  ولایت بغلان   و مرگ  بر آدمکشان  افغانستان   منطقه  و جهان ما

 پیام کو دکان

  و در فرجام  " پیام منظوم   دردناک والهام بخش  کودک به خون  خفته  تراژیدی  بغلان  را  به کودکان ودانش آموزان ارجمند  به  معلمان گرامی و  کارمندان  بلند پایه  وزارت آموزش وپرورش  به   رزمنده گان  جبهه  فرهنگ و به  خانواده  های مصیبت  رسیده ء بغلان وگوشه گوشه میهن ، باهمه درد دریغ  ،همدردی اندوه  و حرمت بیکران  تقدیم میکنم

                                          باعرض حرمت

 

ـــــــــــالاب  خــــــــــون

اگـــر تـــالاب  خـــــون  کود کانـــم         و یا  خوناب چشـــم   ما درانــم

اگـــر پر پر شـــدم در غنچه گیـــــها         و یـــا  داغ   دل   نسل جوانــم

اگــــر  مــن  خنجر خونیـــن خـــاور        و یا  تـــاج  سر افغانستانـــــــم

 بــــه  قلــــب  آسیــــای  بی ثباتـــــم         اگر فــرزند زخمی ی زمانـــم

ولـــی پرورده ء خــــاک خراســــان         فر وغ هستــی  ی  آزاده گانـم 

ا زیــــن رو میهنـــــم را  میپرستـــم         ومی بخشم برایش  جسم وجانم

 ولــــی  ای کودک فـــردای میــــهن        وای چشــم وچــراغ   مردمانـم

            مشو غافـــل  ز دام  ودانهء مـــرگ         واز ســـالار  خشخاش  جهانـم         

  شکن  این   طالب    قــوم و  قبیــله        بپا کــن  دولت  زحمتکشانــــم 

  که  من چون  لاله های بلخ و بغلان        کنم  گلگون ، زمین  و آسمانـم 

   و یا  در " خانهء خورشید "  گیتی         بیابــم  زنـــده گیی جــــاودانـم 

 "  صخرهء سبز "

اکادمیسین دستگیر پنجشیری

ایالت واشنگتن  - امریکا

16 عقرب  1386  خورشیدی

 

---

بالا
 
بازگشت