محمد اسحاق فياض
Mif_1967@yahoo.com
گروگانگيري،اهرم فشارونمايش قدرت تروريستي
يكي از مهمترين جنگ هاي رواني پديده گروگان گيري است. اين پديده يكي از مهمترين راهكار جنگ رواني و ابراز وجود و قدرت نمايي براي گروههايي تروريستي در گذشته و حال مطرح بوده است و به عنوان يك نيروي افراطي و شورشي در برابر حكومت و دولت هاي سياسي و قانوني، قد علم كرده است. گروهها شورشي از آنجايي كه توان قدرت نمايي علني و رودر رو را با نيروهاي دولتي و سازمان يافته ندارند، به ناچار به اين عمل دست مي زنند.
گروگان گيري در گذشته و حال يك عمل مذموم وناجوان مردانه به شمار آمده است و در برابر وجدان انسانها محكوم است. از نظر حقوقي اين عمل جرم نابخشودني به حساب مي آيدكه تجاوز آشكار به حقوق ديگران را انجام داده اند، انسانهاي بي گناهي را به بند كشيده اند كه هيچ جرمي را مرتكب نشده اند، فقط قرباني خواسته ها، شهرت طلبي ها و جنگ رواني گروههاي فشار شورشي غير قانوني شده اند. در فرهنگ سياسي اين پديده مساوي با عمل تروريستي است. يكي از مهمترين راههاي اعمال فشارگروههاي ترويستي در گذشته و حال گروگان گيري و كشتن گروگانها بوده است، ترور و گروگان گيري از برنامه هاي اصلي اين گروهها به شمار مي روند، براي چنين اعمالي ماهها برنامه ريزي مي كنند تا به خواسته هاي شان از اين طريق برسند. طالبان و القاعده نيز از جمله گروههاي افراطي و تروريستي است كه گروگان گيري را پيشه اصلي خود ساخته اند و براي اعمال فشار به دولت مركزي افغانستان طرح هاي گسترده گروگان گيري را در افغانستان روي دست دارند و با توجه به ضعف دولت افغانستان و ناتواني نيروهاي ناتو در مقابله با نيروهاي طالبان، اين گروه طي سال جاري به گروگان گيري هاي متعددي در افغانستان دست زده اند. يكي از سياست هاي جديد طالبان در سال جاري، به گروگان گرفتن تعداد زيادي از اتباع خارجي در افغانستان توسط اين گروه مي باشد. هر چند كه طالبان در سالهاي گذشته نيز تعداد زيادي ازافراد خارجي را كه در داخل كشورما مشغول امداد رساني و فعاليت هاي باز سازي بودند، به اسارت گرفتند و به قتل رساندند، اما سياست جديدي كه طالبان دراين سال در پيش گرفته مبادله گروگانها با زندانيان طالبان است. طالبان در سالهاي گذشته پس از گروگان گيري از كشورهاي متبوع شان مي خواستند كه از افغانستان خارج شوند وبدنبال آن فورا اين افراد را به قتل مي رساندند ودرازاي رهايي آنان چيزي قابل معامله اي را پيشنهاد نمي كردند. امابه اسارت گرفته شدن خبرنگار ايتاليايي در اوايل بهار و مبادله او با 5 تن ازافراد بلند پايه اين گروه، موفقيت بزرگي را براي طالبان به ارمغان آورد و آنان در يافتند كه از طريق گروگان گيري مي توانند بسياري از اعضا و شبه نظاميان خود را از زندان رها سازند، براين اساس بر شدت گروگان گيري شان در افغانستان افزودند.
درطول پنج ماه گذشته بيش از ده مورد گروگان گيري افراد داخلي و خارجي توسط گروه طالبان صورت گرفته است كه يكي از تژايك ترين اين گروگان گيري ها قتل اجمل نقشبندي بود، درعين حالي كه با گروه طالبان بر سر آزادي زندانيان اين گروه معامله صورت گرفت اماگروه طالبان فقط خبرنگار ايتاليايي را آزاد كرد و مترجم آن آقاي نقشبندي را به قتل رسانيدند.هرچند كه طالبان گروگان گيري هاي خونيني را انجام داده اند، اما آنچه امروزها رسانه هاي خبري جهان را به خود مصروف داشته است گروگان گرفته شدن دو انجنير آلماني و 23 شهروند كورياي جنوبي است. در هفته گذشته دو انجنير آلماني در شرق افغانستان به اسارت گروه طالبان درآمد. اين گروه از دولت آلمان خواست تا نيروهايش را از افغانستان بيرون كنند و در غير اين صورت گروگانها را خواهند كشت، پس از پايان ضرب الاجل طالبان يكي از گروگانها را به قتل رساند. قتل اين گروگان سبب شد كه دولت آلمان به ناچار راه مذاكره را باطالبان به پيش گيرد. به همين منظور در وزارت خارجه آلمان ستاد بحران تشكيل گرديده است و مذاكرات براي آزادي يكي ديگر از گروگانهاي آلماني جريان دارد. فرانک والترشتاين مايروزيرخارجه آلمان گفته است که ستاد مبارزه با بحران گروگان گيري دروزارت خارجه ، پس ازمرگ يک انجنيرساختماني به گروگان گرفته شده اين كشوردرافغانستان ؛ اکنون نيروي خود را براي آزاد ساختن گروگان دوم متمرکزساخته است.
يكي ديگر از جنجنال برانگيز ترين گروگانگيري هفته گذشته به سارت گرفتن 23 تن از اتباع كورياي جنوبي است. اين افراد كه از قندهار عازم كابل بودند در ولايت غزني در منطقه قره باغ به اسارت گروه طالبان درآمدند، طالبان پس از گروگانگيري بلافاصله ضرب الاجل تعيين كردند و خواستار مبادله زندانيان طالبان با گروگانهاي كوريايي شدند. داستان زماني به يك تراژدي تبديل گرديد كه ضرب الاجل طالبان به پايان رسيد و دولت افغانستان مثل گذشته هيچ كاري براي آزادي اين افراد انجام داده نتوانستند و طالبان بلافاصله يكي از گروگانهاي كوريايي را كشتند. قاری یوسف سخنگوی طالبان گفت: از آنجایی که دولت کابل، به خواسته های ما توجهی نکرده و زندانیان ما را آزاد نکرده است، طالبان یک گروگان مرد را به ضرب گلوله کشتند.
به هرحال اين رفتار سياست اصلي طالبان به شمار مي رود و اين سياست را در آينده نيز ادامه خواهد داد، چنانچه كه گروه طالبان بار ها اعلام كرده است اين بار نيزتاكيد كرده است كه گروگانيگيري را ادامه خواهند داد. منصور دادالله، از اعضای بلند پايه طالبان، در مصاحبه ای با کانال 4 تلویزیون بریتانیا بر ادامه آدم ربایی خارجیان در افغانستان تاكيد كرده است. اوگفته است که گروگانگیری روشی مفید است و به نفرات خود دستور داده است تا شهروندان خارجی را در هر کجا که می یابند به گروگان بگیرند.
اكنون با توجه به تشديدگروگانگيري ها در افغانستان، دولت افغانستان و قواي ناتو در برابر اين فشارهاي فزاينده چه اقدام موثري مي تواند انجام دهد؟ واقعيت اين است كه دولت افغانستان در گير يك بحران متضاد و خطر ناكي شده است زيرا از يك سو با بحران اسارت افراد خارجي دچار است كه به افغانستان كمك هاي فراوان انجام داده اند واين افراد براي انجام خدمت به كشور ما آمده اند و اكنون جان اين افراد از سوي گروه طالبان به خطر افتاده است و از سوي ديگر اگر با طالبان تن به معامله بدهند اين سيره سيئه ممكن است جان بسياري از افراد داخلي و خارجي ديگر را به خطر اندازد. طالبان با اعمال فشار از اين طريق جري تر مي گردند و از اين شيوه تروريستي و ناجوان مردانه قدرت نمايي بيشتري مي كنند و خواسته هاي خود را به پيش مي برند.
در واقع اكنون دو نظر متفاوت از سوي برخي كارشناسان و دست اندر كاران سياسي و دولتي به دولت افغانستان توصيه مي گردد، يكي اين كه راهي جزمعامله با طالبان براي رهايي گروگانهاي كوريايي وجود ندارد وبا اين باركجي كه منزل آغاز كرده است چاره اي جزتن دادن نيست، زيرا اگر تن به معامله ندهند طالبان به راحتي آنان را خواهند كشت و چنين عملي وجدان مردم افغانستان را جريحه دار خواهد كرد، زيرا دوست ندارند مهماناني را كه به افغانستان آمده اند به چنين سرنوشت غمباري دچار گردند، هرچند كه اين معامله به موقعيت دولت افغانستان به شدت صدمه مي زند اما چاره اي جز معامله با طالبان را ندارد، دولت كورياي جنوبي نيز بر اين نظر پافشاري مي كنند تا راهي براي رهايي گروگانهاي خود پيدا كنند. اما نظر دوم رهايي گروگانها از طريق زور و عمليات نظامي است و معامله با طالبان را رد مي كند يكي از اين افراد جنرال دان مک نيل فرمانده نيروهاي بين المللي کمک به حفظ امنيت درافغانستان ( آيساف) است. او مخالف خود را با مذاکره با گروگانگيران خارجيان به شمول انجنيربه گروگان گرفته شده آلماني ابرازنموده و گفته است: شورشيان آدم ربايي را به مثابه تخنيکي جهت اِعمال نفوذ سياسي برکشورهايي که قربانيان ازآنجا مي آيند استفاده مي کنند. هم چنين برخي ديگر از افراد نظامي و كار شناسان سياسي بدين باورند كه با طالبان بايد از در روز وارد شد، تا ديگر از اهرم فشارگروگانگيري در افغانستان استفاده نتوانند.
به هر حال در چنين شرايطي آنچه محتمل به نظر مي رسد اين است كه دولت افغانستان چاره اي جز معامله با طالبان را ندارند، اما آن چه مهم است اين است كه دولت افغانستان و نيروهاي ناتو بايد طرحي را بريزند كه ديگر طالبان قادر به گروگان گيري نباشند و اين بهترين راه حل برون رفت از اين تراژدي شوم است.
بالا
بازگشت