محمد اسحاق فياض
تارهاي جولايي تروريسم در حال تنيدن است
خشونت و افراطيت مذهبي، پديده جديدي در دنياي معاصر نيست، بلكه در همه مذاهب و دوره هاي مختلف وجود داشته است. درميان مسلمانا ن نيزتفسير افراط گرايانه از اسلام از ديرباز وجود داشته است. يكي ازكساني كه اسلام را تفسير افراط گرايانه كرد ابن تيميه و بدنبال آن محمد ابن عبدالوهاب بودند، جريانهاي افراطي القاعده، طالبان و… آبشخور اصلي تفكرات شان را از اين دو شخصيت به ميراث برده اند.
امروزگروه « القاعده» به جريان تروريسم بين الملليمبدل شده كه گروه هاي افراطي محلي را با نام و عنوانهاي مختلف حمايت و تقويت مي كند و آشوب، نا امني، ترور و وحشت را در سراسر جهان گسترش مي دهند. در سه دهه گذشته افغانستان به عنوان مركز فعاليت و تربيت اين گروه به شمار مي رفت، هرچند كه گروه القاعده در دوران جهاد درپاكستان توسط عبدالله عزام فلسطيني تشكيل گرديد، اما افغانستان به عنوان مركزآموزشي وفعاليت هاي نظامي اين گروه به شمار ميرفت. در دوران حاكميت طالبان افغانستان به بزرگ ترين مركز فعاليت اين گروه تبديل گرديد و حملات 11 سپتامبر نيويورك نيز در همين منطقه طراحي و رهبري گرديد، اما با حمله نيروهاي امريكا در سال 2002 اين نيروها از افغانستان به پاكستان متواري شدند.با شكست سنگيني كه آنان درافغانستان متحمل شدند، فعاليت هاي تروريستي در سطح جهان به طور كلي كاهش پيدا كرد و برخي از صاحب نظران به اين باور بودند كه تروريسم افراطي مذهبي شايد ديگر قدراست نتواند. اما كمتر از سه سال گروه القاعده بار ديگر قدراست كرد و اين بار مركز جديد ي ديگري براي فعاليت هاي تروريستي بدست آوردند.آمريكا در سال 2003 به عراق حمله كرد، تصرف اين كشور توسط نيروهاي ائتلاف بين المللي زمينه فعاليت هاي تروريستي را در اين كشور افزايش داد، تروريست هاي عرب از كشورهاي مختلف عربي به سوي عراق سرازير شدند و با نيروهاي باقي مانده حزب بعث عراق به ايجاد نفاق و تنش هاي مذهبي دراين كشور دامن زدند و نيروهاي خارجي را هدف قرار دادند.
دو سال مي شود كه گروه القاعده دو مركزيت مهم دارند. يكي در ايالت هاي سرحد پاكستان و ديگري در عراق قرار دارد كه ولايت الانبا و شهر فلوجه از مهترين پايگاههاي اين گروه به شمار مي رود.
بر اساس آمارها و ارقامي كه از فعاليت گروه القاعده بدست مي آيد اين گروه در سال 2006 بيشترين فعاليت تروريستي را نسبت به سه سال اخير در عراق، افغانستان و ساير نقاط جهان داشته است. القاعده در حقيقت سال نو ميلادي 2006 را باتراژدي غمباردرسامرا عراق آغاز كرد و در 22 فبروري حرم امام هادي(ع) و امام عسكري(ع) را توسط يك انفجارعظيم به ويرانه تبديل نمود. اين انفجار دهها كشته داشت وهتك حرمت بزرگي براي شيعيان به حساب مي آمد و براختلافات گسترده بين شيعه و سني درعراق دامن زد. هفت تن ازاعضاي القاعده در اين طرح تروريستي شركت داشتند و هيثم البدری عضوعراقی القاعده رهبري اين طرح را به عهده داشت. سال گذشته خونين سال براي عراق و افغانستان بود، در عراق دهها هزار نفر در حملات كورتروريستي جان باختند و دهها تن از سربازان آمريكايي و انگليسي به كام مرگ رفتند.
در پاكستان و افغانستان سال 2006 نقطه اوج فعاليت هاي تروريستي القاعده پس از شكست 2002 دراين منطقه بود. اين گروه با آموزش و تقويت مالي و تسليحاتي گروه طالبان آشوب هاي گسترده اي را در جنوب افغانستان به راه انداخت، چندين ولسوالي ولايت هاي جنوبي افغانستان بين طالبان و نيروهاي دولتي دست به دست گرديد و افغانستان شديدترين عمليات هاي انتحاري را در تاريخ خود در همين سال تجربه كرد و صدها انسان بي گناه و افراد عادي دراين عملياتهاي انتحاري به كام مرگ فرستاده شدند.
اكنون وضعيت مبارزه با تروريسم درافغانستان و عراق شكل معكوس به خود گرفته است واز سوي گروهها و احزاب سياسي فشارهاي فزاينده اي برنيروهاي آمريكايي و انگليسي وارد مي گردد تا از عراق و حتي از افغانستان خارج شوند. حملات كور نيروهاي ائتلاف در مبارزه با گروههاي تروريستي كه منجر به كشته شدن افراد غير نظامي مي گردند. براين مخالفت ها دامن مي زند و زمينه خوبي را فراهم مي آورد تا گروههاي تروريستي در ميان قبايل مختلف در جنوب افغانستان، شمال پاكستان وشمال، غرب و مركزعراق، به تبليغات گسترده عليه اين نيروها دست بزنند و از پايگاههاي مردمي در ميان قبايل برخور دار گردند.
به اعتراف مهمترين منابع اطلاعاتي كه درآمريكا، اروپا و منطقه وجود دارد، ائتلاف بين الملل در عراق، پاكستان، افغانستان و ديگر نقاط جهان نتوانسته اند، فعاليت هاي تروريستي القاعده را محدود سازد.منابع اطلاعاتي امريكا و اروپا در سالهاي 2004 و 2005 بدين باوربودند كه منبع درآمد مالي القاعده محدود شده است و بسياري از حسابهاي جاري اين گروه مسدود ومنابع مالي اين گروه قطع شده است. اما ظهور مجدد القاعده در سال 2006 نشان داد كه اين گروه هنوز هم از توان مالي گسترده اي برخور دارند.
در سال 2007 نه تنها فعاليت اين گروه محدود گرديده، بلكه چند ماهي كه از اين سال مي گذرد، نشان داده است كه فعاليت هاي اين گروه تروريستي از افغانستان وعراق فراتر رفته و شبكه هاي متعددي را در ديگر كشورهاي جهان داير نموده است. رئيس جديد سازمان استخبارات آمريكا(سيا) در اوايل سال جديد ميلادي در 12 فبروري 2007 گزارشي از اين فعاليت ها ارايه داد. او گفت، گروه القاعده در حال سازماندهي مجدد در سال 2007 است و در حال جمع آوري نيروهاي گسترده در پاكستان مي باشد.
آقای نگروپونته رئيس جديد (سيا) آمريکا گفته است که سران شبکه القاعده داراي پايگاه امن در پاکستان هستند واز آنجا تشکيلات خود را در سراسر خاورميانه، شمال آفريقا و اروپا گسترش می دهد. شبکه القاعده از درون خاک پاکستان از امکانات اجرايی و روابطی گسترده بر خوردار است و فعاليت خودرا همچنان گسترش مي دهد و شبکه فعالی است که همچنان بزرگترين خطر برای منافع آمريکا محسوب می شود. به گفته وي، عمليات انفجاری همچنان اولين حربه شبکه القاعده است، اما اين سازمان تروريستی در عين حال تلاش می کند به اسلحه هسته ای، كيميايی و بيولوجيک نيز دست يابد.
هم چنين مايکل مپلس رئيس بنگاه اطلاعاتی وزارت دفاع آمريکا گفته است که نواحی هم مرز با افغانستان در خاک پاکستان، مهم ترين پايگاه نيروهای شبکه القاعده به شمار می رود و اسامه بن لادن و دستياراو ايمن الظواهری در همين مناطق کوهستانی مخفی شده اند.
هر چند كه عراق امروزها خونين ترين بحران حملات تروريستي و انتحاري را پشت سرمي گذراند اما مركزيت اصلي گروه القاعده در وزيرستان پاكستان قرار دارد كه با خودمختاري كه دولت پاكستان به اين منطقه اعطاكرده به منطقه امن براي تروريست ها مبدل شده است. رسانه هاي مختلف جهان اكنون با استناد كامل اعادارند كه شبكه القاعده از وزيرستان تا سراسر خاورميانه، اروپا، آمريكا و آفريقا گسترده شده است. طبق اظهارات فاروق عمري كه رابط بين طالبان و القاعده است، گروه القاعده مشغول آموزش يك گروه 12 نفري است كه به برادران انگليس شهرت يافته، قرار است اين گروه يك پروژه ده ساله را براي اروپا دنبال نمايند و درآن هزاران نفر عضويت پيدا كنند.
اكنون فعاليت هاي القاعده در پاكستان به اندازه اي گسترش يافته كه عملا كنترول اين گروه از ختيار دولت پاكستان خارج شده است. احمد صيقل تحليل گر روزنامه هرالد تريبيون به اين باور است كه حتی اگر جنرال پرويز مشرف رييس جمهور پاکستان، شخصا به سياست عدم دخالت در افغانستان متعهد باشد، نمی تواند ادعا کند که سرويس استخبارات اين کشور و همچنين نيروهای بنيادگرای اسلامی، چنين تعهدی را رعايت می کنند. افراسياب ختك يكي از روشنفكران پاكستاني مي گويد: مشکل حکومت پاکستان این است که حکومت واحد و یکدست وجود ندارد. برخی عناصر و محافلی در داخل دستگاه حکومت هستند که خودشان تصمیم می گیرند؛ آنچه رییس جمهور مشرف می گوید قبول نمی کنند و سیاست هايی را پیاده می کنند که به نظر خودشان درست است اما در واقع مخالف سیاست آشکار پاکستان و ثبات منطقه است. حکومت پاکستان نتوانسته جلو این عناصر و محافل را بگیرد و آنها را وادار نماید تا از ادامه جنگ علیه افغانستان دست بردارند.
با آنكه آقاي بوش تاكيد داشت كه افزايش بيست هزار نيروي تازه نفس مي تواند طرح امنيتي جديدي را در اطراف بغداد و ولايت الانبا پياده كند كه از شدت حملات انتحاري بكاهد اما انتحارها و حملات خونين دوسه ماه گذشته نشان داده است كه طرح امنيتي بوش عملا نا كام مانده است.
با آنكه كنفرانس بين المللي شرم الشيخ سي ميليارد دالر بدهي عراق را بخشيده است و براي استقرار امنيت بيشتر در اين كشور تاكيد شده است اما حملات خونين درعراق همچنان ادامه دارد و درفصل تابستان درعراق و افغانستان ممكن است اين حملات چند برابر ديگر نيزافزايش پيدا كند.اكنون گروههاي تروريستي به اندازه ي سازمان يافته شده است كه مي تواند حملات متعددي را در نقاط مختلف جهان سازماندهي كند و درست درموقعيت شبيه قبل از حملات 11 سپتامبر قرار دارد. توجه بيش ازحد به عراق و افغانستان سبب گرديد تا فعاليت القاعده در ديگر نقاط جهان مخفي باقي بماند، بروزاختلافات سناي آمريكا و بوش موقعيت القاعده را بهتر كرد. حال با توجه به اين وضعيت اگر دموكراتها در آمريكا پيروز شود، اين امكان وجود دارد كه نيروهاي آمريكايي از عراق و حتي افغانستان خارج گردد، در اين صورت وضعيت مبارزه با تروريسم چه خواهد شد؟ معلوم نيست. آنچه گفته آمديم به اين نتيجه مي رسيم كه جريان تروريزم در جهان جان تازه به خود گرفته است و دستگيري و يا كشته شدن تعدادي زيادي ازافراد القاعده درعربستان، اردن، اسپانيا، پاكستان، افغانستان، سومالي، نجريه و... نشان مي دهد كه تارهاي عنكبوتي اين گروه بار ديگر به تنيدن آغاز كرده است و جريان مبارزه با تروريزم بايد طرح جديدي براي مقابله با اين پديده، در اندازند.
Mif_1967@yahoo.com
بالا
بازگشت