قواي ائتلاف روي همه متجاوزين را سفيد کرد
)شمشاد اسکاري)
کشتار غیر نظامیان توسط نیروهای آمریکایی و ناتو ، زخمی عمیق بر پیکر جامعه افغانستان است .
در ماههای گذشته عملیات نیروی هوایی آمریکایی در مناطق مختلف افغانستان بیشترین صدمات را به غیرنظامیان واردکرده است.به دنبال افزایش تلفات غیرنظامیان در بمباران های نظامیان آمریکایی و ناتو، مردم شهرهای مختلف افغانستان با برگزاری راهپیماییهای گسترده به تداوم کشتار مردم عادی به شدت اعتراض کرده اند . در همین راستا سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو ) قرار است موضوع کشتار غیر نظامیان به دست آمریکایی ها را بررسی کند.
ناتو بررسی دلایل قتل غیر نظامیان در شیندند هرات را در دستور کار قرار می دهد .
ناتو پیش از این اعلام کرده بود که در جریان سرکوب گسترده طالبان در مناطق زیر کوه و بخت آباد شیندند يکصدوسي وشش نظاميان طالبان کشته شده اند . اما تحقیقات دولت نشان می دهد که در بمباران جنگنده های آمریکایی در شیندند یکصد نفر از افراد غیر نظامی نیز کشته و زخمی شده اند .
در همین زمینه ، رئیس جمهورگفت ، مردم و دولت تحمل کشتار غیر نظامیان را ندارند . حامد کرزی تاکید کرد که تحمل بيش ازپنج سال حضور نظامی کشور های خارجی به به بهانه مبارزه با تروریسم بسیار سخت و دشوار بوده است .
در طول یکسال گذشته بمباران های بی هدف آمریکا و ناتو درمناطق مختلف افغانستان قبل از آن که باعث تلفات نیروهای طالبان شود ، موجب کشتار گسترده غیر نظامیان شده است .
به اعتقاد کارشناسان ، اصرار کشورهای غربی از جمله آمریکا بر تاکتیک بمباران ، ناشی ازافزایش تلفات نیروهای خارجی در عملیات زمینی است .
موقعیت کوهستانی افغانستان سبب شده است کارآیی نیروهای آمریکایی در عملیات زمینی به شدت کاهش یابد . لذا آمریکا و ناتو با تاکید بر عملیات هوایی برای مبارزه با طالبان ، زندگی غیر نظامیان افغانستان را به شدت تهدید می کنند . در چنین شرایطی در کنار گسترش تحرکات طالبان و حضور ائتلاف ، کشتار بی رحمانه مردم در بمباران های آمریکا، مشکلات عدیده روحی نیز برای جامعه ایجاد کرده است .
ناتو برای کاهش اعتراضات مردم و دولت ، وعده بررسی کشتار غیر نظامیان را داده است ، اما به نظر می رسد که نتایج این بررسی در کاهش آلام جامعه افغانستان موثرنخواهد بود ، زیرا در بررسی های گذشته نیز هرگز عاملان کشتار غیر نظامیان مورد مواخذه قرار نگرفته اند .
روزنامه آمریکائی واشنگتن پست درگزارشی که براساس شهادت دهها نفر از مردم افغانستان تهیه شده است، نوشت ، نیروهای آمریکائی در افغانستان ، غیرنظامیان را نیز هدف تیراندازیهای خود قرار می دهند.
برپایه این گزارش که به وسیله کمیسیون حقوق بشر تهیه شده است ،واحد عملیات ویژه نیروهای دریائی آمریکا بطرف عابران وافراد غیرنظامی که هیچ نوع رفتار تحریک کننده و یا تهدید کننده ای نشان نداده بودند، تیراندازی کردند که در جریان آن یک دختر جهار ساله ، یک پسر یک ساله و حداقل دو زن جان خود را از دست دادند. دراین باره که نظامیان آمریکائی بطور مرتب به سوی غیرنظامیان تیراندازی می کنند جای بحث وجود ندارد. این گونه عملیات آنقدر تکرار شده است که حتی حامد کرزی ضمن انتقاد از عملکرد نظامیان آمریکائی گفته است که آمریکائی ها بجای طالبان مردم عادی را می کشند .
مراسم عروسی ، ساکنان روستاها و شهروندان غیرنظامی حتی در کابل مورد حمله نظامیان آمریکائی قرارگرفته اند و هربار که سربازان آمریکائی اقدام به کشتار مردم غیرنظامی کرده اند و معلوم شده است که افراد بی گناه هدف قرارگرفته اند، نظامیان آمریکائی مدعی شده اند که اطلاعات نادرستی از حضور افراد مسلح طالبان دریافت کرده اند. فاجعه بارتر این که این گونه جنایات به افراد معمولی نظامی آمریکائی نسبت داده شده و تلاش شده است دستور فرماندهان نظامی کم اهمیت جلوه داده شود.
این درحالی است که استراتژی وزارت دفاع آمریکا در اولویت قرارگرفتن جان سربازان خودی است و دراین راستا آنها مجازند بهرگونه که صلاح می دانند عمل نمایند. بنابراین بحث اشتباه یاعمل خودسرانه یک نظامی آمریکائی مطرح نیست ، بلکه خط مشی نظامی آمریکا در افغانستان و عراق مطرح است که محور اساسی آن اعمال خشونت به قصد مرعوب کردن مردم است . این موضوعی است که در داخل آمریکا نیز انتقاداتی را برانگیخته است . چنانکه گزارش واشنگتن پست اشاره می کند که آدام اسمیت رئیس تیم مجلس نمایندگان امریکا که نیروهای عملیات ویژه را نظارت می کند، درباره گزارش تیراندازی نظامیان آمریکائی به غیرنظامیان در افغانستان گفته است ، این گزارش ها شامل چیزی بیش از مدارک کافی درباره اشتباهات نیروهای دریائی هستند و اطلاعات بسیار آزاردهنده ای دراین گزارش ها وجود دارد که باید درباره آنها تحقیقاتی شود. بااین حال و به رغم انتشار گزارش های افشاگرانه از کشتار مردم غیرنظامی در افغانستان ، فرماندهان نظامی آمریکا توجهی به این گونه گزارش ها ندارند و در جریان عملیات جستجو اساسی ترین حقوق مردم افغانستان را نادیده می گیرند و کوچکترین اعتراضی را با گلوله پاسخ می دهند.
کارشناسان مسائل افغانستان براین باورند که یکی از دلایل افزایش حمایت از طالبان کشتار غیرنظامیان و اعمال خشونت نظامیان آمریکائی علیه مردم بی گناه افغانستان است که از سر اجبار به طالبان پناه می برند.
همچنان هفته نامه نيوزويك در گزارشي از افزايش احساسات ضد آمريكايي در افغانستان به دليل كشتار صدها تن از غيرنظاميان اين كشور به دست نيروهاي آمريكايي خبر داد.
اين هفته نامه در پايگاه اينترنتي خود با اشاره به انزجار مردم افغانستان از كشتار غير نظاميان توسط نيروهاي آمريكايي به نقل از يك دهقان كه نه تن از اعضاي خانواده خود از جمله پنج كودك را از دست داده است، نوشت: ما از آمريكايي ها متنفريم. آمريكاييها هيچ فرقي با روسها ندارند.
نيوزويك افزود: به دنبال كشته شدن دو زن افغان توسط نيروهاي آمريكايي، صدها تن از مردم اين كشور در راهپيمايي‌هايي شعار "مرگ بر بوش" و "مرگ بر آمريكا" سردادند و آدمك رئيس جمهوري آمريكا را به آتش كشيدند. يکي ازوکيلان پارلمان ازولايت كاپيسا گفت:
طالبان هرگز ادعاي حمايت از حقوق بشر را نداشت و اين در حاليست كه نيروهاي آمريكايي با نام حقوق بشر (به افغانستان) آمدند. يکي ازدريوران که صدمه ديده است گفت: اگر آمريكاييها به اينجا نمي‌آمدند طالبان به ما حمله نمي‌كرد. به دنبال راهيپمايي‌هاي ضد آمريكايي در شيندند و جلال آباد حامد كرزي بار ديگر اعلام كرد كه اين كشور بيش از اين نمي‌تواند كشتار اين همه افغان بيگناه را تحمل كند. بيش از ۹۰۰تن از مردم بي گناه افغانستان در سال گذشته كشته شدند كه دوصدوسي نفر از آنان در حملات نيروهاي آمريكايي و متحدين اين كشور جان خود را از دست دادند.
نيوزويك نوشت: افراد محلي در افغانستان مي‌گويند كه اغلب كشته‌شدگان را غير نظاميان تشكيل مي‌دهند و اين در حالي است كه كريس بلچر - سخنگوي نظاميان آمريكايي در افغانستان مي‌گويد كه وي چنين گزارشي را دريافت نكرده است و نيروهاي آمريكايي هر آنچه را كه بتوانند براي جلوگيري از آسيب ديدن غير نظاميان انجام مي‌دهند.
بر اثر حملات نيروهاي امريکايي در ولسوالي غني خيل ولايت ننگرهار شش تن کشته شدند. درعملياتي که در مربوطات ولسوالي غني خيل ولايت ننگرهار از سوي نيروهاي امريکايي صورت گرفته ، حداقل شش تن از جمله دو زن کشته و بر اساس گفته شاهدان هشت نفر ديگر در بازداشت نيروهاي امريکايي قراردارند.
در اعلاميه مطبوعاتي که نيروهاي آمريکايي منتشر کردند آمده است: نيروهاي امريکايي پس از آن اقدام به عمليات مسلحانه در اين منطقه کردند که بنابراطلاعات دقيق در اين ناحيه يک مخفيگاه تروريستهاي حرفه اي کشف شده است. به گفته منابع اطلاعاتي و امنيتي آمريکايي دراين درگيريها چهار تن از تروريستها به قتل رسيده و مقادير زيادي سلاح و مهمات کشف شده است .
نيروهاي آمريکايي به کشته شدن دو زن هم در اين درگيريها اعتراف کرده اند. مردم جلال آباد در اعتراض به اين عمل آمريکائيها به تظاهرات خياباني دست زدند و ضمن سردادن شعارهايي خواستار آزادي افراد توقيف شده توسط نيروهاي آمريکايي شدند. گفته مي شود تلاش مسوولين امنيتي ننگرهار هم جهت متفرق کردن مردم نتيجه اي نداشته و اين تظاهرات چندين روزدوام داشت.
گفته مي شود اين عمليات در منطقه اي صورت گرفته است که چندي قبل يک تن از غيرنظاميان در اثر فيرنيروهاي آمريکايي کشته و پنج تن ديگر بازداشت شدند.
همچنان تعداد زيادي از ساکنان منطقه زيرکوه شنيدند در هرات با برپايي تظاهرات خشونت آميز خواستار توقف حملات هوايي و زميني نيروهاي آمريکايي مستقر در اين منطقه شدند.
تظاهرکنندگان از آغاز تظاهرات اقدام به آتش زدن ساختمانهاي ولسوالي وقومانداني ا منيه وادارات ديگردولتي و همچنان تخريب موترهاوموسسات عام المنفع کردند. تظاهرکنندگان خشمگين مي گويند تا توقف کامل حملات نيروهاي آمريکايي تظاهرات ادامه خواهد يافت. گفته مي شود تمام اقوام ساکن در شنيدند در اعتراض به عملکرد نيروهاي آمريکايي دست به تظاهرات ضد آمريکايي زده و از عملکرد ضعيف دولت نيز انتقاد کرده اند.
اما نظاميان آمريكايي در افغانستان از كشته شدن ۱۶غيرنظامي كه در شهر جلال‌آباد روي داد ، عذرخواهي كردند. اين كشتار پس از آن صورت گرفت كه كاروان نيروهاي آمريكايي با يك حمله انتحاري برخورد كرد و بعد از آن آنها از چندين نقطه مورد تيراندازي قرار گرفتند و سربازان آمريكايي نيز به تبادل آتش پرداختند.
اين تيراندازي كه منجر به كشته و زخمي شدن دهها غيرنظامي شد، واكنش‌هاي تندي را در سطح داخلي و بين‌المللي به همراه داشت. هزاران نفر در شهر جلال آباد، در اعتراض به اين حادثه دست به تظاهرات زدند و "ديده‌بان حقوق بشر" نيز با انتشار يك اعلاميه، اين حادثه را محكوم كرد.
ديده‌بان حقوق بشر در گزارش خود به نقل از شاهدان عيني گفت سربازان آمريكايي پس از حمله انتحاري تا چند كيلومتري خود به سوي غيرنظاميان تيراندازي مي‌كردند و حالا پس از گذشت حدود دو ماه از اين حادثه، نظاميان آمريكايي در يك گردهمايي در شهر جلال آباد، مركز ولايت شرقي ننگرهار از ساكنان اين ولايت عذرخواهي كرده‌اند. فرمانده نيروهاي ائتلاف در حوزه شرق ، در اين گردهمايي گفت تلاش مي‌كند تا از وقوع اين گونه حوادث در آينده جلوگيري شود. فرمانده نيروهاي ائتلاف همچنين گفت كه به آسيب ديدگان اين حادثه و همچنين افرادي كه وسايط و يا مغازه‌هايشان بر اثر تيراندازي آسيب ديده، خسارت پرداخت كرده‌اند.
گل آغا شيرزي والي ننگرهار در سخناني در اين گردهمايي از نظاميان آمريكايي خواست تا در برخورد با مردم افغانستان با احتياط بيشتري رفتار كنند.
نظاميان آمريكايي در حالي از كشتار غيرنظاميان در ننگرهار عذرخواهي مي كنند كه هم اكنون، اعتراض‌هاي ديگري نيز در نقاط مختلف افغانستان نسبت به عملكرد اين سربازان رو به افزايش است. اخيرا دانشجويان در ولايت ننگرهار، در اعتراض به ادعاهاي جديد از كشته شدن غيرنظاميان در اين ولايت از سوي نيروهاي خارجي، چهار روز تظاهرات كردند. تظاهركنندگان پرچم‌هاي آمريكا و آدمك‌هاي دست ساز جرج بوش را به آتش كشيدند و همچنين خواستار كناره گيري حامد كرزي شدند .
علاوه براينها، اعتراض‌هاي ديگري نيز از عليه كشته شدن دهها غيرنظامي در ولايت غربي هرات وجود دارد كه از سوي مردم محلي در ولسوالي شيندند هرات مطرح مي‌شود. حامد كرزي در آخرين كنفرانس خبري خود در كابل گفت كه از اين پس كشتار غيرنظاميان تحمل نمي‌شود. در گذشته نيز زماني كه اعتراضها از عملكرد نيروهاي ناتو و آمريكاييها نسبت به غيرنظاميان بالا گرفت، فرمانده ناتو از ملت افغانستان عذرخواهي كرد و گفت نيروهاي تحت امرش در آينده محتاط خواهند بود.
درتازه ترين گزارش که منتشرشد نظامیان آمریکا تایید کرده اند که در جریان درگیری بین نیروهای ائتلاف و طالبان، در ولسوالی سنگین ولایت هلمند تعدادی غیر نظامی کشته شده اند. پیشتر مقامات محلی اعلام کردند که بمباران هوایی نیروهای ناتو در ولسوالی سنگین ولایت هلمند، منجر به کشته و زخمی شدن شماری از غیرنظامیان شده است. والی هلمند گفت که در این بمباران بيست ويک غیرنظامی کشته شده اند که در این میان چندین زن و کودک نیز شامل است. فرماندهان آمریکایی گفته بودند که در خصوص این حادثه تحقیق می کنند. این حادثه زمانی صورت گرفته که نیروهای ناتو مورد حمله قرار گرفتند و در متقابل، سربازان ناتو از بمباران هوایی کار گرفتند. شماری از ساکنان ولسوالی سنگین می گویند، تلفات غیرنظامیان دیگر قابل تحمل نیست و ادامه این روند، پیامدهای خوبی نخواهد داشت. يکي ازشاهدان عيني چشم دید خود از بمباران ناتو چنین بیان کرد: نیروهای خارجی در ولسوالی سنگین آمدند و به ما گفتند که با مردم عام کاری ندارند و با ما همکاری می کنند، اما زمانی که از سوی طالبان به آنان حمله شد، طالبان دوباره رفتند ولی هواپیماهای آنان تا ساعت سه بامداد بمباران کردند. بیست نفر را کشتند و شصت نفر دیگر زخمی شدند اما هنوز هم آمار دقیق تلفات معلوم نیست. يکي ديگرازساکنان ولسوالي سنگين گفت : رییس جمهور می تواند هیاتی را به اینجا (سنگین) بفرستد تا خود ببیند که اینجا غیرنظامیان کشته شده اند. این چگونه کمک و چگونه نیروهای جهانی است که هر کاری را انجام می دهند بعد می گویند، اشتباه شد.
عکس العمل دولت درقبال خودسري قوايي ائتلاف
با عملکرد غيرمسوولانه وبا افزايش روزافزون کشتارمردم بي گناه وبي دفاع افغانستان قواي ائتلاف وبخصوص نظاميان ناتو درقرن بيست ويک ، روي متجاوزين انگليس را درقرن نوزده وروسهارا درقرن بيست سفيد گردانيد وتاريخ خونين افغانستان را يکبارديگرباخون مردم مظلوم افغانستان رنگين تروخونين ترساختند .
بررسي کمیسیون مستقل حقوق بشر
فشرده گزارش
بتاریخ13 حوت 1385 مطابق 4 مارچ 2007 یک کاروان وسایط مربوط به نیروی خاص قول اردوی دریایی آمریکا که از سمت تورخم در مسیر جاده عمومی بسوی جلال آباد در حرکت بود مورد حمله یک موتر حامل مواد منفجره قرار گرفت. راننده موتر مذکور در جاً به قتل رسید و حد اقل یک نفر از نیروی دریایی زخمی گردید. نیروهای امریکایی ادعا دارند که حمله انتحاری جزء یک کمین یا حمله ناگهانی پیچیده میباشد و علاوه میکنند که بعد از انفجار موتر حامل مواد منفجره، کاروان مذکور فوراً زیر آتش اسلحه سبک قرار گرفت. در نزدیک محل حادثه بعضی از شواهد و اثراتی موجود میباشد که ادعای مزبور را تقویت میکند، ولی دلیل قطعی نمیباشد و این ادعا با اظهارات شاهدان و کارمندان دولت مطابقت نداشته وآنها همه یکسان موجودیت هرگونه حمله را در عقب این حادثه رد میکنند. بدنبال این حمله، نیروهای آمریکای مکرر از قوا استفاده نموده بالای وسایط و افراد ملکی در پیاده روهای نزدیک محل حادثه و همچنان در امتداد سرک تا فاصله 16 کیلومتر از محل حادثه، در نقاط مختلف فیر های دوامدار نمودند. در مجموع حد اقل 12 نفر به قتل رسیده و 35 نفر زخم برداشتند، بشمول چندین زن و کودک.
بررسی که کمیسیون مستقل حقوق بشر از محل حادثه انجام داده است حاکی است که اکثریت بیشتر قربانیان را افراد ملکی تشکیل میدهد. در حالی که کمیسیون مستقل حقوق بشر حمله انتحاری مذکور را تقبیح میکند، میزان استفاده از نیروی که توسط نیروهای آمریکا در واکنش به این حمله استفاده شده است بی حد شدید بوده و قطعاً متناسب به میزان تهدید مواجه شده و نفع نظامی پیشبینی شده نبوده است . نیروهای آمریکایی درین حاثه نتوانسته اند بین افراد ملکی و اهداف مشروع نظامی تفکیک نمایند.
بنأً این عمل یک تخطی جدی از معیارات قانون بین المللی بشر دوستانه تلقی میگردد.
متعاقب این حمله از دسترسی چندین ژورنالیست به محل حادثه جلوگیری صورت گرفته و بعضی شان بطور صریح تهدید شده و مجبور به حذف و از بین بردن تصاویر و فلم های ویدیویی شان شدند. این عمل سبب شد تا گروه های رسانه یی نتوانند معلومات لازم را در رابطه به حادثه جمع آوری و منتشر نمایند.
بنا برآن این عمل تخطی از آزادی بیان بشمار میرود.
روش بررسی
دفتر ساحوی کمیسیون مستقل حقوق بشر تحقیقات گسترده ای را در زمینه انجام داده است که شامل چندین مصاحبه با قربانیان و فامیل های آنها، شاهدان عینی و رهبران و بزرگان محل و مقامات و مسوولین دولتی، شفاخانه و کلینیک محل و نمایندگان محلی و ولایتی و پولیس ملی میشود، بشمول بازدید مکرر از محل حادثه و مشاهده شواهد و مدارک فزیکی موجود. کمیسیون مستقل حقوق بشر همچنان بصورت مکرر به قوماندانی محلی و ملی نیروهای ناتو و آیساف بخاطر دریافت شرح قضیه مراجعه نمود، ولی از طرف نیروی های آیساف گفته شد که آنها فعلا مصروف بررسی قضیه میباشند و نمیتوانند کدام معلوماتی را در رابطه با کمیسیون شریک سازند، و یا در مورد قضیه نظری ارئه نمایند.
بتاریخ 11 اپریل 2007 فرماندهی بخش عملیات ویژه نیرو های مختلط، فرماندهی مرکزی آمریکا (CFSOCC) در مورد بررسی شان از حادثه ، خبری را از طریق رسانه ها به نشر رساند.
در حالیکه ناتو و آیساف در عین روز طی اظهاراتی جداگانه یافته های شان را در رد اتهام مداخله در کار رسانه ها به دنبال حمله انتحاری، نشر نمود. هردو خبر نشر شده، توسط افسر مسوول نیروی آمریکا به کمیسیون مستقل حقوق بشر انتقال یافته است که در بخش "واکنش آمریکا" در گزارش وارد شده است.
هرچند تفصیلات هر دو بررسی دسته بندی شده باقی مانده است، هیچ یک از اظهارات به گزارش کمیسیون کدام معلومات اساسی در رابطه به حقایق یا قانون افزود نمیسازد…
تیراندازی بر افراد ملکی: بعد از حرکت از محل انفجار، کاروان نیروی خاص قول اردوی دریایی ایالات متحده به حرکت خود بسوی جلال آباد ادامه داد. در طی 16 کیلومتر بعدی، کاروان در چندین موقعیت بر افراد ملکی پیاده و سواره آتش گشودند، که باعث مرگ و جراحت بیشتر گردید. این فیر دست کم 6 نفر دیگر را کشته و حد اقل 25 نفر به شمول زنان، کودکان و سالخوردگان را مجروح نمود. هیچ گونه گواهی که نشان دهد وسایط و یا افراد یکه دور از محل اصلی حادثه مورد فیر قرار گرفتند، تهدیدی برای کاروان نظامی آمریکای بشمار میرفت ویا کسانی غیر از افراد ملکی در محل بوده باشند، یافت نشد. طبق گزارشات شاهدان متعدد و پولیس ننگرهار چندین وسایط بشمول تاکسی، مینی بس وکاستر همچنین تعدادی پیاده روان و عابرین دست کم در شش موقعیت مختلف مورد حمله کاروان آمریکای قرار گرفتند.
تیراندازی بطور گسترده در فاصله 16 کیلومتری از محل اولی فیر د ر موقعیت انفجار تا آخرین قربانیان افراد ملکی در باریکاو، ولسوالی بتی کوت ادامه داشت. چندین وسایط وقتی مورد حمله قرار گرفتند در حال توقف بودند و گزارشات بطور یکسان نشان می دهد که هدف بطور خصوصی افراد ملکی بودند و هیچ نوع رفتار تحریک آمیز و یا تحدید آمیز از طرف آنان قبل از حملات صورت نگرفته بود. یک شاهد عینی بیان می کند: " من انفجاری مهیبی را شنیدم.... لحظه بعد صدای فیر تفنگ شنیدم. یک موتر نیروهای ائتلاف در ایستگاه تانک تیل به من رسید و بالای من و کارگران که زیر پل کار می کردند، آتش گشود. زنی در برابر خانه خویش مورد اصابت گلوله قرار گرفت و زن دیگر از کابل در یک موتر کاستر در جاده کشته شد" .
یک شاهد دیگر در ولسوالی بتی کوت گزارش می دهد که یک موتر کورولای تویوتا که بسوی تورخم روان بود در نزدیکی کاروان نظامی توقف نمود ولی بعد مورد تیراندازی قرار گرفت که منجربه کشتن یک مسافر و زحمی شدن 4 نفر دیگر به شمول یک کودک، گردید. وی اضافه می کند که در نزدیکی این حادثه یک موتر دیگر مورد فیر قرار گرفت و در نتیجه سه نفر به شمول یک زن زخمی گردید.
یک قربانی در موقعیت دیگر، حدود 15 کیلومتر دورتر از محل حادثه، زمانیکه موتر حامل وی، از سوی نیروهای امریکای مورد فیر قرار گرفت، مجروح گردید. وی ادعا می کند "هیچ دلیلی برای فیر کردن بر موتر وجود نداشت، ما در فاصله بسیار دور بودیم" … بعد از وقوع حادثه، نیروهای بین المللی به محل برگشتند. مطابق ادعای، آنها به منظور کمک های تحقیقی و طبی به محل حادثه برگشتند، ولی عملیات وماموریت پاک سازی کامل محل را نیز دربر می گرفت. این تصفیه از سوی چندین ساکن محلی تایید گردید و شامل پاکسازی منطقه از پوچک گلوله و شاجور می گردید. بخش های پولیس تا زمان خروج این نیروها از منطقه اجازه ورود به محل حادثه را نداشتند. دفتر تحقیقات جزایی پولیس ننگرهار بیان نمود که تیم آنها 2.5 کیلومتر اطراف محل حادثه را کاملا بررسی نمود، ولی نیروهای آیساف همه پوچک ها، مرمی ها و شاجور ها را از محل جمع نموده بودند و ما نتوانستیم اثر ویا نشان از آنها را بیابیم" .
گزارش زیادی حاکی است که خبرنگاران از ورود به منطقه جلوگیری شدند و مجبور به حذف همه تصاویر و فلم های گرفته شده، گردیدند. 7 خبرنگار که از 8 منبع مختلف رسانه ای نمایندگی می کنند، شکایت نمودند که نیروهای دریایی آمریکا و نیروهای افغانستان تجهیزات لوازم آنها را جهت حذف تصاویر ضبط نمودند و آنها را از ادامه دادن به کار شان حتی بیرون از منطقه امنیتی در اطراف محل حادثه منع نمودند. در چندین مورد، نیروهای دریای آمریکا صریحا خبرنگاری را تهدید نمودند، در ضمن یک عکاس گزارش داد که به وی گفته شد:" تصاویر را حذف کن، در غیر آن خود تان را حذف می کنیم (می کشیم)".
یک خبرنگار دیگر گفت که یک سرباز از طریق ترجمان به وی گفت " اگر چیزی از این حادثه نشر ویا نشان داده شود، گزارشگر عواقب آن را خواهد دید". در حالی که در نشریه خبری از طریق رسانه ها بتاریخ 11 اپریل 2007 سخنگوی قوای ناتو و آیساف دگرمن دیوید اکسیتا، ادعا نمود که بررسی داخلی آیساف نشان داد که " حذف هر فلم رسانه یی توسط قوای آیساف یک رویداد بوده و به عملکرد شخصی سرباز مرتبط میباشد. " این گزارش به شواهدی که از سوی کمیسیون مستقل حقوق بشر جمع آوری شده است مطابقت ندارد. نظامیان آمریکایی بعداً از حادثه حذف جبری تصاویر دفاع نمودند، با این استدلال که نشر آنها تحقیق و بررسی را به خطر مواجه میساخت.
شبکه اسوشیتد پریس نامه را از سوی کول ویکتر پیترینکو، قوماندان بلندرتبه نیروهای آمریکایی در شرق افغانستان، به نشر می رساند، که در آن ادعا شده است که " اعتبار و درستی یک تحقیق" در حالیست که مقامات ملکی و نظامی بسیار با تردید از حق کنترول نمودن مدارک مجوزه یک خبرنگار استفاده می کنند " و تصاویر و ویدئوئی که توسط افراد آموزش نادیده گرفته میشود ممکن است انعکاس دهنده تفصیلات باشد که با واقعیت و اصل قضیه همخوانی نداشته باشد". قوای ناتو و آیساف بعداً در نشریه خبری اعلام داشتند که"بخاطر حفاظت محل، امنیت و بمقاصد حفاظتی و تحقیقی" در کار رسانه ها مداخله صورت گرفته است .
افغانستان و ایالات متحده آمریکا هردو، کنوانسیون های 1949 ژنیو را تصویب نموده اند و به پیروی از اصول اساسی قوانین بین المللی بشردوستانه مکلف می باشند.
قوانین بین المللی بشردوستانه مستلزم این است که افراد ملکی که در خصومت ها هیچ نقش فعال نداشته اند باید مورد احترام و حمایت قرار گیرند. ماده 3 مشترک در کنوانسیون های 1949 ژنیو مشخصا بیان می دارد که "با افرادیکه هیچ نقش فعال در خصومت ها... نداشته اند، در همه شرایط با آنها رفتار انسانی صورت گیرد" و صریحا بیان می دارد که بدین منظور، اعمال زیر در هرزمان و مکان نسبت به افراد مزبور ممنوع بوده و خواهد بود:
(الف) خشونت به زندگی و شخص...". همه جوانب درگیر باید در همه زمانها بین افراد ملکی و افراد نظامی تشخیص دهند و حملات بر غیر نظامیان ممنوع است. قانونی که بیان می دارد که افراد ملکی در هیچ شرایطی نباید آماج مستقیم حمله قرار بگیرند، چنانچه در ماده 8 (2)(e)(i) قانون 1998 دادگاه جنایی بین المللی روم نیز تصریح شده است، اساس و پایه قانون ایجاد شده درگیری مسلحانه بوده و یقینا بخشی از قانون عرفی بین المللی شناخته شده را تشکیل می دهد. در حملات مشروع بر اهداف نظامی، افراد ملکی تا حد امکان باید از اثرات فرعی عملیات حفظ گردند. ماده 13 دومین پروتکل اختیاری کنوانسیون های 1977 ژنیو قانون عرفی پذیرفته شده را فرمول بندی نموده تقاضا میکند " تا افرادملکی از حفاظت کلی در برابر خطرات ناشی از عملیات نظامی برخوردار می باشند."
میزان حفاظت لازم توسط اصل عرفی تناسب بصورت مساوبانه تعیین می گردد این ا صل تصریح می کند که حملات که ممکن است سبب اتلاف تبعی یا ضمنی زندگی افراد ملکی گردد، ویا سبب جراحت افرادملکی ویا خساره به اشیای افرادملکی گردد, که نسبت به منفعت متوقعه نظامی واقعی و مستقیم بیشتر باشد ، ممنوع می باشد. بررسی کمسیون مستقل حقوق بشر از حادثه13 حوت1385 مطابق 4 مارچ 2007 نشان می دهد که نیروهای آمریکایی درگیر، با آتش نمودن بر اهداف غیر نظامییان در چندین موقعیت، قوانین بین المللی بشردوستانه را نقض نمودند، از اصل تشخیص بین نظامیان و افرادملکی و ماده 3 مقررات عمومی کنوانسیون های ژنیو تخطی نمودند. حتی اگر پذیرفته شود که کاروان قول اردوی دریایی آمریکا بعد از حمله انتحاری با فیر اسلحه کوچک مورد حمله قرار گرفتند، همه شواهد و گزارش های موجود نشان می دهد که بکار گیری نیروی زیاد در واکنش متعاقب علیه افراد ملکی، یقینا نامتناسب با تهدیدی ویا منفعت متوقعه نظامی بوده است. کمسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز نسبت به مجروح شدن افراد ملکی توسط حمله انتخاری در یک منطقه پرجمعیت نگرانی عمیق خویش را اظهار می کند و بر ماهیت الزام آور جهانی قوانین بین المللی بشردوستانه بر همه اطراف درگیر در منازعه، تاکید می ورزد.
مداخله به کار رسانه ها
هم افغانستان و هم آیالات متحده آمریکا میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی 1966 را تصویب نموده اند و به پیروی از احکام آن در مورد آزادی بیان مکلف می باشند. ماده 19 (2) میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی به هر شخص حق آزادی بیان می دهد. این ماده بیان می دارد که " این حق شامل جمع آوری معلومات، اخذ و دادن اطلاعات و هرنوع عقاید...می باشد". ماده 19 (3) محدودیت های معیین را در زمینه این حق ارائه می کند ولی مستلزم این است که این محدودیت ها توسط قانون تامین گردد و برای "احترام حقوق ویا احترام حیثیت دیگران" ویا برای "حفظ امنیت ملی ویا نظم عمومی ویا صحت عامه ویا اخلاق" ضروری است. حذف اجباری تصاویر از سوی نظامیان آمریکایی همچنین اجازه ندادن خبرنگاران به ادامه ماموریت شان نقض حق آزادی بیان است.
زیرا این عمل، بدون اینکه درزمره موارد استثنائی تصریح شده در ماده 19 (3) میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، قرار گیرد، مانع فعالیت رسانه ها شده و در نتیجه رسانه ها نتوانستند در باره حادثه 4 مارچ معلومات جمع آوری نموده به نشر برسانند. بدنبال این حادثه نظامیان آمریکایی فوراً بر نظریه " صداقت و درستی تحقیقی" جهت توجیه اعمال خویش در این زمینه تکیه کردند. در نشرات خبری ناتو و آیساف که از طریق رسانه ها به تاریخ 11 اپریل 2007 صورت گرفت، دگرمن دیوید اکسیتا اظها ر داشت که " تحقیقات داخلی ما نشان داد که درین قضیه عسکر باور داشت که ایجاد کمر بند امنیتی و حذف فلم ها و تصاویر قطعاً ضروری میباشد". با استدلال می توان گفت که این مسئله جهت توجیه نقض صریح حق آزادی بیان یک دلیل کافی بوده نمیتواند، بخصوص وقتی از بین رفتن معلومات توسط این اعمال مستقیما به انجام موفقیت آمیز تحقیق اصلی و بیطرفانه آسیب میرساند.
بتاریخ22حمل 1386 مطابق11 اپریل 2007 سخنگوی فرماندهی بخش عملیات ویژه نیرو های مختلط، فرماندهی مرکزی امریکا (CFSOCC) در مورد بررسی شان از حادثه ، خبری را از طریق رسانه ها پخش نموده اعلام نمودند که تحقیق آنها در مورد حادثه 4 مارچ 2007 تکمیل شده است. بنا بر این اعلامیه " تحقیقات مذکور اقدامات اتخاذ شده توسط بعضی از متصدیان خاص کاروان را به دنبال حمله انتحاری آشکار میسازد، و معلوم میشود که تحقیقات بشتر باید توسط (NCIS) در این زمینه صورت گیرد.
بنابراین، موضوع به (NCIS) بخاطر اقدامات مناسبتر فرستاده شده است". همچنان اظهار شده است که نتایج تحقیق به مقامات عالی تر قرارگاه مرکزی جهت بازنگری بخاطر اتخاذ اقدامات آینده سپرده شده است. دگرمن لولیتو سخنگوی (CFSOCC) گفت که "(CFSOCC) بخاطر تلفات و ضایعات انسانی ناشی از این حمله و اعمال که به دنبال آن انجام شده است عمیقاً متأسف میباشد"، و اضافه نمود که "درآینده آنها بخاطر جلوگیری از وقوع همچو حادثات تلاش خواهند کرد".
کمیسیون مستقل حقوق بشر از تصمیم تحقیق جنایی همه جانبه در مورد حادثه استقبال نموده و آنرا قویاً حمایت میکند. و از ایالات متحده آمریکا میخواهد تا همه یافته ها و نتایج تحقیقات شان را منتشر نموده و از پاسخگویی کامل شان در برابر مردم اطمینان دهند. کمیسیون همچنان روی اهمیت حصول اطمینان در مورد معذرت خواهی از قربانیان حادثه و فامیل های شان و جبران ضایعات و جراحات آنها تاکید دارد.
در مورد مسئله مداخله نیرو های آمریکا به کار رسانه ها، کمیسیون مستقل حقوق بشر باز هم تقاضا میکند تا نتایج تحقیقات اعلام گردد و از اتخاذ اقداماتی که ناتو و آیساف بخاطر تأمین روابط مسلکی و مناسب بین نیروی های ایالات متحده آمریکا و نمایندگان رسانه ها وعده داده است، استقبال میکند. ..
همچنان کمیسیون مستقل حقوق بشر مراتب عمیق تاسف و نگرانی خویش را در رابطه به واقعه دردناک تلفات افراد ملکی وبیگناه در ولایت ننگرهار و در ولایت کاپیسا به اثر تیر اندازی و بمباردمان نیرو های ائتلاف بین المللی علیه تروریزم صورت گرفت، ابراز می دارد. این درحالیست که دولت و مردم افغانستان از نیروهای بین المللی انتظار دارند تا در راستای تامین امنیت، حاکمیت قانون و باز سازی کشور شان، آنها را کمک و همکاری نمایند. ولی با تاسف فراوان و بخصوص طی سال گذشته مردم افغانستان شاهد تلفات افراد بیگناه و ملکی بوده اند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر ضمن درخواست پیگیری و تحقیق حوادث در جلال آباد و کاپیسا از نیرو های بین المللی مستقر در افغانستان جداً می طلبد تا در اثنای انجام ماموریت های نظامی و امنیتی به حفظ و احترام حقوق، جان و مال مردم ملکی و بیگناه توجه جدی نمایند. هر استراتیژی نظامی باید متضمن دفاع و حمایت از حقوق بشر باشد. زیرا عاید تلفات بر افراد ملکی خود از مصادیق عدم رعایت قوانین بشر دوستانه، اصول و موازین حقوق بشر بوده و بامسئوولین این تخطی ها باید رفتار جدی و قانونی صورت گیرد. کمیسیون مستقل حقوق بشرافغانستان ضمن ابراز همدردی و تسلیت به خانواده های شهدا و زخمیان این حوادث، یکبار دیگر خواهان رسیدگی و پیگرد قانونی چنین وقایع میباشد.
نمايندگان پارلمان
تعدادي زيادي از نمايندگان پارلمان عملکرد نيروهاي آمريکايي و کشتار غير نظاميان در عمليات خود بويژه در حوزه غرب و شرق اين کشور را محکوم کردند. در جلسه پارلمان نمايندگان هرات ننگرهار عمليات نيروهاي خارجي در شيندند هرات و منطقه مارکو در ننگرهار که منجر به کشته ، زخمي و بي خانمان شدن گروه کثيري از مردم شد را محکوم کرده و خواستار رسيدگي دولت به اين قضيه شدند. نمايندگان پارلمان تاکيد کردند که اين مساله بايد توسط يک کميسيون ويژه مورد رسيدگي قرار بگيرد.
نمايندگان پارلمان همچنان به اين نکته تاکيد کردند که عمليات نيروهاي خارجي بايد بر اساس گزارشهاي موثق انجام شود ، اين نيروها به قوانين افغانستان احترام بگذارند وعمليات خود را در هماهنگي با نيروهاي ارتش و پوليس انجام دهند. اهالي منطقه در شيندند هرات مي گويند که حدود 40 غير نظامي بر اثر حمله هوايي نيروهاي آمريکايي کشته شده اند اما سخنگوي نيروهاي خارجي گفته است عمليات دو روز قبل عليه افراد مسلح طالبان بوده و بيش از 80 تن از طالبان در نتيجه آن کشته شده اند. مردم شيندند هرات مارکوي ننگرهار در اعتراض به عملکرد نيروهاي آمريکايي در روزهاي گذشته دست به تظاهرات خشونت آميز زدند.
همچنان رئيس مجمع قبايل در جنوب شرق افغانستان ، نيروهاي خارجي را عامل نا امني و درگيري دانست . نواز تني Nawaz Tanayگفت نداشتن طرح روشن براي دست يابي به صلحي پايدار , عامل تنش در اين كشور است . رییس مجمع قبایل جنوب شرق ، ضمن هشداردرباره عواقب ناشي ازناامني وبي ثباتي دربرخي ولايت تصريح کرد، ما از نيروهاي بيگانه مسقردراین کشور خواسته ايم به كشتاربي گناهان پايان دهند وازدولت کابل نيز درخواست كرده ايم كه رويكرد وطرح كارامد وموثر براي فراهم كردن امنيت براي شهروندان اتخاذ كند.
عکس العمل مجلس سنا
آسیب پذیری عرصه امنیت درافغانستان در درون ساختارهای حاکمیت این کشور نیز مشکل ساز شده است. نمایندگان مجلس سنا با انتقاد از ناامنی های موجود هشدار دادند، چنانچه دولت کرزی امنیت اعضای مجلس سنا را تامین نکند ، از حضوردرمجلس سنا خودداری خواهند کرد. درهفته های اخیر امنیت نمایندگان مجلس سنا به شیوه های مختلف به خطر افتاده است .
کشته شدن عبدالصبور فرید ، نماینده مردم کاپيسا در مجلس سنا درمقابل منزلش به ضرب گلوله افراد ناشناس. بحث برقراری امنیت به عنوان ضروری ترین نياز جامعه افغانستان با چالش های بسیاری روبرو است. با گذشت نزدیک به شش سال از حضور نيروهاي ائتلاف که شعار مبارزه با تروریسم و ایجاد امنیت را در دستور کار دارند، همچنان امنیت به عنوان یک معما مطرح است.
حضور آمریکا و ناتو درسال های اخیر دستاورد امنیتی برای مردم نداشته است. بنابراین حضور نیروهای خارجی درافغانستان به عنوان مهمترین عامل تهدید امنیتی به شمار می رود. از سوی دیگر گسترش فعالیت طالبان در مناطق مختلف که ظاهرا" با تبانی پشت پرده دیگر عامل ناامنی است .از نگاه دولت آمريکا وجود سطح کنترول شده اي از خشونت ها در افغانستان تو سط طالبان براي توجيه حضور آمريکا و ناتو ضروري است. کشت خشخاش و تجارت مواد مخدر از دیگر مولفه های آسیب پذیری امنیت درافغانستان است که ارتباط برخي سازمان هاي اطلاعاتی غربی با باندهاي بين المللي مواد مخدر،بر میزان آن افزوده است.
در شرایطی که به تدریج بر عمردولت ملی افزوده می شود، اما سیاست آمریکا توانمند سازی دولت کرزی درمعادلات امنیتی نیست. فقدان تمایل آمریکا برای تجهیز وآموزش ارتش و پولیس برای بدست گرفتن ابتکار عمل امنیتی نشان دهنده خواست دولت بوش برای وجود دولتي ضعیف درافغانستان است.
بنابراین می توان گفت، بخش زیادی از تامین سازو کارهای امنیتی درحوزه اختیارات دولت تعریف نمی شود. لذا به نظر می رسد، تا زمانی که آمریکا و متحدینش برای افزایش توانایی های دولت درعرصه امنیتی اقدام نکنند ، امنیت همچنان کالایي نایاب براي ملت افغانستان خواهد بود . به اعتقاد کارشناسان ، ناامنی وبی ثباتی علاوه برایجاد فاصله بین مردم و دولت در درون ساختارهای حاکمیتی نیز شکاف ایجاد می کند.
هشدار کرزي
كرزي ضمن هشدار دادن نسبت به افزايش تلفات غيرنظاميان بر اثر حملات نيروهاي خارجي در اين كشور، تصريح كرد: افزايش تلفات براي دولت غير قابل پذيرش است. وي در گفت وگو با خبرنگاران در كابل، با بيان اينكه تلفات مردم عادي مساله مهم و اساسي براي حكومت است، افزود: مردم حق دارند در اين‌باره از حكومت گلايه كنند. كرزي گفت: مردم افغانستان بسيار صبور هستند، اما اين امر نبايد باعث خسارت و كشتار غيرنظاميان شود . رييس جمهوري اظهار داشت كه به منظور ايجاد هماهنگي در حملات نظامي، در نشستي با فرماندهان نظاميان خارجي شركت كرده است.
وي افزود: اين جلسات به صورت هفتگي و ماهانه برگزار مي‌شود و درصدد يافتن طرح براي رفع اين معضل هستيم تا مردم را از اين رنج نجات دهيم. كرزي از فساد اداري به‌عنوان يك چالش مهم در افغانستان ياد كرد و افزود: شرايط افغانستان نسبت به كشورهاي همسايه به غير از ايران بهتر است.
رييس جمهوري ديدار با پرويز مشرف در تركيه را سازنده و مثبت خواند و گفت: ما خواهان صلح و آرامش در منطقه هستيم و آن را به نفع پاكستان مي‌دانيم. وي با يادآوري برگزاري اولين مرحله از اين ديدار در ماه رمضان سال گذشته در آمريكا، گفت: پيگيري اين ديدارها در اسلام آباد وانقره براي غلبه بر افراط گرايي موثر خواهد بود. كرزي در مورد انتقاد افغانستان از پاكستان مبني بر تلاش نكردن اين كشور براي ممانعت از عبور تروريستها از مرز دو كشور، گفت: قصد انتقاد از كسي را نداريم، درصدد تنش‌آفريني نيز نيستيم،اما جايي كه شاهد درد و رنج، آزار و اذيت باشيم صداي اعتراض بلند مي‌شود.
وي افزود: دولت افغانستان درصدد است تا فضاي دوستي و اعتماد ميان دو كشور توسعه يابد و جو بي‌اعتمادي از بين برود. وي بار ديگر گفت كه كشورش تهديدي براي پاكستان نخواهد بود و افزايش امنيت، بهبود امور، رفاه و آرامش را به نفع هر دو كشور دانست.
كرزي در پاسخ به سووالي مبني بر تاثير كم كمك‌هاي خارجي بر اقتصاد افغانستان، گفت:
ما خواهان مصرف كمك‌هاي جامعه جهاني از طريق مراجع ذيربط داخلي هستيم، اين كار باعث افزايش تقويت و توان و ظرفيت‌سازي كشور و كاهش هزينه‌ها و اجراي بهتر پروژه‌ها مي‌شود. وي در ادامه احتمال تغيير در كابينه را رد نكرد و گفت كه تغيير و تحول در دولت براي اصلاح حكومت با هدف بهبود امور در همه كشورها صورت مي‌گيرد و دولت وي از اين تغييرات مستثني نيست. وي در عين حال افزود: در جايي كه ضرورت باشد، تغييرات صورت خواهد گرفت.
با عملکرد غيرمسوولانه وبا افزايش روزافزون کشتارمردم بي گناه وبي دفاع افغانستان قواي ائتلاف وبخصوص نظاميان ناتو روي متجاوزين انگليس را درقرن نوزده وروسهارا درقرن بيست سفيد گردانيد وتاريخ خونين افغانستان را يکبارديگرباخون مردم مظلوم افغانستان رنگين تروخونين ترساختند .
بالا
بازگشت