اکادمیسین دستگیر پنجشیری
زنده یاد پروفیسور حقنظر نظروف دانشمند مرکز خاورشناسی اکادمی علوم جمهوری تاجیکستان، دردل ملل ومردمان افغانستان ، تاجیکستان وتاجیکان جهان جاودانه شد
هفته ء پیش خبر غمناک وفات استاد حقنظر نظروف موءرخ نامدار مرکز خاورشناسی اکادمی علوم جمهوری تاجیکستان ودوست دیرین افغانستان وخراسان کبیر را سوگمندانه´شنید م.
نخست مرا تب تسلیت وهمدردی قلبی خودرا، برهبران محترم دولت واکادمی علوم جمهوری تاجیکستان ،خانواده ء دردمند ایشان ، دانشمندان تاجیک وهمه تاجیکان جهان تقدیم مینمایم.
پیرامون نقش شخصیت وخدمات علمی ،تاریخی وپژوهشی درخشان پروفیسور حقنظر نظروف و " اند وه مرگ این افغانستان شناس بزرگ تاجیکستان " محترم دکتر حقنظر مرادی دانشمند دیار ما مقالت موجز و سودمندی نوشته ،بتاریخ نهم ماه حمل 1385 خورشیدی از طریق سایت اریا یی به نشر سپرده اند.اینک من نیز متن آخرین نامه ء خو درا که دردوم اپریل 2002 م از ایالت واشنگتن امریکا واز دیاران دور ، به این افغا نستان شناس ودوست دیرین خویش فرستاده بودم بوسیله روزنه ء آریایی ، به نشر میسپارم تا نسلهای امروز وفردای افغانستان نوین وتاجيکستان جوان در باره ء کار ،زنده گی ومبارزه مردم افغا نستان بویژه در زمینه ء اند یشه ها ِ ، نگرانیها ،مواضع ودید گاهها ومناسبات دوستانه ء کارمندان مراکز علمی دوکشور دوست وهمسایه افغانستان وتاجیکستان آ غاز سده ء بیست و یکم آگاهی یابند وبسود دوستی ملل ومردمان این دوکشور دوست وهمسایه وبسود صلح و ثبات این منطقه ء آسیا گامهای بازهم استوار واستوار ی بلند کنند
نامه ء شخصی اکادمیسین دستگیر پنجشیری
ایالت واشنگتن – امریکا
2 اپریل 2002 میلادی
استاد گرانما یه حقنظر نظروف
گردش روزگار بمراد شما ،مردم از بند رسته ،آزاده ،با فرهنگ وسرافراز شما باشد.
شما بروشنی آگاهی داشته اید که سا ل پار درصبحدم اول نوروز 21مارچ 2001م ،جشن باستانی آریاییان وخراسان بزرگ ،از افغانستان آتشد ل و از میهن " خون چکان " خویش از شرق نو ،از همشرقیان از شهر بماتم نشسته ء کابل ،از اباسین وکرانه های آمو از شهرهای پرجوش وخروش هرات ،بلخ ،بخارا ،خاورا ن ، مرو وعشق آباد مرکز ترکمنستان مستقل ، پس از شصت وهشت سا ل زنده گی ،کار و مبارزه ء پر فرود وفراز تحمل رنجها ی زندانهای پیاپی با چشمان اشکبار جبرا جد اشد م .
درحال حاضر در ایالت واشنگتن امریکا ،درجنوب آسمانخراشهای شهر " سیاتل" درناحیه تکویلا ،دور ازمیهن ،مردم میهن ودور از دوستان همدل ، همزبان وهمروان ، همفکر وهمسنگر وجدا از فرهنگ گشن بیخ وبسیار شاخ دیار ومیهن خویش، ودور از چشمه های جوشان آفرینش ،زنده گی بی جوش وخروش ویکنواخت دارم .
اگر افغانانی طی یکربع اخیر قرن 20 م درین ایالت پناه گزین شده اند اکثریت قریب به اتفاق آنان یا به ارستوکراسی واشرافیت فیودالی یا به بنیا دگرایان تندرو وکندرو یا به طالبان وهابیان وتنظیمهای ساخت نظامیگران پاکستان وخا ندان سعودی ، غالبا پیوندهای ضد دموکراتیک سخت جزمی وواپسگرایانه دارند. با این ترسبات عصر جاهلیت نه اشتراک ارما نی داشته ام نه اهداف همگون ،سیاسی ، فرهنگی و منافع مشترک ملی واجتماعی . فرزندان جوان ونو جوانان این وطن گمکرده گان نیز شوربختانه چنان مسخ شده ، هویت ،زبان ، روان ، سنن پسند یده ارزشها وارزشنماهای ملی تاریخی وفرهنگی خودرا بگونه ء باخته اند که نجات آنان از د م این سیلاب گل آلود تند رو وغول آسای جهان ممکن به نظر نمیرسد.
خلاصه من در دیاران غربت همچو گیاهی هستم دور از آب ، خاک ، رگ وریشه وخیل تبار ومردم آواره روی زمین وبگفته ملا قلند ر پریانی سخنور دوران تیمورشاه
" می تپم بی تو چو ماهی که فتد دور از آب "
استاد گرامی حق .ن
سال پار با پیشبینی این نیشها ی زهر آلوده ء " گژ د مهای غربت " به هنگام وداع از شرق نو ، مر و ،خاوران و جمهوری ترکمنستان مستقل وبیطرف نامه ای را یکجا با زنده گینا مه ء قلمی خویش توسط دوست عزیز ودلسوز روز های غربت وپریشان احوا لی ما ، ( سیدجلا ل آغای کولابی ) از شهر عشق آ باد جوان بشما فرستادم وبه آن وسیله پایان بخش عمده ء زنده گی پراز فرود وفراز خود را اعلان کردم وشمارا به حیث یک خاورشناس ،افغانستان شنا س برجسته ودر نهایت به حیث وارث شا یسته وبا استحقا ق سنن مبارزات دادخواهانه ملی اجمتاعی وفرهنگی تاجیکان جهان در جریان تمامی باورها اند یشه ها ، نقدها ی شکستها ،پیروزیها ،تلخکامیها ، افت وخیزها زندانهای پیاپی ،گرایشهای فرهنگی ، اثار ادبی ، تاریخی کار ومبارز ات اجتماعی ملی وفرهنگی وزنده گی شخصی پر پیچ وتاب ودشوار خویش قرار دادم.
اتفاقا پس از یکسا ل تمام، درنخستین روز نوروزنو وسال نو وبهار نو سال 1381 خورشیدی برابربه 21 مارچ 2002 م ود ر روز جشن باستانی آریاییان وسالگرد وداع دردناک از شرق و همشرقیان خویش ، کتاب با ارزش تاریخی پژوهشی آگاهی بخش وسود مند شما بنام : " مقام تاجیکان درتاریخ افغانستان " بازهم ازقلمرو تاریخی ابومسلم خراسانی توسط نوه و جوانهء امید م " آ رش یونسی " دردسترسم قرار گرفت. ازد یدن کتاب ونام شما درشب نوروز وجشن مردم مقاومت جوی میهنم سخت شا د شدم باعشق وعلاقه ء آتشین بیدرنگ به مطالعه کارنامه ها ورنجهای بیکران تاجیکان به خون خفته افغانستان و تمامی خراسانیان قرون وسطا آ غاز نها دم .
کتاب شمارا گشودم به پژوهشهای تاریخی شما ،به دید گها ی شما درباره ء "مسأله ملی " در کشورهای کثیر المله به اند یشه ها ونگرشهای با ارزش اجتماعی شما به تحلیلهای سیاسی نتیجه گیریها وداوریهای دادخواهانه ومنطق عادلانه علمی شما ء در زمینه ء نابرابریهای حقوقی اقلیتهای ملی ومذهبی افغانستان به برکت شواهد ،اسناد وارقام روشن تاریخی آگاهی یافتم
استاد گرامی حق.ن
به نظر م پژوهشها ، کشفها ، نتیجه گیریهای تازه ، نگرش علمی دیدگاه اجتماعی ملی ، تحلیلهای وقضاومت های عادلانه ء شما درباره ء واقعیتهای تلخ تاریخ ورازهای سر به مهر زنده گی کار ومبارزه ء تاجیکان افغا نستان ودیگر گروههای قومی واقلیتهای ملی ومذهبی کشور ما ، نسلی از تاجیکان افغانستان ودیگر گروههای ظلمد یده ء افغانستان را از خوابهای قرون وسطا یی بیدار وبدون ترس از اشتباه برای محو هویت باخته گی وحقارت ملی وتأمین تساوی حقوق همه اقلیتهای ملی ومذهبی کشور ما توانایی می بخشد ودر قدم آول همه گروههای قومی آزادیدوست میهن ما را خود آگاهی وشعور سالم ملی می بخشد تا صرفنظر از اختلافات قومی مذهبی فکری سیاسی مرامی بپا خیزند سلاح بردارند ودر جبهه ء متحد ملی برضد تجاوز مسلحانه جنبش طالبان ظلمت ومتحدین داخلی خارجی و سیطره اداره ء نظامی پاکستان ومبلغان یکسر وهزاران زبان آنان ، پرخاش داد خواهانه دموکراتیک مسالمت آمیز و دفاع مسلحانه نمایند
همچنین وجدان فرزندان روشن بین قبایل آزادیدوست پشتون را نیز قمچین میکند تا علیه عظمت طلبی ملی ،استثنا ء طلبی ملی ، سیطره جویی ملی ، خصومت ملی ، نابرابری ملی وبرضد گرایشهای واپسگرایانهء مردسالاری وزن ستیزی طالبان وبسود همبستگی آگاهانه ء ملی نبرد عادلانه ومیهنپرستانه کنند و یکجا با طرفداران اندیشه های والای آزادی ، دموکراسی ، ترقی اجتماعی ، صلح وتأمین عدالت اجتماعی ، ملی به خا طر پایه گذاری یک افغا نستان مستقل متحد دموکراتیک ونوین کار وتلاش پرامید صادقانه آگاهانه وخالی از هرگونه تعصب تقلب وتزویر نمایند .
استاد ارجمند حق. ن
تاجیکان وهمه فرزندان وطندوست و اگاه افغانستان هرگز نمیتوانند ونباید ازین حقایق آفتابی نیز چشم پوشی کنند که هرگاه مساعد تهای بی قید وشرط دوستان مردم ما ومقدم برهمه همکاریهای مردم جمهوری نوبنیاد تاجیکستان مستقل به مردم افغانستان ازجمله به نیروهای جبهه مقاومت ملی افغانستان فراهم نمیشد امروز یکبار دیگر کشور ما قربانی "بازیهای بزرگ سیاسی نو " ابر قدرتها ،طالبان ظلمت وهابیان دهشت افگن وبنیادگرایان عربی وعجمی ساخت پاکستان میگردید واستقلال کامل ملی تمامیت ارضی وحاکمیت ملی ما مورد تعرض نظامیگران پاکستان هزاران بار خشن تر از امروز قرارمیگرفت. حق زنده گی آزاد وامنیت تمامی گروههای قومی ومقد م برهمه تاجیکان وپا سداران پلنگینه پوش هندوکش بیدار ، هرچند گذرا ، ولی سلب میگرد ید.
بهر حا ل توازن قوای ملی واجتماعی افغانستان، تجارب مبارزات عادلانه ملی ضد استعماری وضداستبداد استعماری مردم افغا نستان ، درسهای از نبردهای ملی ودموکراتیک آزاد یخواهان ومشروطه طلبان ، تجارب مبارزات قانونی پارلمانی قیامهای مسلحانه ضد خاندان سلطنتی ، سیطره ء گذرای تنظیمهای بنیادگرای ساخت پاکستان کشمکشهای خونین این تنظیمها ی تندرو وکندرو برای کسب وحفظ قدرت سیاسی وشاهرگها غنایم ، شیوع طاعون طالبان القاعده و ملیشه ء پاکستان به مقصد تصرف کامل افغانستان مقاومت جبهه ء متحد ملی مردم افغانستان علیه اشغال وتجاوز خارجی وطرد تروريزم بین المللی به مساعدت پاسداران صلح ملل متحد ودرفرجام ظهورگرایش به ظاهر نیرومند ضد تروريزم بین المللی در غرب این خوشبینی وامید را زنده کرده است که گروههای قومی افغانستان از جمله مبارزان گروه قومی تاجیک افغانستان به بلوغ سیاسی خود نزدیک ونزدیکتر میشود.
این نیروها رهبری جامعه جنبش مقاومت ملی ایتلافهای سیاسی مشروط گذرا ، مقاومت مسلحانه ملی ، دادن قربانیهای بزرگ و اشتراک درجبهه متحد ملی را تجربه کرده اند .
درحال حاضر نیز با استفاده از شرایط بالنسبه مساعد داخلی وفضای سیاسی جهان ومنطقه بسوی بازسازی نوسازی ودولت سازی افغانستان به شیوه نامنظم وبادریغ ودرد سازمان نیافته ، نا کافی وبی برنامه حرکت میکنند و شب فردای راه دور و د راز مردمسالاری را با همه دشواریها وسنگ اندازیهای آشکار وپشت پرده پیچ ومهره های " جامعه جهانی " وهزاران انجوی فعال مایشای آنان کوتاه مینمایند . ولی خلاف این بازیهای سیاسی پشت پرده من به این باورم که حاکمیت ملی بمردم تعلق دارد تا هنگامیکه مردم افغا نستان از طریق انتخابات آزاد دموکراتیک وعادلانه ء شوراهای محلی ولایتی وشهرداریها ی خودرا تشکیل نتوانند بر سرنوشت خود حا کم نشوند و زمینه اشتراک دموکراتیک نماینده گان همه اقلیتهای ملی ومذهبی بدون تبعیض درین نهادهای دموکراتیک مهیا نگرد د در آینده نیز هرشاه نیمه جان و ا میریکه از خارج توسط محافظه کاران بریتانیای کبیر یا دیگر بت تراشان جهان خلاف اراده ء مردم میهن ما صادر شود ارمغا نی بهتر از شاه شجاع ، امیر دوست محمد خان امیر عبدالرحمان محمد نادرخان ملاعمر و وارثان آنا ن به نسلهای امروز وفردای میهن ما به میراث نخواهند گذ اشت . وشوربختانه ، افغانستان بازهم بیکی از گرهگاههای حاد تشنج بین المللی بنیادگرایی مرداب مواد مخدر تیرورزم بین المللی واپسگرایی مبدل و عمر رنجهای مردم افغانستان دراز ودراز تر خواهد شد.
استاد محترم حق.ن
همانگونه که شما خود در پیشگفتار کتاب " مقام تاجیکان در تاریخ افغانستان " واین اثر پژوهشی تاریخی باارزش خویش بیان کرده اید در برگردانی نامهای اشخاص ومکانها ،غالبا اغلاط املایی واشتباهات شکلی به نظر میرسد. این اغلاط گاه چنان غلیظ است که فهم مطالب و مضمونها را دشوار میکند بنابرین با شناختی که از نامها ومحلات افغانستان معاصر داشته ام ، املای صحیح نامهای اشخا ص مکانها وواژه های نادرست را تصحیح تنظیم وبه ضمیمه ء این نامه (25صفحه) بشما گسیل کرده ام آرزومندم که چاپ دوم این اثر تحقیقی شما از اغلاط و ناهنجاریهای املایی وشکلی خالی با شد تا خواننده گان از جمله تاجیکان وتمامی با سوادان افغانستان از پژوهشهای تاریخی شما استفاده گسترده بتوانند. پیروزیهای بیشتر شما را در آفرینش آثار علمی ،تاریخی وپژ وهشی نوین شما آرزودارم .
لطفا حرمت بی پایان وسلامهای گرم ودوستانه ء مرا به دانشمندان اکادمی علوم جمهوری تاجیکستان و سخنوران تاجیک برسانید.
آرزومندم که مسلمانان صیقل شده ، آخوندهای روشن بین وبنیادگرایان تاجیکستان مستقل از تجاوز وتهاجم طالبان والقاعده در افغا نستان درس عبرت گرفته باشند واز دامهای خونین سیا ه میراثخوا ران استعمار بویژه از نفوذ وحضور سیاسی ،سازمانی ورهبری مولاناهای پاکستان ،آخوندهای خشک اندیش ایران ،شیخهای وهابی و بنیادگرایان خاورمیانهء عربی و امارات جاودانه رهایی یابند وراه رشد مستقل ملی وتکامل دموکراسی ترقی اجتماعی مرد مسالاری صلح ودوستی را روشن وهموار کنند وتاجیکستان جوان وآزاد را به تاج پردرخشش "آسیای بیدار " وستاره ء روشن شرق نو " بام جهان" و خراسان بزرگ وتاریخی ما مبدل نمایند.
بگذار که فرزندان فرهیخته ء جمهوری تاجیکستان مستقل ،دوستان پا بر جای تاجیکان افغا نستان وتمامی مردم میهن دوست داشتنی ما باشند.
بگذار که شا خه های برومند وپر بار دانش وفرهنگ ریشه دار مادی ومعنوی خانه ء امید تاجیکان جهان ،از تند با دهای وصاعقه های نا مساعد زمان مصؤون ،شگفته وشگفته تر باشد.
ودرنهایت گردش روز کار به کام شما وفرزندان ارجمند شما باشد.
شا د ومسعود باشید استاد حقنظر نظروف ، خدمتگزار صدیق دوستی ریشه دار وتاریخی مردمان افغا نستان و جمهوری تاجیکستان مستقل
باعرض حرمت
دستگیر پنجشیری دوست شما