مهرالدین مشید
پیچیده گی جنگ افغانستان و مانورهای نظامی هراس افگنان
بیش از چهل سال جنگ و ناامنی و فساد و جنایت و غارت و دزدی و تاراج و انسان زدایی و انسانیت کشی در ماتم سرایی به نام افغانستان همه هست و بود و دار و ندار این کشور را به تاراج برده است و ارزش های ماندگار فرهنگی و مدنی این کشور را در موج سنگین فقر و بیکاری وستم و بی عدالتی یا نابود کرده و یامسخ نموده است. مردم افغانستان در این مدت دو تهاجم خونین، وحشتناک و دردناک را پشت سر نهاده اند. درنتیجۀ این دو تهاجم وحشتناک و خونین اکنون چنان فضای امنیتی و نظامی وسیاسی و فکری وفرهنگی در کشور پیچیده و مغلق شده است که امروز نه تنها به بسترخونین و بیرحمانۀ جنگ نیابتی کشورهای منطقه و جهان بدل شده است؛ بلکه عرصۀ مانور هراس افگنان منطقه ای و جهانی نیز گردیده است. این وضعیت خلای پیچیدۀ امنیتی را در کشور بوجود آورده است و تروریستان با استفاده ازخلای یادشده حملات انتحاری و انفجاری و راکت پرانی های شان را به ا هداف مورد نظر شانسازماندهی وعملی نمایند. شگفت آور این است که تمامی رهبران و مراکز و پایگاه های تروریستان در پاکستان موقعیت دارد و این کشور به بهشت امن تروریستان جهانی بدل شده است؛ اما جهانیان بجای آنکه به پایگاه های اصلی تروریستان تمرکز نمایند و رهبران و مراکز آنان را نابود بسازند، برعکس همگی اتفاق کرده اند که پناه گاه های تروریستان را بحال خود بگذارند و افغانستان را به مرکز جنگ نیابتی خود تبیل نمایند.
این بازی بیرحمانه که پیشینۀ چهل ساله دارد و با تهاجم شوروی به افغانستان آغاز شده و امروز می بینیم که در نتیجۀ فعالیت بیش از ۲۰ گروهء تروریستی بیشتر وابسته به آی اس آی، سپاه ء پاسداران ایران، راوا و روسیه و در این کشور و در ضمن اختلاف ها و رقابت های آنها در افغانستان اوضاع امنیتی افغانستان را پیچیده کرده است. در کنار آن حضور نظامی چندین کشور در سایهء سنگین حضور سفارتخانه ها و شبکه های استخباراتی آنان سبب پیچیده گی های بیشتر امنیتی، نظامی، سیاسی و فرهنگی درافغانستان شده است. این پیچیده گی ها افزون بردشواری ها میان حکومت و گروه های سیاسی و نهاد های گوناگون همراه با چالش های درون فرکسیونی،فضای امنیتی و نظامی و سیاسی کشور را بی حد واندازه تیره و تار گردانیده است. حالا همه ناهنجاری ها و نابسامانی ها دست به دست هم داده وهمه چیز چون کابوسی بر روان مردم افغانستان سنگینی می نمایند. این ها به اضافهء کش و قوس های سیاسی و بازی های پیچیدهء استخباراتی در داخل سبب شده که حتا شناسایی دوست و دشمن و چگونگی فعالیت ها و اهداف گروه های تروریستی در کشور رمز آلود جلوه کند و هر رویدادی را چالش آفرین و مبهم بنمایاند. به اضافهء این، رقابت های شبکه های استخباراتی بویژه آی اس آی، راوا، سپاهء پاسداران و بقایای کا جی گی در داخل کشور و بلاک مخالفان صلح بر پیچیده گی اوضاع افغانستان بیشتر افزوده است.
هرچند بیش از بیست گروهء تروریستی در افغانستان فعال اند که پایگاه های آنان در پاکستان قرار دارد و اما در ظاهر این گروه ها همه زیر چتر طالبان، القاعده و داعش فعالیت می کنند و ممکن یکی از دلایلی که اکنون به غیر از گروهء ملا رسول چندین گروهء مستقل طالبان تحت رهبری ملامنان و ملا ذاکر و ملاقیوم و غیره زیر پوشش شورا های کویته، پشاور، هلمند، پامیر در خارج و داخل کشور فعال اند و ممکن دلیل حضور همین بیست گروهء تروریستی واختلاف های ذات البینی آنهاسبب شده تا اوضاع سیاسی و اجتماعی کشوربیشتر به ابهام کشانده شود. این موضوع خود بر پیچیده گی های جنگ افغانستان افزوده است و مبارزه با تروریزم را هم نیر با دشواری رو به رو کرده است. تفاوت نظر و اختلاف نظر میان طالبان نه تنها جنگ آنان برضد مردم افغانستان را چندین چهره داده است؛ بلکه شناسایی گروه های تروریستی و کشف و شناخت فعالیت های آنان را نیز به مشکل رو به رو کرده است. این مسایل زوایای پیدا و پنهان فعالیت های تروریستی طالبان را مبهم تر گردانیده است. این پیچیده گی ها دست فعالیت های گروه های تروریستی برضد مردم افغانستان را باز و مانور های نظامی و استخباراتی و سیاسی آنان را هم سهل تر کرده است. بویژه اکنون که داعش به مثابهء آدرس مجهول برای هرکس و هر گروه فرصت داده تا فعالیت های هراس افگنی خود را زیر چتر داعش عنوان کنند و حتا طالبان هم با استفاده از این خلا توانسته اند تا وحشت آفرینی های شان در آموزشگاه ها و دانشگاه ها به نام داعش ادامه بدهند. این پیچیده گی برای آنان فرصت داده است تا با آماج حمله قرار دادن مراکز آموزشی و تحصیلی جنایات شان را زیر نام داعش پنهان کنند.
در این شکی نیست که طالبان چتری برای فعالیت تمامی گروه های تروریستی در افغانستان است و اما بدون هرگونه تردید آی اس آی جهنمی پاکستان در تبانی و همکاری با سپاه ء پاسداران ایران چتر فعالیت تمامی فعالیت های تخریبکارانهء گروه های تروریستی در سطح منطقه هستند. گفته می توان که تمامی گروه های تروریستی فعال در افغانستان وابسته به آی اس آی اند و به نحوی با آن رابطه دارند؛ زیرا هیچ گروهء تروریستی در افغانستان فعالیت کرده نمی توانند که با آی اس آی تماس نداشته باشند. دلیل اصلی آن این است که عقبهء تمامی گروه های تروریستی از طالب تا داعش و جیش محمد و لشکر طیبه و سپاه ء صحابه و سپاه ء محمد و غیره همه مار هایی در آستین آی اس آی اند و اما شگفت آور این است که بررغم یک سلسله هشدار های آمریکا به پاکستان، هنوزهم آمریکا در برابر این همه فعالیت های تروریستی پاکستان به آن صورت عمل نکرده است که دست نظامیان تروریست پرور پاکستان را از پشت ببندد. رهایی ۵۰۰۰ زندانی طالب که بیشتر شان در جنایت های بشری دست داشتند و پاسخ مثبت گفتن پمپو وزیر خارجهء آمریکا به خواست طالبان در دوحه و رهایی رهبر داعش بوسیلهء فرمانی که در این اواخر در افغانستان بازداشت گردیده، نشانه های آشکار حمایت و چشم پوشی آمریکا از تروریست پروری های پاکستان است.
از سویی هم سیاست های چند پهلوی امریکا و پاکستان در پیوند به افغانستان و روابط پشت پردۀ این دو کشور وموجودیت اختلاف میان اداره های ملکی ونظامی هر دو کشورسبب شده تا درازراۀ جنگ و صلح افغانستان بیشتربه درازا کشانده شود.مردم افغانستان از ۲۰ سال بدین سو قربانی سیاست های ناکام و شکست خوردۀ امریکا در افغانستان می باشند. این در حالی بوده که طی این سال ها اوضاع نظامی و سیاسی افغانستان زیرضرب شصت های دقیقۀ نود اسلام آباد و واشنگتن قرار داشته است. هرچند تصمیم گیرنده گان اصلی در پاکستان بیشترنظامیان این کشور است واما امریکا نفوذ پیشینه و قابل ملاحظه ای بر آی اس آی پاکستان دارد. نقش مسلط نظامیان پاکستان در جنگ افغانستان نقش مقام های ملکی پاکستان را در رابط به افغانستان به حاشیه رانده است و تا زمانی که نظامیان پاکستان حاضر به مصالحه با افغانستان نشوند، ممکن نیست صلح در افغانستان تامین شود. چنانکه یک روز پس از سفر عمران خان به کابل و وعده های او برای کمک به صلح این کشور دیدیم که بیش از 20 راکت به شهر کابل فرو ریخت. این راکت پراگنی در آن روز پرسش های ابهام آلود را به بار آورد و اختلاف نظامیان را با حکومت ملکی پاکستان به نمایش گذاشت و از طرفی هم ناتوانی خان را آشکارا گردانید و نشان داد که تصمیم اصلی در دست نظامیان پاکستان است. هرچند مسؤولیت آن راکت پرانی ها را داعش قبول کرد واما اسناد زیادی موجود است که داعش روی سکۀ دیگر طالبان است که بوسیلۀ نظامیان اسلام آباد تجهیز و تمویل می شوند. اما بازهم سؤ ظن هایی را به بار آورد که گویا در پشت این حادثه دشمنان صلح افغانستان قرار دارند. در حالیکه این عمل از طرف هرکسی که انجام شده، یک جنایت بشری و ضد اسلامی است و به معنای زیر پای گذاشتن وجدان بشریت است. این جنایت نابخشودنی را هیچ باوجدان نمی تواند بپذیرد و چه رسد به این که یک مسلمان قبول مسوءولیت این جنایت را نماید. جنایت امروزی تروریستان خشم مردم افغانستان را برضد آنان افزود و روی آنان را سیاهتر کرد. از سویی هم این راکت پراکنی خلای امنیتی و ناتوانی های کشفی و استخباراتی آنان را به نمایش گذاشت. این برای همه پرسش برانگیز است که چگونه در روز روشن دو موتر پر از راکت و دستگاهء پرتاب آن ها با عبور از پاسگاه های پولیس در چهار راه آورده و به سوی اهداف مشخص فیر شدند. جالب این که پارلمان برای سه مدیر امنیتی در همین روز رای اعتماد داد. وای بر این ملت بیچاره.
گفته های بالا نشانگر این است که جنگ افغانستان از پیچیده ترین و رمرز آلود ترین و دشوارترین جنگ ها در جهان است. جنگی از چهل سال بدین سو آغاز شده و دو تهاجم سنگین شرق و غرب را بر دوش دارد و از بیرحمی ها و کشتار های زیادی خاطره های خونین دارد. این دو تهاجم افغانستان را به مرکز جنگ نیابتی تمامی کشور های شرق و غرب جهان مبدل کرده است. امروز افغانستان به صحنۀ رقابت تمامی شبکه های استخباراتی کشور های منطقه و جهان بدل شده است که در این میان نقش مخرب و تباه کنندۀ استخبارات پاکستان و ایران و بعد روسیه و هند در افغانستان بارزتر است. این دو تهاجم مصایب بی شمار و ویرانی های بزرگ مادی و معنوی را دراین کشور برجا گذاشته است. ساختار های اجتماعی و فرهنگی را شکست و ارزش های فکری و فرهنگی را در کشور نابود نمود. این جنگ ویرانگر شماری مافیا ها را بر سرنوشت مردم افغانستان حاکم گردانید که فقط هوای دزدی وغارت آرزوی دیگری ندارند. این جنگ و آنانی که به آن هر روز هیزم ریختند، بخاطر منافع شان فقط شماری آدم های معلوم حال را در مقام های مختلف به نوبت عوض کرد که گویا درافغانستان قحط الرجالی وجود دارد. به همین گونه نگذاشت تا یک گروۀ سیاسی مستقل و ملی در کشور بوجود آید تا سرنوشت مردم افغانستان در دستان آهنین چند نفری به بازی گرفته شود که از چهل سال بدین سو بصورت عموم و از بیست سال بدین سو به شکل اخص برآنان فرمانروایی می کنند. شکسته باد آن دستان آهنین و کثیف و آغشته به خون میلیون ها انسان مظلوم این سرزمین که دار و ندار شان را بیرحمانه به غارت بردند. یاهو
بالا
بازگشت