محمود کارگر

درود آتشین

بر سرود انترناسیونال!

یکصد و چهل و نه سال پیش از امروز سرود انترناسیونال توسط کارگر انقلابی فرانسوی که شاعر هم بود سروده شده است.

فشرده زندگینامه:

«اوژن پوتیه» کارگر انقلابی فرانسوی که شاعر هم بود سراینده و ایجادگر سرود انترناسیونال می باشد. «اوژن پوتیه» در 14 اکتوبر 1816 میلادی در یک خانواده فقیر در پاریس چشم به جهان گشود. «اوژن پوتیه» در سن 14 سالگی اولین سرودۀ خویشرا تحت عنوان «زنده باد آزادی» سرود.

شغل اول «اوژن پوتیه» کارگر بسته بند بود بعد ها به عنوان کارگر قالب ریز امرار معاش میکرد و تمام عمر خویشرا در فقر و تنگدستی گذرانید.

چه خوش گفته: که میراث پدر فقیر برای فرزندش فقر است.

«اوژن پوتیه» در سال 1871 میلادی هنگام تشکیل کمون پاریس از 3600 رای 3552 رای را بدست آورد و به عضویت کمون پاریس انتخاب گردید.

در 18 ماه می سال 1871پلیس فرانسه با بی رحمی و قساوت به کمون پاریس یورش برد و آنرا سرکوب خونین نمود، با وجود مقاومت شدید مردم و کمونار ها کمون پاریس را در هم شکستند.

یکی از روزنامه های رسمی خبر دستگیری و قتل «اوژن پوتیه» را اعلام کرد. اما در واقع اوژن پوتیه در حومه شهر پاریس در اختفا تجربه شکست کمون پاریس را جمع بندی میکرد و ایده های کمون پاریس را به کلمه تبدیل مینمود.

اوژن پوتیه در فردای شکست خونین کمون پاریس بدون روحیه باختگی در کمال شجاعت و اراده استوار شعر سرود انترناسیونال را سروده است. این شعر یعنی انترناسیونال که در فردای شکست کمون پاریس سروده شده است نمایانگر ایده های تابناک کمون پاریس اولین دولت کارگری جهان است.

اوژن پوتیه بعد از شکست کمون پاریس اول به انگلستان و از آنجا به امریکا مهاجرت کرد. اما بعد از نه سال دوباره به فرانسه بازگشت.

اوژن پوتیه که دیوان اشعار خویش را در سال 1884 میلادی بچاپ رسانیده بود و سه سال بعد از آن چاپ دیوان خویش در 8 نوامبر سال 1887 در سن 71 سالگی در عالم فقر و تنگدستی دیده از جهان فرو بست و جسد او را در گورستان پرلاشه شهر پاریس در محل دفن کمونارهای اعدامی بخاک سپردند.

یاد اوژن پوتیه شاعر طبقه کارگر گرامی باد.

یادی از آهنگساز سرود انترناسیونال:

«پی یر دوژیته» که نیز کارگر بود. شش ماه بعد از مرگ «اوژن پوتیه»  برای نخستین بار سرود انترناسیونال بدست «پی یر دوژیه» آهنگساز رسید. «پی یر دوژیته» نیز کارگر بود.

جازبه شعر پی یردوژیه را چنان در حال و هوای ایده های کمون پاریس در خود غرق ساخته بود که با دستگاه ساده ای ارگی که در خانه داشت از آغاز شب تا سپیده دم ریتم و آهنگ بر آن  شعر گذاشت، بعد از پایان وظیفه اش به بیرون نگاه کرد دید که خورشید از مشرق طلوع نموده است.

یک ماه بعد از خلق آهنگ به سرود انترناسیونال در گردهمایی روزنامه فروشان شهر «لیل » در چنوب فرانسه «پی یردوژیته» آهنگ این شعر را اجرا و رهبری کرد، بعد از آن این سرود، سرود انترناسیونال نام گرفت.

ترجمه سرود انترناسیونال بزبان فارسی

نخستین بار ابوالقاسم لاهوتی سرود انترناسیونال را به زبان فارسی برگردانده است، که به این صورت است:

برخیز، ای داغ لعنت‌خورده،
دنیای فقر و بندگی!
جوشیده خاطر ما را برده
به جنگ مرگ و زندگی.
باید ار ریشه براندازیم
کهنه جهان جور و بند،
آنگه نوین جهانی سازیم،
هیچ‌بودگان هر جیز گردند.

روز قطعی جدال است،
آخرین رزم ما.
انترناسیونال است
نجات انسانها.

بر ما نبخشد فتح و شادی
خدا، نه شاه، نه قهرمان.
با دست خود گیریم آزادی
در پیکارهای بی‌امان.
تا ظلم را از عالم بروبیم،
نعمت خود آریم به‌دست،
دمیم آتش را و بکوبیم
تا وقتی که آهن گرم است.

روز قطعی جدال است،
آخرین رزم ما.
انترناسیونال است
نجات انسانها.

تنها ما تودۀ جهانی،
اردوی بی‌شمار کار،
داریم حقوق جهانبانی،
نه که خونخواران غدار.
غرد وقتی رعد مرگ‌آور
بر رهزنان و دژخیمان،
در ابن عالم بر ما سراسر
تابد خورشید نورافشان.

روز قطعی جدال است،
آخرین رزم ما.
انترناسیونال است
نجات انسانها.

ویژه گی های سرود انترناسیونال

از ویژگی های سرود انترناسیونال یکی هم آنست که برای اجرای آن نیازی به حضور نوازندگان و نواختن آلات و ادوات موسیقی نیست.

همه گان تدریجآ در شکل گروهی میتوانند سرود انترناسیونال را بخوانند. بعد از ابوالقاسم لاهوتی احمد شاملو ، زهره مهرجو و هادیانشعر سرود انترناسیونال را بزبان فارسی ترجمه کرده اند.

انجمن بین الملل اول

یا انترناسیونال اول

انترناسیونال اول که ائتلافی از احزاب چپ بود تحت عقاید کارل مارکس در سال 1864 در لندن تاسیس گردید.

«اوژن پوتیه» کارگر انقلابی فرانسه در این جلسه حضور داشت.

پیش از بروز اختلافات بین افراد تاثیر گذار در سال 1876 بعد از 12 سال فعالیت فروپاشید. و بین الملل دوم در سالهای بعد با تفکرات سوسیال دموکراسی در سال 1889 تحت رهبری انگلس تجدید حیات یافت.این سرود بحیث سرود انترناسیونال اول برگزیده شده بود و همچنان سرود انترناسیونال را به حیث سرود انترناسیونال دوم نیز برگزیده اند.

خاطره نگارنده از سرود انترناسیونال

چنانچه در تصویر مشاهده میفرمایید کنفرانس سراسری حزب دموکراتیک خلق افغانستان در ماه حوت 1360 خورشیدی در شهر کابل و در تالار پولیتخنیک کابل دایر گردید.

درین جلسه با عظمت حزبی نمایندگان انتخابی از کمیته حزبی شهر کابل و نمایندگان انتخابی از کمیته های ولایتی سراسر کشور در کنفرانس سراسری ح، د ، خ، ا افغانستان فرستاده شده بود.

من نیز در آن زمان منشی سازمان اولیه حزبی یکی از فابریکات کارگری شهر کابل بودم و در این جلسه حضور داشتم. کنفرانس سراسری ح، د، خ، ا با اجرای سرود انترناسیونال آغاز شد که آن شورانگیزی و زیبایی در صدا و سیماو یک پارچگی همرزمانم که که از سیمای هر فرد ما صداقت ، پاکی و خدمت صادقانه برای میهن و آزادی انسانها از ستم طبقاتی هویدا بودف برای من خاطره انگیز و فراموش ناشدنی است.

اگرچه این حادثه در زندگی حزبی ما 39 سال پیش از امروز اتفاق افتاده است اما بنظرم می آید این مسئله امروز اتفاق افتاده باشد.

رفقای عزیز بیاد دارید که همه با صدای رسا بدنبال زنده یاد مسحور جمال سرود انترناسیونال را اجرا میکردیم این غرش در تالار غرشی و شکوهی ایجاد کرده بود. و اینهم ترجمه شعر انترناسیونال که شاعر یا شاعران افغانستان آنرا به فارسی دری برگردان نموده اند.

برخیزید نفرین گشته گان خاک

ای گشنگی را محکومین

فریاد عدالت خیزد بیباک

از انفجار واپسین

ای اردوی عظیم بردگان

کهنه جهان بر اندازیم

دیگر شود دنیای این جهان

بیهوده را هرچه سازیم

این است نبرد آخرین

یکجا شویم و فردا

انترناسیونال شود

سرشت انسانها

شاهان معدنها و ثروتها

ناپاک و غرقه در آذین

جز تاراج دنیای زحمتها

بودستشان دیگر آئین؟

هر آنچه آفرید دنیای کار

افتیده در کیسه هاشان

تنها وام خود استند خواستار

مردم ز استرداد آن

این است نبرد آخرین

یکجا شویم و فردا

انترناسیونال شود

سرشت انسانها

ما هستیم کارگران و دهقانان

اردوی بیشمار کار

زمین باشد ملکیت انسان

نابود شود جمع مفتخوار

تاکی این گرگسان و لاشخوران

از تن ما گیرند توشه

گر گم شوند یکی سحر گهان

خورشید تابد همیشه

این است نبرد آخرین

یکجا شویم و فردا

انترناسیونال شود

سرشت انسانها

https://www.youtube.com/watch?v=mEBvohtQ4rk&feature=share&fbclid=IwAR0IqkyXFQh_7LFCOvAl1OtHa2-wp-mkl3VDIM9kFN_EM2OLRktnBqbiwOk

یاد آن روزگار بخیر که رهبران حزب صفوف و کادر های حزب را دوست داشتند و همچنان صفوف کادر های حزبی و رهبران خود را دوست داشتند.

باید یک مسئله را خاطر نشان بسازم که من در سال 2016 میلادی همراه با خانواده خویش به کشور فنلند پناه آوردم و در همان روز های اول به این اندیشه افتادم که چرا و چگونه از درون نظامهای سرمایه داری دولتهای رفاه اجتماعی در کشور های اسکاندیناوی و اروپایی بیرون آمده است که مسایل خانه، لباس و غذا ، شفاخانه ، دارو  و داکتر و مسئله آموزش و حقوق کودکان و خانواده ها را حل نموده اند و هیچ فردی در کشور های نامبرده گرسنه ، برهنه و بی سرپناه نیستند.

اگر چه من اندیشه های ادوارد برنشتاین و کارل کائوتسکی و ژولینوس مارتوف رهبر حزب منشویک های روسیه را در سال 1980 میلادی در انستیتوت علوم احتماعی در شهر مسکو در یک مضمون درسی مرور کرده بودم. ولی در مقایسه نظریات چپ انقلابی و چپ میانه رو تا هنوز خود را قانع ساخته نتوانسته ام.

دوستداران سرود انترناسیونال!!!

امروز 133مین سالروز درگذشت زنده یاد «اوژن پوتیه» کارگر انقلابی فرانسوی که شعر  سرود انترناسیونال را سروده است، میگذرد.

عکس از اوژن بوتیه

 8نوامبر سال جاری 2020 میلادی مصادف سالروز درگذشت زنده یاد اوژن پوتیه شاعر سرود انترناسیونال میباشد.

گرامی باد یاد اوژن بوتیه کارگر انقلابی فرانسه

محمود کارگر

25.10.2020

منابع:

1.     دیوان ابوالقاسم لاهوتی ، اداره نشرات به زبانهای خارجی مسکو . تاریخ انتشار 1975

2.     ترجمه احمد شاملو که در شماره 33«کتاب جمعه» (ویژه نامه روز اول ماه می ) سال 1359

3.     سرود انترناسیونال نوشته از زهره مهرجو شاعر فراسی زبان.

4.     ترجمه از انگلیسی لغت به لغت از اصل فرانسه به فارسی از جمشید هادیان.

5.     بر خیز ای داغ لعنت خورده ، تاریخچه سرود انترناسیونال ، روان قصه های مردم.

6.     به استقبال اول ماه می برویم ، جمشید هادیان.

7.     سایت انترنتی یوتوب. سرود انترناسیونال . مسحور جمال