محمدصالح گردش

 

ریشه واژۀ نون از کجاست؟

«نون» واژه ایست که در فرهنگ های فارسی به معنی اکنون و حالا شده و در صحاح الفرس این سرودۀ امیر معزی شاهد آورده شده است:

گر رودکی بشعر مثل بود در عجم

ور بود نصر احمد ممدوح رودکی

نون در عجم منم بدلِ رودکی بشعر

پس نصر احمد است سماعیل گیلکی

واژۀ نون که از جمله قیود است، در فرهنگ های فارسی یکی از واژه های زبان پهلوی و مخفف واختصار واژۀ اکنون و کنون دانسته شده است؛ اما از دید این قلم واژۀ نون که ریشه و بنیاد هیأت های اکنون و کنون در پارسی بوده، هیأت تغییر یافته واژۀ نن (امروز) از زبان پشتو در پارسی خواهد بود. این که نون در زبان پارسی به معنی حالا و اکنون شده، ممکن است به اساس اصل نیاز بوده و پارسیان خلاء و نبود چنین واژه و معنا را به این شکل در زبان پارسی پر سازی نموده باشند و نیز موجودیت واژۀ «امروز» در پارسی سبب شده باشد که عین معنی واژۀ نن در پارسی کاربرد پیدا نکند. اما اگر این واژه را در سرودۀ امیر معزی به معنی امروز هم بگیریم کدام تغییری در معنی شعر وارد نمی گردد.

منبع: نخجوانی، محمد بن هندو شاه. صحاح الفرس (فرهنگ لغات فارسی از قرن هشتم هـ) یه اهتمام دکتر عیدالعی طاعتی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 2535.

 

 

 

 


بالا
 
بازگشت