احمد سعیدی
خانه عروس عروسی است خانه داماد خبری نیست
از چندی بدینسو گروه طالبان در قطر با آقای زلمی خلیلزاد نماینده خاص امریکا در مورد امضای توافقنامه صلح و تشریفات و ضمانت های بعدی آن مشغول چانه زنی و گفتگو اند، از سوی دیگر به نماینده گی از پاکستان عمران خان نخست وزیر آن کشور از پیشرفت مذاکرات سودمند بین طالبان و مقامات امریکایی خبر می دهد، اما برعکس دولت افغانستان در ظاهر امر می گوید ما در جریان مذاکرات قرار داریم اما به عقیده من دولت افغانستان بطور شاید و باید آگاهی ندارد که در مورد مذاکرات با طالبان امریکایی ها چه وعده کرده اند و طالبان چه تعهد نموده اند گاهی که میخواهم چیزی بنویسم فکر میکنم با این سر نوشت چه باید نوشت، بخواهیم یا نخواهیم بگوییم یا نگوییم این حقیقت تلخ و درد آور چیزی است که این روزها در صحنه سیاسی افغانستان جریان دارد. شاید دولت افغانستان بخصوص آقای رئیس جمهور و سخنگوی ارگ از روی مسامحه و برای مبرا ماندن از نقد افکار عمومی گاه وبیگاهی در رسانه ها مستقیم و غیر مستقیم اظهار نمایند که ما عمق مذاکرات را میدانیم و خلیلزاد همه روزه به ما گزارش میدهد اما صادقانه میگویمحقیقت چیز دیگریست من باور ندارم که دولت افغانستان و وزارت دولت در امور صلح از آنچه که خلیلزاد با طالبان توافق کرده آگاهی همه جانبه داشته باشند، از سوی دیگر فاصله ها تا به هدف رسیدن زیاد است خط سرخ ارگ ریاست جمهوری آتش بس دایمی است اما خط سرخ طالبان خروج قوت های خارجی و کاهش خشونت ها خط سرخ امریکایی ها و کشور های دخیل منافع خود شان است نه منافع ملی افغانستانمن باور دارم ارایه اندیشه کاهش خشونت با امریکا را عملاً پاکستان هدایت می دهد و از طرف دیگر دولت امریکا برای جامه عمل پوشاندن به وعده انتخاباتی خود بخاطر پیروزی دوباره دونالد ترامپ در کاهش نیروهای آن کشور در افغانستان به این توافق نیاز دارد.
این توافق تضمین کننده منافع هر دو کشور ایالات متحده و پاکستان است به مردم افغانستان هیچ مفادی ندارد. از طرف دیگر به باور من در حقیقت با این مذاکرات دولت پاکستان به حضور و نفوذ طالبان در افغانستان رسمیت می‌بخشد، امنیت نظامی، سیاسی، و اجتماعی گروه طالبان را در برابر حملات امریکا تامین می‌کند و عملا پاکستان دولت افغانستان را به حاشیه می‌راند. پاکستان که تا چند قبل رهبری دولت افغانستان میگفت ما پاکستان را منزوی کرده ایم از سوی دیگر ایالات متحده امریکا با این مذاکرات از حملات جسته و گریخته طالبان به پایگاهها و نیروهای خود در امان می ماند.
عقیده راسخ دارم ادامه و نتیجه بدست آمدهاین مذاکرات بین آقای خلیلزاد و طالبان بدون حضور نقش مردم و دولت افغانستان در نهایت به تضعیف دولت افغانستان می انجامد شکنندگی دولت رسمی و خلاء قدرت را در این کشور پیش از پیش افزایش می دهد. بدون شک دولت پاکستان از این فرایند استقبال می کند و از طرف دیگر ایالات متحده امریکا نیز در تبدیل کردن این منطقه به منطقه آشوب و جولانگاه گروههای تروریستی مثل گروه داعش، القاعده و دیگر گروههای دهشت افگن برای تهدید رقبای خود و بالابردن مصارف تامین امنیت آنها سود می برد.
اما این مسیری نیست که گمان کنیم به راحتی هم توسط امریکا و پاکستان قابل هدایت و رهبری باشد. همانطور که گفته شد نباید گروه طالبان را یک گروه منسجم در نظر گرفت. اختلافات بسیار گسترده ای در ارتباط با این مذاکرات در بین این گروه وجود دارد. در بخش نظامی آن هنوز صداهای بلندی در ادامه مبارزه مسلحانه با نیروهای بیگانه دیده می شود. و گمان می رود این حملات جسته گریخته حتی بعد از توافق نیز ادامه داشته باشد.
از طرف دیگر هنوز مذاکرات کاهش تنش و ابعاد آن خیلی روشن نیست. از سوی دیگر یکی از سخنگویان گروه طالبان در دفتر قطر بنام سهیل شاهین می گوید هیچ توافقی در مورد آتش‌بس وجود ندارد. این یک کاهش در عملیات نظامی ما است. این وظیفۀ ما است که ببینیم چگونه، چه زمانی و کجا می‌توان عملیات نظامی خود را کاهش دهیم اما ارگ ریاست جمهوری افغانستان می گوید به چیزی کمتر آتش بس توافق نخواهد شد اینکه ارگ ریاست جمهوری و گروه طالبان تا آخر خط به این دیدگاه و نظریات خود ایستاده گی خواهند نمود من کمتر باور دارم فشار امریکا میتواند بعضی اوقات خط های سرخ را سفید یا سیاه کند.
بنابراین در حالی که هنوز هیچ معیاری برای کاهش سطح خشونت میان طرفین وجود ندارد دل بستن به امیدهای واهی برای رسیدن به یک آتش بست کامل برای افکار عمومی افغانستان نیز غیر قابل باور است.
از آنجایی که افکار عمومی افغانستان نه طلبان, نه امریکا و نه پاکستان را خواهان واقعی صلح در افغانستان می‌دانند این مذاکرات را مذاکرات میان گرگ ها برای مثله کردن بیش از پیش افغانستان می دانند.
چرا که اگر بپذیریم در این مذاکرات دولت ایالات متحده امریکا به نوعی با وعده نمایندگی منافع دولت و مردم افغانستان این مذاکرات را رهبری می کند اما مردم افغانستان هیچ امیدی به آن ندارند و می‌دانند که ایالات متحده امریکا در نهایت میان افغانستان و پاکستان, حتما منافع پاکستان را انتخاب خواهد کرد نه افغانستان.
معروف است بین افغانها که می گویند؛ جو بایدن در زمان اوباما در جواب به درخواست کرزی برای فشار بیشتر بر پاکستان, با صدای بلند گفته است که پاکستان برای امریکا پنجاه برابر مهم تر از افغانستان است.
بالا
بازگشت