اکمل عازم
چگونه می‌توان بالای پاکستان دوباره اعتماد کرد و از آن انتظار صلح را داشت؟
قرار است در همین هفته ایالات متحده امریکا با گروه طالبان رو در رو در باره صلح افغانستان صحبت کنند و این درحالیست که کشور پاکستان این نشست را تنظیم کرده است.
حکومت افغانستان در چند سال گذشته تلاش‌های زیادی برای رسیدن به صلح کرده؛ ایجاد کمیسیون‌ها، برگزاری جرگه‌ها و در نهایت شورای عالی صلح را برای دست‌یابی به صلح در کشور، نام برد.
در کنار ایجاد کمیسیون‌ها، نشست‌های چند جانبه بین کشورهای ذیدخل در مورد صلح افغانستان در کشورهای مختلف ایجاد شد و تقریباً بی نتیجه به پایان رسید و هر کشور به نفع خود نشست‌ها را رهبری می‌کردند.
در این اواخر زلمی خلیل‌زاد زلمی، نماینده ویژه امریکا برای مذاکرات صلح افغانستان سفرهای متعدد به کشورهای همسایه و چندین نشست با احزاب فعال در کشور و حکومت افغانستان داشت که در نتیجه با پا در میانی پاکستان یک نشست را با سران طالبان در پاکستان تنظیم کرد.
اگر یک کمی به گذشته نظر بیندازیم دقیقاً تاریخ دوباره قرار است تکرار شود و افغانستان میدان بازی کشورهای همسایه و ابرقدرت‌ها قرار گیرد.
در زمانی که داکتر نجیب‌الله رییس جمهور پر افتخار مردم افغانستان، مصالحة ملی را با گروه‌های درگیر جنگ آن‌زمان که عبارت از مجاهدین بود، پیشکش کرد، توسط ابرقدرت‌ها و کشورهای مفسد مثل عربستان و پاکستان مداخله کردند و افغانستان را تباه کردند که تا امروز که امروز است، نمی تواند حد اقل یک اردوی مقتدر را بسازد.
جدا از بحث درباره مجموع عوامل دخیل در شکست سیاست آشتی ملی دکتر نجیب‌الله، شاید یکی از عوامل اصلی این بود که تمام کشورهای خارجی حامی دشمنان رژیم دکتر نجیب‌الله، می‌خواستند شاهد نابودی رژیم باشند؛ نه آشتی با آن.
اما اکنون شرایط به گونه دیگری است. در حال حاضر با توجه به ادامه ناآرامی‌ها، اعتقاد عمومی در داخل افغانستان بر این است که آشتی ملی یگانه راه رسیدن به صلح است.
در عین حال جامعه بین‌المللی نیز تمام تلاش‌های خود را به خرج می‌دهد که پیش از ترک افغانستان، دولت این کشور بتواند با مخالفان مسلح خود به نوعی به توافق صلح دست یابد.
زیرا اکنون بیم آن وجود دارد که تجربة شکست سیاست آشتی ملی دکتر نجیب‌الله و حوادث تلخ سال‌های نود در افغانستان تکرار شود.
ما باید در مورد نشست رو در روی امریکا با طالبان محتاطانه خوشبین باشیم؛ چون این بار اول نیست که همچو یک نشست در مورد صلح افغانستان در پاکستان دایر می‌شود، پیش از این نشست‌های چند جانبه دایر شدند و ما همچنان شاهد نشست‌های دیگر به میانجیگری ترکیه، انگلستان، امریکا و کشورهای عرب نیز بودیم. بدون شک که جنگ افغانستان ابعاد منطقوی دارد، جنگ داخلی نبوده و از خارج تحمیل شده‌است. کشور‌هایی‌که در منطقه‌اند و همسایه ما می‌باشند در این جنگ دخیل بودند و بدون شک که در حل آن نیز نقش دارند.
نقش پاکستان همواره در مذاکرات صلح افغانستان عمده خوانده شده‌است، حکومت افغانستان و جامعه جهانی بار‌ها از اسلام آباد خواسته‌اند تا دست از حمایت آن عده گروه‌های شورشی بکشد که گفته می‌شود در قلمرو پاکستان مستقر اند.
بر اساس گزارش‌ها، شبکه حقانی در وزیرستان شمالی، برخی از اعضای گروه طالبان به رهبری هیبت الله اخندزاده در کویته و برخی هم در پشاور و خانواده ملا عمر مؤسس این گروه در کراچی بودوباش دارند.
سرتاج عزیز مشاور امنیت ملی و روابط خارجی صدراعظم پاکستان در دوم ماه مارچ ۲۰۱۶ میلادی در جریان صحبت در یک گردهمایی در نهاد شورای روابط خارجی امریکا در واشنگتن گفت، رهبران طالبان افغان و خانواده‌های شان در پاکستان زندگی می‌کنند، از خدمات و سهولت‌های صحی در این‌کشور بهرمند می‌شوند و روی همین دلیل است که پاکستان بالای طالبان افغان نفوذ دارد.
با این‌که مقام‌های پاکستانی در گذشته حضور طالبان در کشورشان و داشتن نفوذ بالای این گروه را تائید کرده بودند؛ اما چگونه می‌توان بالای پاکستان دوباره اعتماد کرد و از آن انتظار صلح را داشت؟
من به صفت جوان این سرزمین چندان به این نشست خوشبین نیستم؛ ولی اگر نخست وزیر جدید پاکستان؛ یعنی عمران خان که جوان است و بخواهد که در صلح افغانستان نقش بازی کند و آنهم مثبت و به دور از فریب‌های زمامداران قبلی پاکستان، حتماً نشست به نتیجه می‌انجامد، چرا که پاکستان بالای مخالفان مسلح افغانستان نفوذ دارد و از همین‌رو خواست مردم افغانستان این است که همین اثر و رسوخ را به‌شکل مثبت به‌خاطر آوردن صلح استفاده کند.
به امید صلح دایمی در کشور عزیزمان افغانستان!
بالا
بازگشت