جنگ هفتاد و دو ملت  همه را  عذر بنه

چون ندیدند  حقیقت  ره افسانه زدند

«فافظ»

 

چگونه و چرا در پهلوی ادیان مذاهب ایجاد شد

پژوهشی دین شناسی از:عبدالواحد سیدی

 

 

قسمت -3

نهضت های دینی

 در قرن ۱۹ و ۲۰،  گروه های دانشگاهی ، درتحقیق دانشگاهی شان در مورد دین شناسی تطبیقی، اعتقاد دینی را به مقوله‌های فلسفی به نام "ادیان دنیاً تقسیم کرد. با این وجود، تحقیق اخیر تأکید دارد که تمامی ادیان لزوماً با اصول متناقضی از یکدیگر تفکیک می‌شوند و اینکه انتساب تحقیق به فلسفۀ خاص، یا حتی نهضت دینی معین به جای ماهیت فرهنگی، سیاسی، یا اجتماعی محدود می‌باشد. پژوهش روان‌شناسی فعلی دربارۀ ماهیت دینداری نشان می‌دهد که بهتر است دین را پدیدۀ ثابتی ذکر کرد که بایستی متمایز از هنجارهای فرهنگی (یعنی "ادیان") باشد؛ لذا فهرستی از نهضت‌های دینی که در این بخش مطرح گردید، تلاشی  برای مختصرسازی مهمترین اثرات منطقه‌ای و فلسفی در جوامع محلی است، ولی به هیچ وجه توصیف کاملی از تمامی جوامع دینی نمی‌باشد و مهمترین اصول دینداری فردی را توضیح نمی‌دهد.

 

نقد دین

بسیاری ازلاادری ها یا بی خدایان، بر این باور هستند که «برخلاف علم که رازهای ناگشوده را چالشی برای پاسخ‌گویی می‌یابد، دین فقط ناشناخته‌ها را تقدیس می‌کند [1]ولی این موضوع را عالمان دینی ادیان مختلف از جمله اسلام رد می‌کنند ،چون عقیده دارند مسئلۀ لا ادری گری بسیار در میان آن‌ها کم است ،و دلایل متعددی برای اثبات موضوعاتی که برای آن‌ها تقدس قائلند بیان می‌کنند.آنان، معتقد اند که دیدگاه  برخی از مردم ، در مورد خداوند ، چنان وسیع و انعطاف پذیر است  که ناگزیر هر جا خدا را بجویند او را می یابند.می شنویم که  میگویند خدا غایت است ، یا خدا سرشت پاک ماست ، خدا همه  چیز  است و در هر چیز است.در کیهان و در هر ذره ثابت و جنبنده خداوند غایه و هدف آن است، حتی در یک توته زغال میتوان اثرات خدا را دید.[2]

برخی علت وجودی دین‌ها را این می‌دانند که گروه‌هایی از انسان‌ها می‌کوشند برای پدیده  های که هنوز با عقل  وخرد خود توضیحاتی برای آن نیافته‌اند توضیحی ارائه دهند. [3]

انسان‌ها به منظورحفاظت از خود و هم‌چنین به خاطر درجه‌ای نیاز  های خود به مراسم، و به مناسکی روی می آورند که بی ارتباط به اهدا در برابر یک ذات قوی تراز همه میباشد از قبیل قربانی کردن‌ها و پیش کش کردن  نذورات وانجام حرکات بدنی و غیره   رو می‌آورند که مجموعه آن‌ها دین نامیده می‌شود( آیین کیش جمع ادیان)

دین کوشش انسان برای تماس با"خداوند "است که بسیاری آن را فرضی می‌دانند.

[جان مناگان] و[ پیتر جاست] معتقدند «آشکار به نظر می‌رسد که یکی از چیزهایی که دین به ما کمک می‌کند انجام دهیم کنار آمدن با مشکلات پایدار، مهم و غیرقابل تحمل زندگی انسانی است. یکی از شیوه‌های مهم موفقیت ادیان، در فراهم آوردن مجموعه‌ای از چرایی و چگونگی‌های جهان است که به افراد کمک می‌کند با ناملایمات وفق یابند و با بدبختی‌ها کنار آیند. [آلبرت انشتین] می‌گوید: «دانش تنها می‌تواند چیستی را معلوم دارد، اما نه آنچه را باید باشد و انواع قضاوت‌های ارزشی خارج از قلمرو آن باقی خواهد ماند. از جهت دیگر دین تنها افکار و اعمال انسانی را ارزیابی می‌کند، دین نمی‌تواند معقولانه از حقایق و روابط بین آنها سخن گوید... اما اکنون قلمرو علم و دین کاملاً از یکدیگر جدا شده است، علی‌رغم اینکه بین آنها روابط دو جانبه و وابستگی‌های قوی وجود دارد. هر چند ممکن است مذهب هدف‌ها را مشخص سازد اما این علم است که به ما کمک می‌کند به این هدف‌ها برسیم. [4]

 

شمار پیروان ادیان 

یافتن مرجع و منبع حقیقی در مورد شمار دقیق  از پیروان ادیان در دست  نیست  و آنچه را که در زیر آوردیم  که مربوط به سال 2012 میشود که در جدول زیر توضیحاتی را ملاحظه خواهید  کرد . این آمار و ارقامی  هست  که ،بصورت  تقریبی بدست آمده است . برخی کشورها با سیستمهای آماری شناخته شده و معتبر داده‌های دقیق تری ارایه می‌دهند اما چون سیستم‌های آمارگیری در کشورها متفاوت است از این رو نمی‌توان به آسانی از مقایسه داده‌ها هم کسب نتیجه کرد. شایان ذکر است که در این لیست قطعاً نام تمام ادیان موجود جهان ،وجود ندارد و تنها بر طبق دو پایگاه داده ذکر شده، ادیان با بیشترین پیروان ذکر شده است.

 

سرشماری پیروان ادیان جهان

منابع مختلف آمارهای متفاوتی ارائه می‌دهند. فاکت‌بوک جهانی، سی‌آی‌ای، جمعیت جهان را ۷٬۰۲۱٬۸۳۶٬۰۲۹ (تا جنوری ۲۰۱۲) برآورد کرده‌است. طبق این آمار، مسیحیان ۳۳٫۳۹٪ جمعیت دنیا را تشکیل می‌دهند، که خوداین دین به گروه های : کاتولیک رومی ۱۸٫۸۵٪ ،پروتستان ۸٫۱۵٪ ،ارتدکس ۴٫۹٪ وانگلیکان ۱٪ تقسیم می‌شود. مسلمانان ۲۲٫۷۴٪ ،هندوئیست ۱۳٪ ،بودیست ۶٫۷۷٪ ،سیک ۰٫۳۵٪ ،یهودی ۰٫۲۲٪ ،بهایی ۰٫۱۱٪ و ادیان دیگر ۱۰٫۹۵٪ را تشکیل می‌دهند. ۹٫۶۶٪ جمعیت جهان بی‌دین،  ۲٫۰۱٪  وبی‌خدا برآورد شده‌است [5]

جدول زیر ادیان و پیروان ادیان  جهان را  در 2012 نشان  میدهد

  دین                                                                                                                              پیروان

مسیحیت                     .                     .                     .                     .                     .                     .                                           .                     ۲٫۱ میلیارد

اسلام   .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      ۱٫۵ میلیارد

سکولاریته/بی‌دین/ندانم‌گرایی/بی‌خدایی    .                     .                     .                     .                     ۱٫۱ میلیارد

هندوئیسم                   .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      .                     ۱ میلیارد

دین سنتی چین             .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      ۳۹۴ میلیون

بوداگرایی                   .                     .                     .                     .                     .                     .                     ..                      ۳۷۶ میلیون

پگانیسم-ادیان بومی      .                     .                     .                     .                     .                     .                     ۳۰۰ میلیون

ادیان آفریقایی سنتی و دور از وطن        .                     .                     .                     .                     .                     ۱۰۰ میلیون

سیک (دین)                .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      ۲۸ میلیون

جوچه  .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      ۱۹ میلیون

روح‌گرایی                  .                     .                     .                     .                     .                                           ..                      ۱۵ میلیون

یهودیت                      .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      .                     ۱۴ میلیون

بهائیت  .                     .                     .                     .                     .                                           .                     ..                      ۷ میلیون

جین (دین)                  .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      ۴٫۲ میلیون

شینتو   .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      ۴ میلیون

کائو دای                    .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      .                     ۴ میلیون

مزدیسنا                     .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      .                     ۲٫۶ میلیون

تنریکیو                      .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      .                     ۲ میلیون

پگانیسم نو                  .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      ۱ میلیون

جهان‌گرایی توحیدگرا     .                     .                     .                     .                     .                     .                      ۸۰۰۰۰۰

راستافاریانیسم            .                     .                     .                     .                     .                     .                     .                      ۶۰۰۰۰۰[6]

 

ادیان  ابراهیمی

ریشه شناسی:

 گفته می‌شود که عبارت دادیان ابراهیمی ،به سادگی نشان می‌دهد که تمام این ادیان دارای یک منبع معنوی مشترک می‌باشند. [7]دین یهود خود را دنبال کننده ابراهیم و پیروان ابراهیم می‌داند ،و از ابراهیم به عنوان اولین شه پدر یاد می‌کند.اما علی رغم اعتقادات اسلاف ، یهودیان بر خلاف گذشتگان شان و  متون تورات دو دین (مسیحیت و اسلام) را بعضاً رد کرده اند.

 مسیحیان ابراهیم را به عنوان پدر ایمان می‌شناسند.  [8]

در اسلام ،و کتاب آن قرآن، بارها به ایمان ابراهیم اشاره شده و در آیه ۱۲۵ سوره نساء دین راستین را در پیروی از آیین ابراهیم یکتاپرست می‌داند.[^{قرآن نساء ۱۲۵/7و8]،}

در اصول اساسی دین  اسلام ایمان داشتن به  کتابهای تورات و انجیل و سایر صحیفه  هایی که  گاه  گاه به  پیغامبران  نازل شده است ، مسلمانان ،به همه ی آن  اعتقاد و ایمان دارند و تمامی پیغامبرانی را که  پیش از  محمد (ص) آمده اند  همه را می پذیرند و قبول دارند .حتی اسلام  تأکید دارد  : هر گاه  مسلمانی این  چیز ها را نه پذیرد ،در دایره اسلام  جایی نداشته  ،و مسلمان  ثابت شده نمیتواند. از همین سبب است که مسلمانان همگی خود شان را در ملت ابراهیم خلیل الرحمن شامل میدانند و قسمیکه  اشاره شد پیغامبر اسلام  حضرت  محمد (ص)را، از نسل  اسماعیل پسراسماعیل (ع) میدانند.

 

تمام ادیان بزرگ ابراهیمی ادعای نسب مستقیم به ابراهیم را دارند:

• در تورات (کتاب یهودیت) ابراهیم به عنوان جد بنی اسراییل و پدر اسحاق شناخته می‌شود، در کتاب پیدایش آمده است که تولد اسحاق به ابراهیم وعده داده شده بود.
• قسمت اول کتاب مقدس مسیحیان یا همان انجیل نیز از کتاب عهد عتیق مشتق شده و ادعای مشابه یهودیان را مطرح می‌کند. مسیحیان نیز تحت میثاق جدید خود را امت‌هایی پیوند زده شده به ابراهیم می‌دانند.
• مسلمانان نیز محمد (ص) ،را از نسل ابراهیم و فرزندش اسماعیل می‌دانند. [9]
• بهاییان نیز بهاءالله را سید و از نسل محمد و در نتیجه از فرزندان ابراهیم می‌دانند.^[۱۱]  ولی بنا بر اذعان نویسنده کتاب «بهاءالله «بهاءالله بنیان گذار والهام بخش مدنیت جدید» [جمشید فنائیان] او را  از اولاده  ساسانیان میداند به متن زیر توجه کنید:

«در بین سالهای(1817-1892) می زیست و از اخلاف دودمان ساسانیان و فرزند  وزیر دربار قاجار (ایران) بود. بعد از حبس و تبعید در قلعه عکا،در اراضی فلسطین زندگی میکرد و داعیه دین جدید خود را که آنرا رسالت خدایی میدانست به سران دول و روسای ادیان پیام  ملکوتی و رسالت الهی خودرا با لحن خدائی و اقتدار حیرت آور به آنان ابلاغ نمود.او الواح  خطاب خود رابه الگساندر دوم امپراتور روس ، لوح  خطاب به ویکتوریا ملکه انگلیس، لوح  خطاب به عبدالعزیز امپراتور عثمانی و خلیفه اسلامی، لوح خطاب خود را به ناصر الدین شاه پادشاه ایران، لوح خطاب خود را به  پی نهم ،رهبر کاتولیک  های جهان وبه  ویلهم اول امپراتور المان ،و...آنان را به  پیام ربانی  ورسالت یزدانی  در این مقطع تاریخ تکامل بشری  دعوت کرد .» [10] اما واضحاً  این فرقه با دین اسلام ، مباینت دارد.

 

 

 

 

++++++++++++++++++++++++

 

قسمت دوم

چکیده مطالب این  قسمت:

هدف تألیف این  پژوهش - تعریف دین در فرهنگهای فارسی - اصول دین - رابطه دین با عقل - تعدد ادیان- مجموعه دین از دو بخش تشکیل شده‌است- افسانه پردازی و خاصتگاه های ادیان - به طور خلاصه برای انواع اسطوره‌ها تعاریف مشخص موجود است

 

هدف تالیف این پژوهش

و در این  مجموعه  میکوشم  تا فرق دین  و مذهب و همچنان  اجتهاد و شرایط آن را در دین  اسلام و  اینکه  چرا مذاهب در جنب دین  بوجود  آمدند و این مذاهب باهم چرا در بسیاری موارد در تضاد  هستند و این که در قول آنها  تفریق بوجود می آید  پس مؤمنینی که پیرو  این  مذاهب  هستند  حالت استقرایی آنها در استقرار مناسک دینی از رهگذر اصل دین چه تآثری به نفس عبادات مؤمن به داشته  میباشد؟

البته نظریه دیگری نیز می‌گوید که کلمه «دین» ،از واژه دئنا گرفته شده‌است که به معنای وجدان است . برخی با مطالعات آکادمیک که این موضوع را مورد مطالعه قرار داده‌اند دین را به سه بخش تقسیم کرده‌اند:

1. ادیان جهانی، یک اصطلاحی است که به فرهنگهای سرتاسری، باورهای ملی اشاره می‌کند
2. ادیان بومی، که به گروه‌های دینی فرهنگی خاص اشاره می‌کند .
3.  جنبشهای مذهبی جدید که به باورهای تازه توسعه یافته اشاره می‌کند. یک نظریه پیشرفته آکادمیک دینرا ساختارگرایی اجتماعی، می‌گوید که دین یک مفهوم جدیدی مییابد که همۀ اعمال معنوی و عبادی پیروانش را یک مدلی شبیه به دین ابراهیم می‌داند که همانند یک سیستم منظمی به تفسیر واقعیت و دفاع از وجود انسانی کمک می‌کند، بنابراین دین، بعنوان یک مفهوم، برای فرهنگهای غیرغربی که بر پایۀ چنین سیستمی بنا نهاده نشده‌اند، یا برای سیستمهایی که ساختار ساده‌تری دارند به صورت نامناسب بکار برده شده‌است.

دین (از واژۀ فرانسوی religion به معنای «جامعه دینی» و واژه لاتین religionem (اسم religious) به معنای «احترام به چیزی مقدس، احترام به الله»، “تعهد، رابطه بین بشر و الله ”) ریشه در واژۀ لاتین religious دارد، ریشه‌های اصلی آن نامشخص هستند. یک احتمال، ریشه یابی از واژۀ مشابه le-ligare است، یعنی تفسیر منسوب به سیسرو که Lego «خواندن»، یعنی re (دوباره) و Lego در مفهوم «انتخاب کردن»، «دوباره مرور کردن» یا «با احتیاط اندیشیدن» را بهم مرتبط می‌سازد. پژوهشگران معاصر مانند [تام هارپور] و "جوزف کامپ بل" ریشه یابی ازLigare «پیوند داشتن، رابطه داشتن» را احتمالاً از واژۀ پیشوندی re-ligare، یعنی re (دوباره) و ligare «رابطه داشتن» میسر می‌سازند که [سِنت آگوستین] آن را حائز اهمیت ساخت، که البته پس از تفسیر [لاکتانتیوس] قرار گرفت. کاربرد قرون وسطایی جایگزین مسلک یا طریقه در تعیین جوامع متحد مانند فرقه‌های رهبانی می‌شود.

زبان‌شناس ماکس مولر معتقد است ریشۀ واژه انگلیسی "religion"، واژۀ لاتین religious، در ابتدا تنها در معنا ی " احترام به خدا و الهه، اندیشۀ محتاطانه دربارۀ موضوعات الهی، تقوا"(که بعدها سیسرو آن را ریشه یابی کرد که دلالت بر "پشتکار" داشت) به کار می‌رفت. ماکس مولر اکثر فرهنگ‌های دنیا از جمله مصر، ایران، و هندوستان را در این برهۀ تاریخی دارای ساختار قدرتی مشابه توصیف کرد. آنچه که امروزه دین باستانی نام دارد، "شرع" می‌باشد.

اکثر زبان‌ها دارای واژگانی هستند که می‌توان آنها را «دین» ترجمه کرد، ولی ممکن است کاربردهای متفاوتی داشته باشند، و بعضی زبان‌ها هیچ واژه‌ای برای دین ندارند. مثلاً، واژۀ سانسکریت dharma، را گاهی «دین» ترجمه کردند که به معنای شرع است. در جنوب آسیای باستان، مطالعۀ شرع شامل مفاهیمی مانند ریاضت کشیدن برای رسیدن به تقوا و انجام آداب و رسوم تشریفاتی و عملی بود. در ژاپن قرون وسطایی، رابطۀ مشابهی بین «قانون امپراتوری» و قانون جهانی یا «قانون بودایی» وجود داشته‌است، ولی این قوانین بعدها به منابع مستقلی از قدرت تبدیل گشتند.

در زبان عبری، معادل دقیقی برای "religion" وجود ندارد، و یهودیت بین هویت‌های دینی، ملی، نژادی، یا قومی تمایزی قائل نمی‌شود. یکی از مفاهیم اصلی آن، "halakha" است که گاهی "شرع" ترجمه می‌شود، که راهنمای انجام تکلیف دینی و اعتقاد و اکثر جنبه‌های زندگی روزمره می‌باشد. استفاده از اصطلاحات دیگر مانند اطاعت از خدا یا اسلام نیز بر مبنای تاریخچه‌ها و واژگان خاصی می‌باشد.در واقع دین برنامه زندگی است.

 

تعریف دین در فرهنگهای فارسی:

یکی از ایزدان در آیین زردشتی موکل بروز بیست و چهارم هر ماه شمسی ( دین روز)

دین را در لغت (اسم ) دانسته اندو به این تعابیر آمده است

 1 - نام ایزدیست .

 2 - روز بیست و چهارم هر ماه شمسی .

 3 –به معنی  آیین کیش و جمع آنرا  ادیان گویند .

 4 - راه روش . یا دین اسلام . یا دین محمدی و هر دین دیگر از قبیل دین مسیح –دین یهود و غیره .

دایرة المعارف فارسی دین را چنین توجهه کرده است:

دین  مجموعه ای از  عقاید  موروث مقبول  در باب روابط انسان با آنچه مبداء  وجود وی خوانده تواندشد؛ والتزام بر سلوک و رفتار بر مقتضای آن عقاید .مسائل و مفاهیمی چون روح، خدا ، زندگی، مرگ ،دنیای بعد از مرگ ، غیب جهنم و بهشت ، و در بعضی موارد پاره ای مسائل اخلاقی و اجتماعی نیز  غالباً در قلمرو این  عقاید  موروث وارد اند ، و اینکه بعضی امور مقدس و بعضی امور گناه یا حرام واجتناب کردنی شمرده  میشوند  نیز لازمۀ همین عقاید است ...دین قطع نظر از اینکه منشأ آن چیست، امری است که جنبه اجتماعی آن مسلّم است ، واگر چه فرضیۀ کسانی که دین را منشأ جمیع  تحولات  تاریخ و مبدأ تمام حوادث عالم می شمرده اند امروز –لااقل کاملاً مقبول و مسلّم  نیست ، لیکن تأثیر و نفوذ عامل دین  در حوادث تاریخ  محقق است .  دین را بعضی حس تردید و تزلزل انسان در مقابل طبیعت ، و بعضی حس ترس از مجهول شمرده اند.[سالو مون رناک]  منشأ  آن را نوعی وسواس  و جدانی، [ف.د. آ.شلایر ماخر] حس عدم استقلال، [ماکس مولر]  علاقه به ادراک امر ادراک نا پذیر میداند و [ف.و.ی.فونشلینگ] تصور وحدت بین انسان  و وجود مطلق را منشاء    دین  میخواند، و اینهم  اگر در باره  بعضی از ادیان راست آید ، در مورد همه صادق نیست . در هر حال منشأ دین  مجموعه ای از  عوامل نفسانی   و اجتماعی مختلف است   نه یک امر واحد .در بین ادیان موجود بعضی هستند  که در آن فرض وجود خدا ضروری نیست (مثلاً در آئین کنفیسیوس)که صرفاً از یک دسته دستورات اخلاقی منشأ  گرفته است .بعضی  که فرض وجود خدا را لازم  می شمرند یا به شرک قائلند ، یا به اتحاد [یعنی یکی دانستن خدا (وجود برتر خارج از انسان)با مخلوق] که به (نانا یا مونا) تعبیر میشود .بعضی دیگر به ثنویت قائلند،و برخی به انواع  توحید .

تحقیق در باره دین و ماهیت  واحوال آن  موضوع  علم ادیان  و ملل و نحل است ، که امروز شعب و فنون مهم دارد و از آن  جمله است  علم ادیان تطبیقی، اما این موضوع از جهت روانشناسی، جامعه شناسی، باستانشناسی و اخلاق نیز مورد بحث اهل نظر هست.از جهت تاریخی ادیان را به ادیان موجود و ادیان گذشته و همچنین ادیان الهی ( که خدا دارند) میتوان  تقسیم کرد .ادیان بزرگ موجود  عبارتند از اسلام –مسیحیت – یهودیت ، صابئی – بودا- هندو ، شینتو، تائو ،کنفسیوس،وزردشت که بعضی ها  از جمله ادیان الهی اند که (به خدا وند واحد ایمان دارند ) و بعضی  از این ادیان  غیر الهی ، و هر یک تاریخ  جدا گانه دارد .ادیان گذشته هم مانند آیین مصر قدیم ، آیین بابل  و آشور ، آیین یونان  وروم ، آیین فنیقی ها ، مهر پرستی ، آیین مانی ،، و غیر از آنها ، بیش و کم بقدر مقتضیات  ظروف و احوال  در ادیان موجود تأثیر داشته و دارند.(از جمله تاکید  دانشمندان دین از اجتناب نمودن  از برپایی  عید سال نو  و همچنان  عید یا جشن مهرگان  در اول روز خزان که مربوط به ادیان  آریائی میشود و در دین زردشت جایگاه رفیع دارد ، از همین قبیل تأثیرات و ظروف ادیان گذشته است که هنوز خود آگاه و ناخود آگاه  در روح و روان مردم منطقه تأثیر پذیر در حالی هستند که اعتقاد به  منشأ آن بکلی ذائل میباشد.(مؤلف))

واما در عربی  کلمه دین ، غیر از آیین و شریعت به معنی داوری و شمار نیز  هست (چنانچه در قرآن (به یوم الدین در چندین موضع  تأکید شده است  .یعنی روزی که در آن از اعمال نیک وبد  محاسبه سریع و دقیق وروشن صورت  می گیرد(مؤلف))، و در معنی آیین و شریعت در زبانهای ایرانی قبل از اسلام  نیز سابقه دارد .در تعریف آن  گفته اند  که عبارت است از یک وضع وتاسیس الهی که اصحاب عقول را به رستگاری هدایت  میکند، و شامل عقیده و عمل هر دو است!

این تعریف البته فقط شامل  اهل کتاب است وبس.دین مسلمانی که  دین حق نیز خوانده  میشود ، واساس آن  تسلیم است به امر حق . بموجب یک حدیث نبوی عبارت است از اسلام ، ایمان و احسان. در هر حال مفهوم  عبادت و همچنین  هدی (  hodi) ، به اعتقاد  مسلمین ، در دین محقق است ، ورویهم رفته اکثر مسلمین  دین را عبارت از مجموعۀ قواعد  و اصولی میدانند که انسان را به پروردگار نزدیک میکند . در تداول و استعمال عامه  در بعضی موارد  ملت ( Mellat) (مثلاً در هفتاد و دو ملت و ملت رسول الله [ویا ملت ابراهیم خلیل الرحمن]) و مذهب  نیز در ردیف دین  بکار میرود:اما در حقیقت بین  آنها  تفاوت  هست ؛ از جمله  چنانکه در  تعریفات  جرجانی آمده است ، تفاوت در این  است که دین منسوب است به خدا(ج) وملت  منسوب  است به پیغمبر(ص)، در صورتیکه مذهب به مجتهد  صاحب نظر  منسوب  میشود .فی المثل"دین خدا"و "مذهب ابو حنیفه" وامثال آن  میگویند . در قرآن از ملت ابراهیم  به حنیف(  hanif )تعبیر رفته است که دین حنیف و دین فطرت خوانده شده است .یعنی راست دینان و (کسانیکه  به دین خدا  گرویده  هستند( مؤلف)) و در این بیان ، لفظ دین به معنی مجموعۀ دین  و مذهب بکار رفته است .

دین مجموعه‌ای از نظامهای فرهنگی، اعتقادی و جهان بینی‌هایی است که با ایجاد نمادهایی، انسان را به ارزشهای روحانی و گاه به ارزشهای معنوی ارتباط می‌دهد. بیشتر ادیان با شرح روایات، الگوها، سنن و تاریخهای مقدسشان قصد دارند که به زندگی معنا دهند یا به هستی شناسی بپردازند. آنها مایلند تا اصولی اخلاقی، دینی یا یک سبک زندگی بهتری از ایده‌هایشان را درباره ی ماهیت انسان و جهان هستی ارائه دهند.^[1]

گاهی اوقات واژۀ دین با ایمان یا نظام اعتقادی اشتباه گرفته می‌شود، اما دین با باور شخصی که جنبۀ عمومی دارد متفاوت است. اکثر ادیان رفتارهایی همچون مراحل سلوک روحانی، تعریفی که پیروان یا اعضای همان دین از آن دارند، مجامع عمومی، نشستهای منظم [مذهبی] یا خدماتی که به منظور حل مشکلات یا عبادات [انجام می‌شود] مکانهای مورد احترام (چه طبیعی باشد یا بنا شده) و یا کتابهای مقدس سازماندهی می‌شوند. اعمال [مذهبی] یک دین همچنین ممکن است شامل آیین‌ها، مراسم یادبود از نعمتهای یک خدا یا خدایان، قربانیها، جشنها، ضیافتها، بیخودی، تشرّف، مراسم تدفین، خدمات ازدواج و نکاح، مراقبه، موزیک، هنر، رقص، خدمات عمومی یا دیگر جنبه‌های فرهنگی انسان شود.

توسعه دین فراخور فرهنگهای مختلف اشکال مختلفی به خود گرفته‌است. برخی ادیان تأکید را بر باورها قرار داده‌اند در حالیکه ادیان دیگر بر اعمال تکیه دارند. برخی ادیان روی تجربیات دیداری، ایمان فردی تمرکز دارند در حالیکه دیگر ادیان فعالیتهای جمعی دینی را ارزشمندتر می‌دانند. برخی ادیان ادعا می‌کنند که جهانی هستند، باید به قانونها و جهان‌بینی‌شان اعتقاد داشته باشند، در حالیکه ادیان دیگر فقط بوسیلۀ یک گروه کاملاً مشخص یا محدود فعالیتهای خود را انجام می‌دهند. در بسیاری از جاها دین با سازمانهای عمومی همچون آموزش و پرورش، بیمارستانها، خانواده، حکومت و سلسله مراتب سیاسی آمیخته شده‌است. انسان‌شناسانی مثل [جان مونوگان] و[ پیتر جاست] اظهار می‌کنند: «واضح به نظر می‌رسد یکی از کمکهایی که دین به ما می‌کند تا انجام دهیم درگیر شدن با مشکلات زندگی انسانی است، مشکلاتی که مهم، پایدار و غیرقابل تحملند. یک روش مهمی که باورهای دینی برای انجام این کارها به ما کمک می‌کنند فراهم آوردن یک دسته از ایده‌ها دربارۀ چگونگی و چرایی این جهان است که با کنار هم قرار دادن آنها به انسانها اجازه می‌دهد که خود را با نگرانیهایشان سازگار کنند و با بداقبالی‌هایشان روبرو شوند. ^[2]

 

اصول دین

اصول جمع اصل است و در لغت چیزیست که چیز دیگری بر آن مبتنی شود و دین در لغت بمعنی جزا است و از آنست گفتار پیامبر ( ص ) : کماتدین تدان . و در اصطلاح اصل بمعنی طریقت و شریعت است و در اینجا مراد همین است و این فن را از اینرو اصول دین خوانند که دیگر دانشهای دینی از حدیث و فقه و تفسیر بر آن مبتنی است چه اصول دین متوقف بر صدق مرسل و صفات و عدل او و امتناع قبح بر اوست .

 

رابطه دین با عقل

می‌توان گفت بعضی از ادیان عقلی اند و با عقل مطابقت دارند به این معنا که بزرگان و عالمان آن دین سعی می‌کنند که آن دین و دستورهایش را بوسیله استدلال و برهان عقلی توجیه کنند و از این نظر قابل استناد به عقل می‌باشند.

بعضی از ادیان نیز فراعقلی اند، یعنی بخش‌هایی از آن مستقل از عقل و بر مبنای عشق و عاطفه و احساسات و اعتقاداتی که مبنی بر این امور اند و حتی گاهی بر پایه اعتقاداتی ناشی از تقلید از پدران قبیله و فامیل و اطرافیان نیز میباشد.

 

تعدد ادیان

شمار دین‌ها در میان جمعیت انسان‌ها بسیار زیاد است و این ادیان توضیحات بسیار متفاوت و گفتارهای پرشماری را در راه کوشش برای یافتن پاسخ به معماهای اعتقادی  و باور  های شان  مطرح می‌کنند.

در باور پیروان بسیاری از این ادیان،پراگنده ،موجود یا موجوداتی که فراتر از قوانین جاری طبیعت هستند ، در نزد شان  مسلط  هستند از قبیل ارواح ،و اشباح وغیره موهومات .حتی آنها معتقد  هستند که این جهان توسط  آنها آفریده شده و بر آن فرمان‌روایی می‌کنند و انسان می‌تواند از راه عبادت و پرستش و   پیشکش تحایف آنان را خوش نگاه داشته  و واکنش آن ها را  در برابرخود با  ملاطفت نماید تا از این طرق به درجه‌ای از حس امنیت و آرامش برسد. ^[3] دربارۀ  این‌که «موجود آفریننده» مورد نظر ادیان چه خصوصیاتی دارد و تعداد و صفات و اهداف آن‌ها چیست و طول عمر و ابعاد و شمار پیام‌آوران آن‌ها چه تعداد و اندازه‌است در میان ادیان اختلاف نظرهای بسیار زیادی وجود دارد.

 

مجموعه دین از دو بخش تشکیل شده‌است:

۱) آموزه‌ها و گزاره‌های اعتقادی) [هست‌ها /اصول]

۲) دستورهای عملی، اخلاقی و ارزشی که بر پایه آموزه‌های اعتقادی استوار شده‌اند [بایدها /فروع]

در ادیان مختلف، این آموزه‌های اعتقادی تلاش می‌کنند تا پاسخی برای درک معماهای هستی و آنچه درک نشدنی است (بی‌نهایت، مرگ) بفهمند.

واژه‌های دیگری مانند [کیش و مذهب ]گاه به همان معنی دین و گاه به معنی زیرشاخه‌هایی از یک دین بکار می‌روند.

دین یا اصطلاحاً «آسمانی» است یعنی پیامبر ی آمده و مدعی این است که هر چه آورده از طرف خدا  سرچشمه گرفته یا اینکه «آسمانی» نیست به این  معنی ،یعنی که حاصل افکار و عقاید یک انسان می‌باشد. از گسترده‌ترین دین‌های جهان می‌توان از دین‌های ابراهیمی نام برد. دین های ابراهیمی که همه از یک ریشه و منطقۀ خاور میانه سرچشمه می‌گیرند و ذات باری تعالی را  می ستایند و به ذات وی ایمان دارند  عبارت‌اند از اسلام ، مسیحیت و یهودیت. دین‌های بابی و بهائی نیز از این دسته و از ادیان نوین هستند.

از دین‌های بزرگ دیگر در جهان می‌توان از ادیان بودایی ، و هندوئی (برهما ها  ، ناگن  ها و انواع  زیاد دیگر، و همچنان ازآیینهای کنفیسیوس و بودائی  نام بردکه این ادیان  هیچکدام لزوماً خدامحور نیستند ولی به نظر می‌رسد تمام این دسته ادیان معتقد به ماوراء طبیعت و  ارباب انواع باشند.

دین‌های کهن فراوان دیگری نیز وجود دارد مانند ادیان زردشتی ، مانی، پرستندگان ماه ، افتاب و ستاره ها و جز اینها.

 

 

افسانه پردازی و خاصتگاه های ادیان

برای آشنایی با دین باید ابتدا با مفهوم اسطوره (افسانه پردازی)آشنا شد زیرا چنانچه که می‌دانیم بسیاری از داستان‌هایی که در دین عنوان می‌شوند مثل؛ آفرینش اولین انسان، مرگ و ... ریشه در تاریخ و اساطیر یک قوم دارند.

اسطوره کلمه‌ای [معرب] است(  کلمه ای که از زبانی دیگر و ارد زبان عربی شده و در آن تصرفی بعمل آمده) که از واژه یونانی هیستوریا (historia) به معنای"جستجو، آگاهی و داستان" گرفته شده است. برای بیان مفهوم اسطوره، در زبان‌های اروپایی از واژه "myth" به معنای افسانه و قصد و شرح و خبر استفاده شده است. اسطوره (که جمع آن اساطیر است)را باید داستان و سرگذشتی مربوط به فراسوی جهان مادی و ملموس دانست؛ که معمولاً اصل آن معلوم نیست. در اسطوره وقایع دوران اولیه آفرینش نقل می‌شود. به عبارت دیگر سخن از آنست که چگونه هر چیزی پدید می‌آید و به هستی خود ادامه می‌دهد؟ این دقیقاً یک سؤال فلسفی است  که در شروع این بحث تلویحاً به آن  جواب ارائه داشتیم، اما اسطوره‌ها و افسانه‌ها به این سؤال از طریق تخیلات پاسخ می‌دهند نه از روی منطق. شخصیت‌های اسطوره را موجودات مافوق طبیعی (خدایان) تشکیل می‌دهند و همواره هاله‌ای از تقدس؛ قهرمانان مثبت آنرا فراگرفته است. اسطوره نماد دوران پیش از دانش و نماد و نشان مشخص روزگاران باستان است. تحول اساطیر هر قوم و ملتی، معرف تحول شکل زندگی، دگرگونی ساختارهای اجتماعی و تحول اندیشه و دانش است. در واقع اسطوره نشانگر یک دگرگونی بنیادی در پویش بالارونده ذهن بشر است. اساطیر روایتی است که از طبیعت و ذهن انسان‌های نخستین ریشه می‌گیرد و برآمده از رابطه دوسویه این دواست.

ناگفته نگذاریم که اسطوره ریشه تاریخی دارد. یعنی اگر از دید ساختاری به اسطوره‌های جوامع مختلف نگاه کنیم یک چیزهایی از آن جوامع را در روزگاران دور منعکس می‌کند. در آیین‌هایی ،انسان از گیاه خلق می‌شود؛ مثلاً در اوستا، انسانهای اولیه دو گیاه بودند به نام‌های مشیا و مشیانه؛ این اسطوره مخصوص زمانی است که انسان کشاورزی را می‌شناخته و در واقع رویش گیاه را می‌فهمد که تخم می‌رود زیر خاک، در می‌آید و رویش پیدا می‌شود و گیاهان ایجاد می‌شوند؛ بنابراین فکر می‌کند تشکیل انسان هم در آغاز مثل گیاه بوده است. در آیینهایی انسان از گل ساخته می‌شود مثلاً در اساطیر مصر باستان حتی یکی از خدایان، آدم را از گل درست می‌کند و می‌برد در کورۀ خورشید می‌پزد و آدم را بوجود می‌آورد؛ یعنی در واقع سفال‌گری. یعنی این اسطوره مخصوص دوره سفالگری است. پس یک اسطوره برای دوره کشاورزی است و یکی برای سفالگری. این معنای تاریخی دارد. دیگر اینکه اسطوره روی هوا پیدا نمی‌شود، اسطوره در جامعه پیدا می‌شود، مردمی هستند که اسطوره را خلق می‌کنند، بنابراین اسطوره با آن مردم ارتباط دارد. وقتی با مردم ارتباط دارد یعنی با تاریخ ارتباط دارد، با جامعه ارتباط دارد بنابراین می‌توان به اسطوره معنای تاریخی داد به شرطی که لوازم آن کار در اختیار باشد مثلاً نباید اسطوره را با تاریخ امروز تصویر کرد. یک اسطوره کهن باید جای تاریخی خودش را پیدا کند.

به عنوان نمونه اسطوره ضحاک در شاهنامه فردوسی دوره‌ای را روایت می‌کند که زندگی اشتراکی بوده است یعنی بر منطقه ی وسیعی  که اکنون ایران نامیده می‌شود و اقوامی آرین نژاد در آن  مستقر بودند ، جوامع اشتراکی غلبه داشته‌اند، بعد آهسته آهسته  سیر تاریخی این‌ها را به طبقاتی شدن سوق می‌دهد و جمشید ^[4]یا جم تاریخی پیدا می‌شود. یعنی قومی یا جمعی پیدا می‌شوند که به تمرکز ثروت اعتقاد دارند. فرگشت زندگی آنان را به طبقاتی شدن رسانده است. برای مطالعه کامل تر دربارۀ موضوع ضحاک که توسط فردوسی که خود از طبقات مرفه ی بعنوان دهقانان بوده و از جامعه طبقاتی سود می‌برده به عنوان ماردوش شناسانده شده است به شاه نامه در مورد این  داستان مراجعه کنید.

 

 

به طور خلاصه برای انواع اسطوره‌ها تعاریف زیر موجود است:

• اسطوره   ^[5] واکنشی است از ناتوانی انسان در مقابله با درماندگی‌ها و ضعف او دربرآوردن آرزوها و همچنین ترس از حوادث است. انسان‌ها همواره در مقابل بسیاری از پدیده‌های طبیعی ضعیف بوده‌اند (به خصوص درگذشته) بنابراین تنها راهی که همیشه آنان را امیدوار نگاه می‌داشته ساختن اسطوره‌ها و خدایان و متوسل شدن به نیروی آنان بوده است. البته دربرخی از جوامع تعداد انگشت شماری از افراد به جای اکتفا به نیروی اساطیر و خدایان موهوم از نیروی تفکر خود استفاده کردند و به چاره اندیشی منطقی پیرامون پدیده‌ها پرداختند و علم را پایه ریزی کرند، اگر بشر امروزه بدین سطح از تمدن و تکنولوژی رسیده است نتیجه شک کردن همین تعداد انگشت شمار (در ادوار مختلف تاریخی) در بنیان‌های فکری جامعه و تلاش برای تغییر نگرش خود نسبت به محیط پیرامون بوده است.
• اسطوره داستان و تجسمی از احساسات آدمیان است. تکرار این داستان‌ها که در قالب آداب و رسوم سنتی و رسم‌های آیینی برگزار می‌شود به آدمیان واقعیت و حقانیت می‌بخشد؛ و در نهایت به او توهم بهترین موجود هستی بودن را می‌دهد.
• اسطوره نشانه‌ای غم انگیزی از عدم آگاهی بشر است. در گذشته انسان به پیروی از تخیل و کنجکاوی خود برای رویدادها علت و انگیزه می تراشیدو به این ترتیب، تخیل را با واقعیت‌ها پیوند می‌داد در واقع تمامی اساطیر، افسانه‌ها و ادیان غیر الهی ،بر پایه همین تخیلات باطل ناراست و بیهوده زاده شدند. در یک کلام اسطوره تلاشی است برای انسان مجبور و در بند توهماتی پیچیده برای پوشاندن ناتوانیها و آشکار ساختن بیان واقعیت‌های پیرامونی با امور فراطبیعی . انسان در تبیین و روشنگری پدیده‌هایی که به علت آن واقف نبوده، به تعبیرات فراطبیعی روی آورده و این دقیقاً زمانی است که هنوز دانش بشری توجیه کننده حوادث پیرامونی اش نیست.

در قرآن مجیدآمده است که در زمان نمرود که بتان متعددی پرستش میشد  در بدایت احوال حضرت ابراهیم  در  جستجوی معبود  حقیقی بود  که تأثیرات خدای یگانه را برای شناخت  به ماه و ستارگان توصل می ورزد باز می بیند که آنها نیز ثابت  نبوده و افول میکنند و میکاهند .تا اینکه بنور فراست از تنگنای تاریکی  های که مردمان دور و پیشش به آن مبتلا بودند و پدرش آذر که خود بت گر و بت  تراش بود . ابراهیم ،روزی پنهان  از دید  دیگران  به  بتخانه داخل می شود و همۀ بت  ها را   می شکند و تبرش را به گردن بت کلان می بندد. جاسوسان به  نمرود خبر بردند  که پور آذر  ابراهیم  همه بتان را شکسته است .وقتی از او  می پرسند دروغ  منطقی  ای که  عمل باطل آنها را بر رخ شان بکشد اظهار داشته می گوید  این بت کلان  این کار را کرده است . نمرود  میگوید او خو سنگ است ، جان ندارد و حرکت  کرده نمی تواند چطور توانست  اینکار را بکند . سپس ابراهیم اذعان میدارد این  اشیای بیجان  که نه شعوردارند و نه مضرتی را از خود دفع میتواند کرد چطور خدا و هستی بخش برای شما بوده  میتواند . این یک رویداد  عبرت ناک  است که قرآن تلویحاً به  آن پرداخته  است تا مثالی باشد برای کسانیکه دچار بیهودگی و باطل پرستی هستند. در ذیل مثالی در این مورد از قرآن میآوریم؛ ابراهیم (ع) بر بطلان ربوبیت کواکب و ماه و خورشید از راه آثار حسی آن استدلال کرد. افول و غیبت آنها از انسان، خود دلیل بر مدعاست : « کذلک نری ابراهیم ملکوت السموات و الارض و لیکون من الموقنین ، فلما جن علیه اللیل رأی کوکباً قال هذا ربی، فلما افل قال لااحب الافلین»[انعام،‌ 79ـ57].

 

 

 

 

´´´´´´´´´´´´´´´´++++++++++++++

 

چکیده موضوعاتیکه در این فصل عنوان شده است

خدا باوری – تعریف دین - هدف تالیف این کتاب –اصول دین – رابطه دین با عقل –تعدد ادیان – اجزائ تشکیل دهنده دین – افسانه پردازی و خاصتگاههای ادیان (اسطوره) –نهضت  های دینی – نقد دین – شمار پیروان ادیان – تاریخ ادیان و مذاهب  جهان – ادیان جامع  جهانی –یهودیت  مسیحیت اسلام- دین از دیدگاه جامعه شناسان – پیشینه خدا شناسی در ادوار دور –ادیان پست یا افسانه  یا اساطیر خدایان (ادیان باطل)- ادیان توحیدی یا پرستش خدای یگانه – وجوه مشترک ادیان بزرگ در حکمت عملی- روایات  ادیان در مورد خلقت  آدم – کتابشناسی.

خدا باوری:

ایمان بخداوند و گواهی دادن به آنچه که پیامبران، برای امتانش از نزد رب آورده ، بهمراه قبول نمودن و ایمان به آن ،و تصدیق و پزیرفتن  آداب و ترتیب آن ،خدا باوری گفته  میشود.

قبل از اینکه داخل مباحث پژوهشی ادیان و مذاهب گردم ، میخواهم  کمی  به باور  های مردم در مورد ذات باری تعالی، (ج) از قول دانشمندان این رشته بحث های  موجز، داشته باشم:

پروفیسور لاورنس برون از دانشگاه شیکاگو میگوید :«اگر از  یک ملحد بپرسیدچه کسی ترا خلق کرده ؟ جواب میدهد  که هیچ کس، هیچ  چیز، ما به عنوان خلقت نتیجه [(بیگ بینگ)]  «انفجار بزرک» هستیم که دنیا را بوجود آورد و ما نتیجه  تکامل هستیم که حیات و گونه  های مختلف زنده که می شناسیم ،را بوجود  آورد.

این جواب یک منکر خداست.

ولی آیا این جواب معنا و مفهومی دارد؟ 

ولی بنظر من  معنا و مفهومی ندارد و این هم  شواهد و دلایل من است:

برای شروع اجازه دهید به [بیگ بینگ] (انفجار بزرگ)نگاهی بیندازیم ، در مقدمه  متوجه باشید که دین اسلام   هیچ مخالفتی ، بابیگ بینگ ندارد ،ودین اسلام وقوع انفجار بزرگ را انکار نمیکند، بلکه دین اسلام می گوید که بیگ بینگ تحت اداره  خالق قرار داشته است. کدامیک از لحاظ منطقی مقبول تر و با معنی تر  است که باور کنیم ،انفجار بزرگ یک واقعه  تصادفی بودیا اینکه تحت اداره و کنترول خالق (هستی) قرار داشت ، برای مقدمه بگویم  که بیگ بینگ(انفجاربزرک)با انفجار شروع  نشد- بلکه ،بیگ بینگ  خیلی قبل تراز آن آغاز شده بود، قبل از انفجار توده غبار، (که قرآن به دخان یا دود  تعبیر کرده است ) نخستین وجود داشته توده غباری در فضای تهی که فشرده شده و منجر به  هسته  عظیم متراکمی  پر از انرژی (نیرو و قدرت) در آمد و آن هسته بودکه منفجر شد ،؛

پس این توده  غبار از کجا بوجود آمد ؟

برای انفجار، این توده غبار متراکم  ، انرژی از کجا بوجود آمد؟

 مطلبی که ما از علم و دانش فرا گرفته ایم ، این است که  چیزی  از هیچ بوجود نمی آید.انفجار بزرگ   عظیم ترین انفجار در کل تاریخ  «کائنات»^[1] بوده  که هر چه در دنیای خارج  وجود داشته ، آنرا ، بر اثر انفجار به دنیای کنونی ما منتقل کرده  است. به دنیایی که در حال انبساط است. با این وجود  هنوز اعتقاد دارندکه این رویداد فرضاً تصادفی باعث دنیای با کمال و بدون خدشه شده؟

آیا همه انفجار  های دیگر منجر به  تخریب و هرج و مرج  نشده اند؟

ما اعتقاد داریم که بیگ بینگ منجر  به کمال دنیای ما شده است .

این یک نمونه  تناقض  علم با علم است – منظور من از این  گفته چیست؟ در حالیکه اجتماع دو متناقض محال است.چطور امکان  دارد در مسئله  بیگ بینگ بر خلاف  ثبوت  علمی از ماهیت انفجار  ها  که همیشه  تخریب و هرج و مرج بدنبال دارد  این مراتبه باعث نظم و کمال دنیای ما شد؟

اگر بخواهیند دنیا را بامبنای علمی توضیح دهید  نمی توان تناقض علم با  علم را نادیده گرفت ، زیرا علم ، موجودیت  وماهیت دنیای ما را توضیح  میدهد، در علم ، یک اصل کلی وجود داردکه به بی نظمی  یا انتروپی (راستین سنجی یا ارزش ،درونگشتی ) مشهور است . این اصل میگوید اگر یک اداره و کنترول همه منظوره  بر فرآیندی وجود  نداشته باشد  این فرآیند به آشوب و بی نظمی منتهی می شود. حالا بگذارید که بر طبق میعار  های دنیای واقعی بیان کنیم:

مهم نیست که شما در مورد اطاق خواب فرزندان تان صحبت  میکنید، یا مطبخ و محل کارتان یا یک فعل وانفعال کیمیاوی اگر هر واحد اینها تحت کنترول نباشد  منجر به  آشوب و بی نظمی  می شود، اگر فرزندان تان اطاق شان را تمیز نکنند، اگر کسی ظروف آشپزخانه را نه شوید ،اگر  کسی فعل و انفعال شیمیایی راکنترول نکند، نتیجه ی این تصادف ها،  هرج و مرج و بی  نظمی خواهد شد .ولی ما عقیده داریم  که انفجار  عظیم [بیگ بینگ]، منجر به کمال عالم  شده نه هرج و مرج و بی  نظمی . این یک مثال دیگر از تناقض علم با علم  است.

بطور مشابه  وقتی  منکرین خدا، هستی ما را به عنوان  موجود زنده ، توضیح  میدهند ، آنها از موارد نظریه تکامل یا انتخاب طبیعی  استفاده  میکنند (نظریه اولیه  توسط لامامرک وسپس داروین ارائه شد) ؛ در ابتدا ی کار،ارگانیزم تک سلولی وجود داشت ، از آن اورگانیزم  تک سلولی همه  حیات  تکامل  پیدا کرد. ولی چیزی که ما از زندگی خود مان میدانیم  این است که اگر به  چیزی نگاه  کنید میدانید که از کجا آمده است، اگر بیک نقاشی نگاه  کنید میدانید که دست یک  نقاش، در کار بوده واگر بیک ساختمان نگاه  کنید می دانید که یک معمار یا ارشیتیک  وشرکت ساخت وساز در کار بوده ، ولی آیا با نگاه کردن به خلقت  میتوان گفت که خالقی در کار نیست؟

این پیشنهاد  منکرین خدا است  که  که میگویند :«ما توسط انتخاب طبیعی و بدون خالق تکامل یافته ایم .» ولی من برای کسانیکه این تیوری را مطرح  میکنند سوالی دارم:

انتخاب طبیعی  مسائل بسیاری را میتواند  توضیح دهد. میتواند  تنوع  گونه ها و پیشینه فسیل ها را توضیح  دهدو میتواند بگوید که دیناسور ها از کجا پدیدار شده و بر سر آنها چه آمد؟

ولی چگونه میتوان توضیح داد که روح ،ازکجا آمده است ؟

اگر بموجودیت روح انسان  عقیده داشته باشید چگونه میتوانید آنرا تحت نظریۀ تکامل توضیح دهید ؟

و چگونه  میتوانید حیات را  در پرتو نظریۀ تکامل توضیح  دهید؟

و  منظور دقیق من از حیات  چیست؟

منظور من قدرتی است که بعد از تشکیل بدن واندامها  قابلیت زندگی کردن و حیات میدهد. ما به مرحلۀ از علم رسیده ایم که میتوانیم هر  عضوی از بدن را  به طور مصنوعی پیوند بزنیم، اگر بخواهیم  میتوانیم یک فر انگشتین درست  کنیم ولی اگر همه ی دانشمندان دنیا در طول تاریخ بشریت  را در یک جا جمع  کنید  نمیتوانند به  آن(انگستان مصنوعی)زندگی  عطاکنند. ما حتی نمیتوانیم یک بال  پشه درست  کنیم  که توسط خالق ما بصورت کامل آفریده شده  است. و ما نمیتوانیم به بدن حیات عطا کنیم   وبه همین دلیل بعد از مرگ  دارو قادر به احیا کردن  یک انسان مرده نمیباشد. حتی اگر اعضا هنوز در حال فعالیت باشند.

پس تکامل از طریق انتخاب طبیعی مثال دیگری از تناقض علم با علم است. ما گزینه ملیونها سال تکامل یا انتخاب طبیعی داریم و فرضیه این است  که هر  چیزی در دنیای ما ، اگر به  نحوی بر آن  اداره و کنترول نداشته باشیم  تا آن را نظم و ترتیب دهیم در نهایت در مسیر آشوب و بی نظمی  تباه  می شود. بجز بیگ بینگ و بجز تکامل ،آن دو مورد بخودی خود به سمت  کمال رفته اند.

خوب  تعدادی این موضوع را قبول کرده اند ولی من بشما میگویم این طرز تفکر افراد اندیشمند وروشن فکر و قاطع بینی و وسعت نگر نیست، چون آنها این  موضوع را پذیرفته اند.

در فرهنگ عرب ،داستانی  است  قابل شنیدن :

یک بدوی  در بیابان  در حال مسافرت بوده که به مرغزار سرسبزی میرسد، در این مرغزار یک قصر فوق العاده وجود دارد.دور و بر آن  هیچ  مسالح ساختمانی نیست، وی ، بیابانگرد دیگری را یافته  ومی پرسد :این قصر از کجا آمده است؟ و بیابانگرد جواب داد که سبحان الله بزرگی از آن خالق است ! تو باور نمی کنی ! که از کجا آمد؟ اول باد به شنی وزید که صخره ها را بشکل مکعب دقیق در آورد، مکعب  های با  گوشه  های دقیق و این باد صخره ها را به سمت بیابان  غلتاند تا بهم رسیدند و آنها را به ترتیبی کاملاً بی نقص به شکل این قصر در آورد و سپس باد بخاک وزید  به همراه فیبرگیاهان و درختان و سپس باد به خاک وزید، باد به شگاف آنها وزیدو سپس باران را آورد و اینگونه سمنت درست شدو همه اجزا با این سیمنت  محکم شدند. وسپس صاعقه آمد و شن  ها را به ورقه  های شیشه متبدل کرد ورقه  های شیشه را به پنجره ها رساندو سپس عواملی از گوشه و کنار زمین چوب جمع آوری کردند و سپس توسط باد و نیرو  های دیگر آنها را شکل داده و بصورت  اثاث خانه در آمدند بصورت حاشیه  تزئینی پنجره و در و غیره. و گرد باد و طوفان  آنها را به اینجا حمل کردند ودر ها را در محل تعبیه شده انداختند و پنجره  ها را بر قالب  های تعبیه شده  قرار دادنداثاث را بداخل اطاق ها غلتاندند وباد  های قدرتمند  الیاف رااز پشت گوسفندان بر  گرفته آنها را بصورت قالی و پرده در آورده و کف اتاقها را با آنها فرش  کردند، و همۀ این رویداد  ها  در این مکان روی زمین رخ داد تا این قصر کامل را بسازد.

میدانید  وقتی که کار بر روی این موضوع  فکر شود جز با تعجب و پلک زدن  ونگاه  کردن  و بی باوری به این طرز تفکر ،نمیتوان فکری دیگر کرد و ما اعتقاد  داریم  که  انفجار بزرگ وانتخاب طبیعی که بزرگترین رخداد  های تاریخ  خلقت هستند چیزی بزرگتر از این  میباشند.^[2]